Buitenspel blijft moeilijk, vooral voor onervaren grensrechters
Bij twijfel over buitenspel tijdens een voetbalwedstrijd vlaggen onervaren assistent-scheidsrechters vaak te snel af en geven zo onterecht een fout aan. Dat blijkt uit een studie van Koen Put, onderzoeker van de Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen aan de KU Leuven.
Put onderzocht enkele technieken om hen gericht te helpen trainen op het correct inschatten van dergelijke situaties. De testgroep waarmee de onderzoeker aan de slag ging, omvatte niet enkel beginnende assistent-scheidsrechters, maar ook hun meer ervaren collega’s die onder meer in actie komen tijdens de Champions League en Europa League.
Ervaring maakt het verschil
In een moeilijke of onzekere buitenspel-situatie geven ervaren assistent-scheidsrechters de aanvallende voetballer vaak het voordeel van de twijfel. Onervaren assistent-scheidsrechters nemen doorgaans net de tegengestelde beslissing en vlaggen te snel af. Ervaring blijkt dus het verschil te maken bij een al dan niet correcte inschatting.
Voor zijn doctoraatsonderzoek onderzocht Put vier technieken om beginnende assistent-scheidsrechters intensief te trainen en ervaring te laten opdoen met buitenspelsituaties:
1. Een online trainingstool schotelt de scheidsrechters tal van scenario’s voor. Hoe verder in de tool, hoe complexer de situaties worden. Vernieuwend is dat de scheidsrechters meteen feedback krijgen over hun beslissing en over de positie van de aanvaller op het veld. Dit is de bovendien de eerste online tool die ook meteen resulteert in betere inschattingen van buitenspel-situaties in de realiteit.
2. Het is ook belangrijk om bij de training van de assistent-scheidsrechters de werkelijke situatie zoveel mogelijk te benaderen. Trainen met 3D-simulaties heeft een duidelijke meerwaarde ten opzichte van de 2D-variant.
3. Bovendien blijkt ook de intensiteit van de training een rol te spelen. Assistent-scheidsrechters leren daarbij best om op een correcte manier een ‘mentale foto’ te maken van het buitenspelmoment. Wie daarin slaagt zal de buitenspelsituatie vaker correct inschatten.
4. Tot slot ging Koen Put ook aan de slag met de snelheid van de buitenspelclips. Een training waarbij de assistent-scheidsrechters eerst een trage clip te zien kregen, waarna de snelheid werd opgedreven, bleek zeer goede resultaten op te leveren.
Piloten en politieagenten
Dit onderzoek richtte zich specifiek op de waarnemings- en beslissingsprocessen bij assistent-scheidsrechters. Daarmee kan het ook een belangrijke rol spelen in de huidige discussie rond het gebruik van videobeelden bij het maken van beslissingen.
Daarnaast kunnen de technieken ook worden ingezet voor andere beroepen waar snel beslissingen moeten worden genomen onder druk van bijvoorbeeld stress, tijd of onvolledige informatie. Verder onderzoek moet uitwijzen hoe deze technieken ook nuttig kunnen zijn bij de training van onder andere piloten die een landing inzetten of politieagenten in een crisissituatie.
