Spring naar de content

Griekenland in de ramsj – Mussolini’s Villa de Vecchi incluis

Griekenland in de ramsj – Mussolini’s Villa de Vecchi incluis

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Jan Smit

Het staat er op zijn zachtst gezegd nogal omfloers, ergens weggedrukt op pagina 4. Maar het nieuwe akkoord voor de Griekse schuldencrisis laat er geen misverstand over bestaan: Griekenland moet nog meer (‘scale up’) staatsbedrijven en andere bezittingen verkopen. En het Hellenic Republic Asset Development Fund (HRADF), de Griekse organisatie die de verkopen momenteel regelt namens de staat, gaat op de schop.

Er moet een nieuw fonds komen, vinden de eurolanden. Met Grieken aan het stuur, onder supervisie van ‘relevante Europese instituten’. Bij de transacties van dit fonds zijn ‘transparantie’ en ‘adequate prijzen’ essentieel. In gewone-mensentaal: het nieuwe HRADF komt onder curatele te staan en aan het gesjoemel en de vriendjespolitiek moet onmiddellijk een eind komen.

Was het zo erg? Veel hebben de inspanningen van het HRADF tot nu toe niet opgeleverd. Eind vorig jaar was er voor slechts 3,1 miljard euro aan eigendommen verkocht. Begin 2011, bij de start van de uitverkoop, zat er voor liefst 50 miljard euro in portefeuille. Grootste vissen tot nu toe: de regionale vliegvelden voor 1,2 miljard euro en Hellenikon, een op een magnifieke plek langs de kust bij Athene gelegen lap grond (1.482 hectare), tot 2001 domicilie van de gelijknamige nationale luchthaven.

Onbevlekt is het blazoen van het HRADF evenmin. Takis Athanasopoulos, de eerste directeur van de Griekse Treuhand, werd in maart 2013 aan de kant gezet wegens mismanagement in zijn vorige functie als baas van het waterbedrijf PPC. Stelios Stavridis, diens opvolger, kreeg nog geen zes maand later zijn congé. Hij liftte tijdens zijn vakantie mee met het privévliegtuig van de zakenman aan wie het HRADF zojuist het gokbedrijf OPAP had verkocht.

Met de het aantreden van Alexis Tsipras begin dit jaar viel het privatiseringsprogramma tijdelijk helemaal stil. Syriza, de partij van de nieuwe Griekse premier, had beloofd dat er een eind zou komen aan de uitverkoop van het tafelzilver. Tsipras hield woord. De privatisering van de spoorwegen werd geschrapt; die van de havens van Piraeus en Thessaloníki belandden op de lange baan. Het was zelfs nog maar de vraag of de verkoop van de regionale luchthavens nog wel door zou gaan.

Onder druk van Europa heeft het fonds de draad inmiddels weer voorzichtig opgepakt. De hoogste tijd: de Griekse schulden lopen maar op. Bovendien zitten er nog voldoende parels in de portefeuille: staatsoliemaatschappij Hellenic, de Nationale Bank van Griekenland, de grootste en oudste bank van het land, elektriciteitsbedrijf ADMIE.

Dan hebben we het nog niet eens over de vele bodemschatten. Volgens schattingen zit er in de Ionische Zee en ten Noorden van de Egeïsche Zee voor zo’n 22 miljard vaten aan ruwe olie. Olie-experts menen dat de exploitatie van de ontdekte reserves Griekenland in 25 jaar tijd meer dan 302 miljard euro op zou kunnen leveren. Dat lijkt voor de Shells en Exxons van deze wereld een uitdagende klus nu de voorraad fossiele brandstoffen steeds verder slinkt.

Het HRADF mag in de ogen van de landen uit de eurozone dan hebben gefaald, een ding moeten we de organisatie meegeven: ze hebben werkelijk overal gekeken of er nog iets was wat op de groslijst kon. Van lieflijke Griekse eilandjes – prijsklasse: 150 miljoen tot 1,5 miljard euro – tot Villa de Vecchi, de voormalige vakantievilla van Benito Mussolini: niets was het privatiseringsfonds te gek.

Villa de Vecchi staat op Rhodos. Samen met een aantal kleinere eilanden behoort Rhodos tot de Dodekanesos, een eilandengroep voor de kust van Zuidoost Turkije. Die waren tot 1947 eigendom van Italië. Mussolini mocht er graag vertoeven. Cesare De Vecchi, gouverneur van de eilandengroep en een groot aanhanger van de Italiaanse dictator, bouwde de villa speciaal voor El Duce.

Mussolini, die Rhodos beschouwde als ideale uitvalsbasis om zijn rijk naar het oosten uit te breiden, heeft de villa zelf nooit bewoond. In 1947 werden de Dodekanesos eigendom van Griekenland. De prachtige villa raakte in verval. Wie het op 600 meter boven de Egeïsche Zee gebouwde bouwval wil opknappen en/of Griekenland een warm hart toedraagt kan het hier leasen. Wat dat moet kosten, is onbekend.

Pikant detail: op nog geen steenworp afstand staat Hotel Elafos, in 1929 gebouwd door Mussolini’s officieren. Een staalkaart van tegels en behangetjes uit het Interbellum. In 2006 gerestaureerd met steun van de Europese Unie.