Spring naar de content

Wetenschap vs. religie: ‘God is een excuus om te stoppen met denken’

De wetenschap brengt ons veel goeds, maar een groot deel van de wereldbevolking is daar niet van overtuigd. Daarom hebben de Britse bioloog Richard Dawkins en de Amerikaanse fysicus Lawrence Krauss er hun missie van gemaakt die blijde boodschap te verspreiden, en tegelijk religie, bijgeloof en andere irrationele opvattingen de wereld uit te helpen.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: De Redactie

Net als andere uitgesproken atheïsten, zoals Sam Harris, Daniel Dennett en de in 2011 overleden Christopher Hitchens, maken Dawkins en Krauss hevige reacties los. Terwijl hun tegenstanders hen als atheïstische fundamentalisten bestempelen, genieten ze bij hun fans bijna een rocksterrenstatus. Dawkins en Krauss maakten de – nogal saaie – documentaire The Unbelievers over hun project en waren onlangs voor een gespreksavond te gast in Antwerpen.

dawkins2_hp
De Amerikaanse fysicus en kosmoloog Lawrence Krauss (1954): ‘God is een excuus om te stoppen met denken.’

Beschouwen jullie jezelf in de eerste plaats als bestrijders van religie of als verdedigers van de wetenschap?
Richard Dawkins: “Ik zie ons vooral als verdedigers van de wetenschap.”
Lawrence Krauss: “Ja, we besteden veel meer tijd aan het beklemtonen van de schoonheid van de realiteit, dan aan het bestrijden van foute overtuigingen.”

Zijn die twee doelen onlosmakelijk met elkaar verbonden?
Krauss: “Ja, al bestaan er gelovige wetenschappers.”
Dawkins: “Maar het zijn er niet zoveel als veel mensen denken.”
Krauss: “En dat betekent niet dat geloof en wetenschap met elkaar te verzoenen zijn, maar wel dat mensen er met elkaar conflicterende overtuigingen op na kunnen houden. Behalve Richard dan. Hij is de ultieme rationele mens.”

dawkins1_hp
De Britse evolutionair bioloog Richard Dawkins (1941): ‘Het probleem is dat we hebben geleerd dat religie niet ter discussie mag worden gesteld. Daardoor wordt zelfs milde kritiek meteen als agressief ervaren.’

Wanneer werden jullie zelf het laatst getroffen door de schoonheid van de wetenschap?
Krauss: “Dat gebeurt voortdurend! Dat is precies waarom we dit doen.”
Dawkins: “Carl Sagan (Amerikaans wetenschapper en tv-persoonlijkheid – red.) zei daarover: ‘Als je verliefd bent, wil je dat de hele wereld laten weten.’ Na 4,5 miljard jaar heeft de evolutie een soort voortgebracht die in staat is te begrijpen hoe het allemaal in elkaar zit. En dat zijn wij! Hoe kan je niet van je sokken geblazen worden door die verbluffende ontdekking?”

Toch zijn veel mensen niet in wetenschap geïnteresseerd, en is het sociaal aanvaard dat niet te zijn. Hoe komt dat?
Dawkins: “Sterker nog, mensen zijn er trots op niets van wetenschap te kennen.”
Krauss: “Ze zien het als een ereteken, een bewijs dat ze wel thuis zijn in de kunst, literatuur en muziek, de dingen die er zogezegd echt toe doen.”
Dawkins: “Ik denk dat dat komt doordat we wetenschap te veel zien als iets wat in de eerste plaats nuttig is. We vergeten dat je wetenschap ook om haar schoonheid kan waarderen.”
Krauss: “Mijn onderzoek heeft geen praktisch nut. Mensen vragen mij vaak wat het nut ervan is. Maar we vragen toch ook niet wat het nut is van een symfonie van Mozart?”

Het complete interview met Richard Dawkins en Lawrence Krauss uit ons dubbeldikke zomernummer leest u hier op Blendle. U kunt hier het hele tijdschrift inzien, of hier een voordelig (proef)abonnement afsluiten.