Hoe het e-book lezend Nederland in tweeën splitst
De omzet van e-books is in het derde kwartaal van 2015 met liefst 127 procent gestegen, meldt het Centraal Boekenhuis. Die groei wordt vooral veroorzaakt door een kleine groep Nederlanders: de 25 procent die meer dan één boek per week leest en leden van de bibliotheken. De overige 75 procent houdt het bij papieren exemplaren.
De groei is te verklaren door de opkomst van de drie ‘netflixen’ voor boeken in Nederland: Elly’s Choice, Bliyoo (van Bruna) en Telekids Boeken. Daar kun je voor een een bedrag van tussen de 3 en 10 euro per maand zo veel lezen als je wilt uit catalogi die bestaan uit titels die hun goede tijd als papieren bestseller hebben gehad. Voor de uitgevers is het plaatsen van een e-book op zo’n platform dus een mooie manier om aan wat oudere boeken nog iets te verdienen.
Uit een onderzoek onder 6500 consumenten, deze maand gedaan door de firma Multiscope, de Smart Electronics Monitor, blijkt dat de belangstelling voor die diensten niet zo groot is als aanvankelijk werd gedacht, juist omdat de meeste Nederlanders niet bijster veel lezen. Wie bijvoorbeeld slechts 3 of 4 boeken per jaar koopt is voordeliger uit met de aanschaf van individuele boeken, op papier of digitaal, dan met het nemen van een abonnement. Dat abonnement is eigenlijk alleen ‘rendabel’ voor diegene die 20 of 30 boeken per jaar verslindt en dat zijn er dus niet zo veel.
Een opvallende conclusie uit het onderzoek: bezitters van een e-reader of een smartphone (volgens velen het leesapparaat van de toekomst) voor hun boekconsumptie vooral gratis boeken gebruiken (zo’n 60 procent), terwijl 40 procent van de e-books is aangeschaft, al dan niet via een van de all-you-can-read-diensten. Ongeveer 30 procent van de e-books is afkomstig uit illegale bron, via een usb-stick van de buurman of bijvoorbeeld van een torrentsite. De consument houdt er meerdere bronnen op na.
Als die cijfers kloppen (hoeveel van de ondervraagden zien ‘illegaal’ als ‘gratis’?) is daarmee in ieder geval één fabel uit de weg geruimd: niet iedereen in Nederland leest illegaal, zoals uitgevers weleens beweren.
Al met al tekent zich een tweedeling af in lezend Nederland: voor de serieuze boekenconsumenten, een kleine groep, is het e-book een alternatief geworden, behalve waar het gaat om de nieuwste bestseller. De grote groep lezers die slechts enkele boeken per jaar leest houdt het vooralsnog op papier, omdat de prijs van individuele e-books nog steeds even hoog is. Wil het e-book werkelijk doorbreken in Nederland dan moet daaraan iets veranderen.
