‘De krant? Het heb op Facebook gestaan’
De vermoedens bestaan al even, maar het onomstotelijke bewijs werd vorige week vastgelegd door een camera van EenVandaag in Purmerend, waar Geert Wilders naartoe was afgereisd om zieltjes te winnen. Een fanatiek supporter verscheen voor de camera met een verontrustende mededeling. De vluchtelingen gaan onze banen afpakken. Wie had gezegd dat deze asielzoekers straks werk hebben, vroeg de verslaggever. ‘Dat heb gestaan – op Facebook.’
We vernemen almaar minder van traditionele media zoals de krant en het journaal, en meer van nieuwe media – al is ‘nieuw’ misschien al wat achterhaald. Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube zijn trouwe boodschappers en raadgevers, en allang niet meer uitsluitend handig als u wil weten of het runderstoofpotje van de buurvrouw is gelukt. Dankbaar verspreiden The New York Times, de Volkskrant, De Telegraaf, VICE, de NOS en ook dit medium nieuws via Facebook en Twitter. Verrijking, of een pact met de duivel?
De sociale media die bezoekers naar nieuwssites helpen te lokken vormen tegelijkertijd een bedreiging voor die nieuwssites. Zodra Mark Zuckerberg dadelijk besluit een nieuwsredactie op te richten en de eigen berichtgeving voorrang geeft in de nieuwsfeed, raken uitgevers bezoekers kwijt. En voor webuitgevers zijn advertentie-inkomsten online al lastig te genereren.
Facebook lanceerde eerder dit jaar ‘Instant Articles’, berichten die de gebruiker op Facebook kan lezen zonder te worden doorverwezen naar de bronpagina. Hiervoor ging het sociale medium in zee met grote spelers op het internet, zoals The New York Times, Washington Post en Buzzfeed. En er is veel animo voor de nieuwsberichten, bleek uit de eerste tests. Google kwam vorige week ook met een alternatief: de zogenaamde Accelerated Mobile Pages (AMP).
Facebook, Google en Apple rollen hun nieuwsdiensten uit, en uitgevers zoeken naarstig naar verdienmodellen. De digitale kiosk Blendle opereert na een samenwerking met The Washington Post, The Wall Street Journal en The Economist nu ook in Duitsland, en onder anderen De Telegraaf en NRC plaatsen berichten al zelf achter een betaalmuur.
Het is absoluut geen nieuws dat het aanbod verschuift. Maar die verschuiving roept de vraag op: hoe verandert hierdoor de nieuwsconsumptie? Voorheen was de lezer genoodzaakt zelf te selecteren uit de ochtendbode, nu doet Facebook dat voor hem. Wie weet is het runderstoofpotje van zijn buurvrouw morgen wel zijn voorpaginanieuws, met daaronder het al dan niet gevalideerde bericht dat ‘de vluchtelingen’ arbeidsplaatsen komen wegsnoepen onder de neus van de Nederlander.
