Marco van Basten spreekt zich uit — nu de rest nog
De column van Marco van Basten weerklinkt al de hele week in de media, en terecht. Wat de voormalige goalgetter allemaal naar voren brengt over de ‘komedie’ van het Plan Cruijff bij Ajax is niet misselijk, het is behartenswaardig en waarschijnlijk nog waar ook. Maar daar gaat het niet om. Voor mijn part had Van Basten ongelijk.
Het mooie — en hopelijk historische — van zijn uitval naar Cruijff en Ajax is dat hij de behoefte voelde zijn mening te geven en dat hij die gaf. Klaar. Typerend voor de benauwde Nederlandse voetbalcultuur waren de reacties: op verschillende plekken werd gesuggereerd dat Van Basten bijbedoelingen zou hebben met zijn column in Voetbal International. Vooral in kringen rond Ajax gebeurde dat.
Goed beargumenteerd
Er zou rancune in het spel zijn, er zou een rekening met Cruijff openstaan en zo werden er nog wat suggesties gedaan waaruit moest blijken dat wat er staat niet gewoon is wat er staat. Terwijl dat wel zo lijkt te zijn. Vanuit de boezem van de VI-redactie wordt dat bevestigd: Marco had gewoon de behoefte om zich na het zien van de Fox Sports-documentaire De Toekomst van Ajax — Het Plan Cruijff uit te spreken. Hij vertolkte zijn mening evenwichtig, onbevangen en goed beargumenteerd: waar kom je dat nog tegen?
Natuurlijk is het betoog van Van Basten pijnlijk voor de believers van Ajax en vooral voor zijn vroegere mentor en vriend Cruijff. Jammer dan. Van Basten spaart niemand en zo hoort het ook. Zelfs zijn functie als assistent-bondscoach zou geen belemmering hoeven zijn voor het ventileren van een scherpe opinie. De vrijheid van meningsuiting geldt ook voor het voetbal — al zou je dat vaak niet zeggen. De gemiddelde voetballer en trainer zegt inmiddels nog minder vaak de waarheid dan een politicus of zakenman. Terwijl in die contreien toch ook ‘belangen’ spelen.
Goede voorbeeld
In een wereldje waarin profvoetballers zich presenteren als roeptoeters vol clichés en leugens zijn columns zoals die van Marco meer dan welkom. Van Basten geeft het goede voorbeeld. Laat doelpuntenmakers na afloop weer ouderwets glunderen hoe fijn ze zich voelen, in plaats van met een uitgestreken smoel te beweren dat het niet uitmaakt wie er scoort, zolang de ploeg maar wint. Etcetera. In robuuste voetballanden als Duitsland, Frankrijk en Engeland zijn columns zoals die van Van Basten vrij normaal. Die kanten moeten wij ook (weer) op. Open en vrij je mening geven draagt bij aan een kritisch klimaat en daar wordt iedereen beter van.
Ieder weekend schrijft Auke Kok voor HP/De Tijd een column over sport.
