Working class hero in gevaar en andere problemen voor 2050
De working class hero verdwijnt langzaam als we niet uitkijken. Althans, als we onderzoek van Wall Street Journal moeten geloven.
John Lennon zingt er op zijn eerste soloalbum na het Beatles-tijdperk over: de werkende man, ofwel working class hero. Het nummer is in 1970 een aanklacht tegen de klassentegenstellingen in de Amerikaanse samenleving en een ode aan de fabriekswerkers. Juist deze arbeidersklasse staat volgens Wall Street Journal anno 2015 onder druk en dat heeft gevolgen voor de wereldeconomie.
Veranderende demografie
De Amerikaanse krant maakte een serie artikelen met voorspellingen voor het jaar 2050. De eerste aflevering draagt de titel ‘How Demographics Rule the Global Economy’, en schetst geen rooskleurig vooruitzicht. Op basis van het onderzoek kunnen we concluderen dat de wereld nog sneller verandert dan we misschien denken. Waaronder op demografisch gebied.
Na de Tweede Wereldoorlog is de wereldpopulatie door de verbeterde gezondheidszorg en groeiende welvaart extreem gegroeid. Zo kampte ons land volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistieke (CBS) in 1946 met een ware geboortegolf, maar sinds de jaren zeventig begint het aantal geboortes geleidelijk aan te dalen. Nederland is niet alleen. Dezelfde tendens is over de hele wereld te zien.
Langer leven
Maar wat heeft dat nu voor effect op de wereld in 2050? Door de toegenomen welvaart leeft de mens langer. De wereldpopulatie is extreem gegroeid – van 2.5 miljard mensen in 1950 naar meer dan zeven miljard dit jaar –, maar er hebben tegelijkertijd grote veranderingen plaatsgevonden in de opbouw van de wereldpopulatie.
Er is komend jaar namelijk voor het eerst sprake van een verkleining van de working class. Die afname zet zich tijdens deze eeuw verder door. Op basis van prognoses van de Verenigde Naties, waarop de Amerikaanse krant zijn artikel baseert, zullen er in 2050 liefst vijf procent minder arbeiders zijn en dat zal – in combinatie met een groeiend aantal 65-plussers – grote gevolgen hebben voor onze samenleving.
Afhankelijkheidsratio
Het effect daarvan is uit te rekenen met de ‘afhankelijkheidsratio’. Daarin worden de te dragen lasten van de afhankelijken (ouderen en kinderen) vergeleken met het vermogen van de werkende bevolking. Een voorbeeld: in het hedendaagse Japan zijn er 6.4 afhankelijken per tien werkenden. Ter contrast: in 2050 zijn dat 9.5 afhankelijken per tien werkenden. De samenleving verandert: er zijn door de jaren heen minder geboortes met als gevolg dat we in 2050 zitten met een vergrijzende maatschappij.
In 2016, working-age population in advanced economies will decline, a first since 1950 https://t.co/CaKZSlVnxn@WSJpic.twitter.com/cHgNlQyUAz
— Georgi Kantchev (@georgikantchev) 23 november 2015
In 2050 zal een kleiner werkend deel van de samenleving meer moeten betalen voor de zorglasten van de vergrijsde samenleving. Dat is een angstig vooruitzicht. De bevolkingsgroep van 65-plussers geeft namelijk 13 procent van zijn/haar budget uit aan zorgkosten. Door de groeiende groep 65-plussers gaat de wereldeconomie meer en meer draaien om de zorg van de ‘oudere’ klasse in plaats van het volledig benutten van de jeugd. De wereldeconomie van 2050 moet zichzelf, als we het onderzoeksteam van Wall Street Journal moeten geloven, opnieuw uitvinden om dit mogelijk te maken.
Toch is het niet enkel doom and gloom. Dankzij de groeiende automatisering is een 65-jarige arbeider namelijk net zo gezond als een 58-jarige arbeider in 1975. Hij kan dus langer doorwerken en hierdoor zal het effect, volgens het onderzoeksteam van Wall Street Journal, van de hierboven genoemde problematiek licht worden geremd. Komende week volgen er meer voorspellingen van de Amerikaanse krant. Maar één ding is al zeker: de working class hero van John Lennon gaat het zwaar krijgen.
