Spring naar de content

De onweerstaanbare kracht van de haka

Uitgesmeerd over anderhalve maand strijden de twintig beste rugbylanden vanaf vrijdag om de wereldtitel. Nieuw-Zeeland is regerend kampioen en wederom een van de favorieten. The All Blacks zijn geliefd bij de volgers. Populariteit die voor een deel te danken is aan de haka.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Rick Stet

Ik ben opgegroeid in Castricum. Een dorp dat behalve een strand, de befaamde Camping Bakkum en Henny Huisman ook een van de beste rugbyclubs van het land herbergt. Op de erelijst van de Castricumse Rugby Club, kortweg Cas RC, prijken acht landstitels. Vijf daarvan werden gewonnen tussen 2003 en 2007. Successen die niet haalbaar of te evenaren waren met enkel een paar stevige Noord-Hollandse jongens in de selectie. Het bestuur van Cas haalde versterkingen uit gerenommeerde rugbylanden. Vooral uit Nieuw-Zeeland.

Intimiderend waren ze, de kiwi’s – zoals ze door ons en zichzelf liefkozend werden genoemd. Ze woonden een periode samen in een huis, aan de rand van het dorp. Daar richtten ze de minste schade aan, dacht ik altijd. Imposante gestalten hadden ze. Allemaal breed, de meesten ook lang. Allemaal eigenaar van een of meerdere tatoeages, uiteraard in de stijl van de Maori. Zuipen konden ze ook, ik heb er veel zien komen en gaan in de kroegen waar ik kwam en later werkte. Eddie, Storm, Lister, Joey, Mauri, James, Clint. Sommigen waren na een jaar weer weg. Anderen werden verliefd op Nederland, of een Castricumse schone, en wonen nu nog steeds in het dorp.

Op een avond werd ik door mijn toenmalige baas gevraagd om biertjes te komen tappen. Een van de kiwi’s stond voor een afscheid en dat werd in onze kroeg luister bijgezet. Behalve heel veel bier werden er ook gin-tonics gedronken. Straight. Zonder komkommer, rozemarijn, rozenblaadjes of andere opsmuk. Het was ver voor de hype. Nederlanders vonden het combinatiedrankje in die tijd over het algemeen nog vies en bitter. De kiwi’s en hun Nederlandse rugbymaten sloegen ze achterover alsof het vingerhoedjes waren.

Het was kesellik, zeiden de kiwi’s in Nederengels. Voor mij werd het memorabel. Ik zag die avond met mijn eigen ogen de haka.

Ik had er al van gehoord, van die ceremoniële dans waarmee de Maori hun voorvaderen aanroepen. Voor elke rugbyinterland voerden de Nieuw-Zeelandse spelers het ritueel op. Om de tegenstander te intimideren en zichzelf nog sterker te voelen dan zij al zijn. Ik had er weleens een filmpje van opgezocht op YouTube. Nu leerde ik dat de kiwi’s de dans ook uitvoerden bij speciale gelegenheden. Als gelukswens bij een bruiloft. Een steun in de rug na een overlijden. Of, zoals dit keer, als afscheid.

Op de plaats waar normaal dronken tienermeisje mee stonden te blèren met de laatste van Rihanna, stonden nu een tiental kiwi’s, aangevuld met enkele Castricumse oudgedienden. Er werd een formatie aangenomen. Een van de kiwi’s nam het voortouw en schreeuwde krachtig, onverstaanbare woorden. De voeten stampten op de door bier doordrenkte vloer. Met een enorme intensiteit sloegen de mannen op hun benen, armen en borst.

Vanachter de bar aanschouwde ik het ritueel. Kippenvel trok over mijn lichaam. Opeens had ik te doen met iedereen die tegenover The All Blacks kwam te staan. Als dit al zoveel indruk maakte, hoe moest dat dan zijn in een stadion vol joelend publiek? Tegenstanders proberen zich op en naast het veld te verzetten tegen de haka en zijn invloed. Bij de uitvoering kijkt men zo stoer of ongeïnteresseerd mogelijk. De Franse selectie kreeg in 2011 een boete voor het verstoren van het ritueel voorafgaand aan de WK-finale. Het Engelse team kwam in aanloop naar het WK met een persiflage. Het zijn plaagstootjes die aan de schoonheid en kracht van de haka niets afdoen.

RTL 7 doet de komende weken verslag van het wereldkampioenschap rugby. Het openingsduel van gastland Engeland met Fiji is vrijdag live te zien vanaf 20.30 uur. Nieuw-Zeeland start het toernooi zondag met een wedstrijd tegen Argentinië.