Crisis, islamofobie en verhuftering: het opmerkelijkste uit het SCP-rapport
Het gaat goed met Nederland. Dat is de voornaamste conclusie die getrokken kan worden uit het tweejaarlijkse rapport van het Sociaal Planbureau (SCP). Want hoewel de tijden soms anders doen vermoeden, zijn we gezond, gelukkig en heeft de economische crisis geen grote sociale impact op ons leven.
Voor het rapport, De sociale staat van Nederland 2015, beschrijft het planbureau naar eigen zeggen ‘niet alleen hoe Nederland en de Nederlanders er op dit moment voor staan, maar ook welke veranderingen in de kwaliteit van leven zich de afgelopen tien jaar hebben voorgedaan en hoe Nederland presteert in vergelijking met andere Europese landen.’
En Nederland en de Nederlanders tonen zich opvallend veerkrachtig. Twee jaar geleden werd vermeld dat de kwaliteit van leven in Nederland verslechterd was ten opzichte van voorgaande jaren. Deze editie wordt echter een rooskleurig beeld geschetst. In het 400 pagina’s dikke rapport is gebruik gemaakt van bestaande cijfers, onder anderen van het Centraal Bureau Statistiek.
De eerste opvallende conclusie is het gegeven dat de vreemdelingenangst en islamofobie in Nederland niet gegroeid is. Sterker nog: tien jaar geleden vond 47 procent van de bevolking dat er te veel vreemdelingen in ons land wonen, nu vindt slechts 36 procent dat volgens de cijfers.
Hoopvol is dus het sleutelwoord van dit boekwerk, en dat blijkt ook uit het cijfer dat de gemiddelde Nederlander zijn of haar leven geeft: een 7.8. Echter zorgt dit optimisme niet meteen voor een zorgeloze blik op de toekomst. Met argusogen wordt er gekeken naar de beknibbelingen in de zorg. Echter behoort Nederland tot de landen met het hoogste aantal vrijwilligers in Europa.
De vergrijzing zet ook door. Twee jaar geleden was 13,6 procent van onze bevolking 65-plusser, nu is dat inmiddels 18 procent. Maar ondanks de vergrijzing blijkt uit het rapport dat we tot op steeds hogere leeftijd gezond en vitaal zijn. Onze levensverwachting ligt inmiddels op 83,3 jaar voor vrouwen en 79,9 jaar voor mannen. Dit heeft voor een deel te maken met een afname van de babysterfte, maar volgens het rapport stijgt de levensverwachting van onze 80-plussers ook.
Het SCP schrijft deze ontwikkeling toe aan de afname van ‘sterfte die met goede zorg vermijdbaar is’, waardoor onze tachtigers vitaler zijn dan ooit. Er overlijden met name veel minder mensen aan hart-en vaatziekten, door de toename van preventieve medicijnen.
Een punt waar we ons zorgen over maken is de zogenoemde ‘verhuftering’ van ons land. Zo’n 36 procent van de Nederlanders schaamt zich soms om Nederlander te zijn, dit was twee jaar geleden nog vijf procent minder. 58 procent van de bevolking beklaagt zich bovendien over het gebrek aan normen en waarden in de samenleving.
Een ander minder positief puntje is dat het aantal echtscheidingen met zes procent toenam, van 32 procent tot 38 procent van alle huwelijken houdt niet stand. Daarnaast steeg het aantal eenpersoonshuishoudens, inmiddels bestaat 37 procent van de 7,6 miljoen huishoudens uit slechts een persoon.
Maar al met al stemt het rapport van het SCP dus hoopvol, en dat mag ook wel eens vermeld worden. Het is niet allemaal kommer en kwel wat de klok slaat. Tot slot nog een laatste frappante noot uit De sociale Staat van Nederland 2015: de helft van de meisjes die dit jaar geboren worden zal de leeftijd van honderd jaar bereiken.
