Spring naar de content

Recensie: ‘Zomer’ is helaas niet de redding van de Nederlandse arthousefilm

De Nederlandse arthousefilm zit al jaren in een crisis. Dit is geen loze kreet, maar de mening van veel producenten die in dit genre actief zijn. Een mogelijke redding is vandaag gestart: een gelijktijdige bioscoop- en online release van de kleine film Zomer. Is dit de weg uit het diepe dal van de Nederlandse arthousecinema?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Nico van den Berg

Arthousefilms uit de polder weten weliswaar de weg te vinden naar wat buitenlandse filmfestivals, maar als ze hier in de bioscoop worden uitgebracht, komt er bijna niemand kijken. Terwijl publieksfilms als Gooische Vrouwen 2 (2 miljoen bezoekers) en Michiel de Ruyter (ruim 700.000 bezoekers) met groot succes de box office-lijstjes aanvoeren, neemt de discussie over het kleine bereik van de vaak flink gesubsidieerde artfilms toe. Ook het Nederlands Filmfonds ziet de noodzaak tot verandering. “Op deze manier doorgaan kan niet, we moeten stappen zetten”, zei Doreen Boonekamp, directeur van het Filmfonds, vorig jaar. Het nieuwe initiatief dat vandaag is gelanceerd moet het tij keren: Zomer draait in een aantal filmtheaters, maar is ook on demand via de sites van deze filmhuizen te bekijken – tegen de prijs van een bioscoopkaartje, weliswaar. De producent hoopt dat de film zo’n vijfhonderd online kijkers trekt. Een echte redding voor de kunstzinnige film is het dus niet, maar het is het proberen waard.

Strikte scheiding tussen thuis en bioscoop brokkelt af
Deze zogenaamde day and date-release – een gelijktijdige uitbreng van een film via bioscoop alswel online platform – is niet nieuw. Zowel in de Verenigde Staten als in Engeland wordt er al langer met dit model gewerkt. Vooral kleine films die maar in een beperkt aantal bioscopen te zien zijn, krijgen via een VOD (video-on-demand)-platform ineens een veel groter bereik, zonder dat er maanden hoeft worden gewacht voordat een film op dvd of via VOD kan worden bekeken. Deze strikte scheiding tussen thuis kijken en kijken in de bioscoop brokkelt nu langzaam af.

Voor grote Hollywoodfilms is dit soort releases nog een stap te ver. Filmconcerns als Warner, Universal en Disney willen voorlopig geen risico nemen en zetten al hun geld in op het met grote blockbusters overspoelen van bioscopen, om pas maanden later de films via andere kanalen uit te brengen. Tegelijk komt de Nederlandse arthousecinema steeds meer in de verdrukking. Door het grote aantal films dat elk jaar een plek in de bioscoopzalen probeert te veroveren (vorig jaar ruim 400 titels) wordt een slecht lopende film steeds sneller uit de programmering gehaald. Terwijl dit soort films het vaak van mond tot mond-reclame moeten hebben en dus meer tijd nodig hebben.

Veilig en behoudend
Dan de film zelf. Zomer is een coming of age-drama zoals er al veel zijn gemaakt in Nederland. De jonge Anne (gespeeld door Sigrid ten Napel) wordt tijdens de broeierige zomermaanden gedwongen over haar haar seksualiteit na te denken, als ze langzaam in de ban raakt van de stoere Lena die op haar motor het dorp van Anne is binnengereden. Een ontluikende lesbische liefde is het gevolg. Maar de manier waarop regisseur Colette Bothof het verhaal vertelt, is wel erg veilig en behoudend. De beelden hebben een gouden gloed om de idyllische en ontluikende sfeer extra te benadrukken. De nadrukkelijk aanwezige voice-over strooit met tegeltjesteksten als: “Dit ben ik, toen alles nog gewoon was en ik nog geen idee had wat er allemaal in één zomer kan veranderen”. Nergens wordt echt invoelbaar wat Anne doormaakt. De moeite die de kleine dorpsgemeenschap met deze liefde heeft, laat zich ook uittekenen, evenals de verschillende reacties uit de vriendengroep. Het acteren is prima en de shots zijn mooi – alhoewel de vraag hierbij ook is wat er op een computerscherm van over blijft – maar de film als geheel maakt zeker geen blijvende indruk.

Het spreekwoord: ‘Eén zwaluw maakt nog geen zomer’ kan moeiteloos worden vervangen door: ‘Eén Zomer is nog geen redding van de Nederlandse film’. Het initiatief is interessant, maar nog te klein om het tij van de tanende arthousefilm te kunnen keren. Wie meldt zich voor nieuwe plannen?

Onderwerpen