In beeld: herfst in het Rijksmuseum
‘t Is weer voorbij, die mooie zomer. Hoewel de caféterrassen nog door de laatste zonnestralen worden verwarmd, heeft de herfst vandaag toch zijn intrede gedaan in ons land.
De herfst is altijd een dankbaar onderwerp geweest voor kunstenaars. Niet alleen in muziek (die solo van Slash in November Rain!) en theater, maar zeker ook in literatuur en beeldende kunst. In de literaire traditie is de herfst altijd het seizoen geweest van de verloren dromen. In de poëzie komt dit het sterkst naar voren. Wie kent niet het prachtige Weet je nog van Hans Lodeizen, op muziek gezet door Herman van Veen en daardoor onsterfelijk gemaakt? Het gedicht over twee geliefden die op een herfstige dag (‘toen de wind / de bomen tergde en hen de mantels / van het lichaam trok’) een punt zetten achter hun relatie is voor velen herkenbaar. Of het gedicht In de herfst van M. Vasalis, ook over liefdesverdriet: ‘Hol en leeg van verlangen / en de gele amberen bomen / de groene en barnstenen stammen / het licht hangt stil in de bladeren.’
Melancholie en herfst – ze gaan hand in hand.
Het smartelijke gedicht Peer van Drs. P staat ook in deze traditie, en wil – tot slot – ik niet onvermeld laten:
De rozen zijn uitgebloeid, het is geen zomer meer
Ik ben alleen en heb een peer
De avond valt ook steeds vroeger, wat ik ook probeer
Ik schik de peer en snij de peer
In weemoedige, herfstige sfeer
Peuzel ik mijn stukje peer
De koude sluipt nader en de regen druizelt neer
Ik ben alleen en zonder peer
Kunst
Ook in de beeldende kunst is het herfsttij een dankbaar onderwerp. HP/De Tijd grasduinde door de omvangrijke collectie van het Rijksmuseum en selecteerde de mooiste werken rond het thema ‘herfst’.
