Spring naar de content

Waarom staatssecretaris Dijksma zich moet schamen voor haar NS-ultimatum

“Ze zijn vergeten treinen te bestellen.” Ze zei het zonder blikken of blozen, Sharon Dijksma, de nieuwe staatssecretaris voor Infrastructuur en Milieu. In het televisieprogramma WNL op Zondag, met een glimlach op haar gezicht. De overvolle treinen, vooral tijdens de spits, zijn de schuld van de NS. Dus moeten ‘zij’ met een oplossing komen, voor de Kerst.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Jan Smit

Wat haar bezielde, is een raadsel. Misschien zat ze nog in de Sinterklaas-modus – Dijksma had de avond daarvoor (5 december) met haar hele familie pakjesavond gevierd, vertelde ze aan schrijver-presentator Rick Nieman.
Nieman: “En wat was het meest politiek incorrecte cadeau?”
Dijksma, kirrend: “Een laserpistool voor mijn zoontje. Dat is toch behoorlijk politiek incorrect!”
Misschien heeft ze zich voorgenomen langer in het zadel te blijven zitten dan Wilma Mansveld, haar voorganger, die struikelde over het Fyra-fiasco, en daarom besloten er direct vanaf haar aantreden vol in te gaan.

Misschien is het ook gewoon politiek opportunisme. Reizigersorganisatie Rover maakte vorige week bekend dat zij in november een recordaantal van 3600 klachten had ontvangen over de NS. ConsumentenClaim, een organisatie die is gespecialiseerd in massaclaims, haakte daar gretig op in en startte direct een actie om via de rechter een schadevergoeding af te dwingen bij de NS. Een oproep die in een week tijd liefst 5000 aanmeldingen opleverde. Als het volk roept, kan de staatssecretaris natuurlijk niet achterblijven.

Een ding is zeker: wat Dijksma zei raakt kant noch wal. Zeker, het klopt dat de treinen in de spits momenteel overvol zijn. Er is een structureel tekort van 5000 zitplaatsen. En ja, dat worden er nog meer. Zondag 13 december start de nieuwe dienstregeling. Dan rijdt de NS niet langer met de Mat’64, beter bekend als de apenkop, de trein die vooral werd ingezet als stoptrein voor het vervoer van forenzen. Langer doorrijden met dit type trein is volgens de NS technisch gezien onverantwoord.

Om dit verlies op te vangen heeft de NS de afgelopen maanden een kleine dertig oude dubbeldekkers uit de remise gehaald en opgeknapt. Dat is echter bij verre na niet voldoende om meer reizigers in de spits van een zitplaats te voorzien. Dat laatste laat nog zeker tot eind volgend jaar op zich wachten. Dan worden de eerste 58 nieuwe treinstellen geleverd die de NS hebben besteld. In 2018 volgen er nog eens 118.

Hoe het kan dat deze nieuwe treinen zo lang op zich laten wachten? Het vervaardigen van treinen vergt tijd. Bovendien heeft de NS de rijtuigen pas in het najaar 2014 kunnen bestellen.

In het regeerakkoord spraken VVD en PvdA eind 2012 af dat de OV-studentenkaart zou gaan verdwijnen. Nieuwe treinen aanschaffen was voor de NS niet aan de orde. Door deze maatregel kwam er volop capaciteit vrij – in de spits zijn de in totaal 650.000 studenten met een OV-kaart goed voor een derde van het totale aantal reizigers.

Helaas, in mei 2014 ging de afspraak op de schop. De OV-studentenkaart bleef. Sterker, nog meer studenten komen inmiddels voor het gratis treinen in aanmerking. Naast zo’n 650.000 hbo’ers en universitaire studenten, hebben ook een kleine 100.000 mbo’ers inmiddels een OV-kaart. Of de NS er maar even voor wilde zorgen dat er voldoende plaats is voor al deze extra passagiers.

Ergo: niet de NS is verantwoordelijk voor de overvolle spitstreinen, maar de politiek – de VVD en Sharon Dijksma’s eigen PvdA voorop.

Beste Sinterklaas: is er nog ruimte in de zak?