Spring naar de content

Wanneer je in Nederland je voornaam mag wijzigen

In 2015 veranderden 85 duizend mensen in het Verenigd Konkrijk hun naam. Een record, zo berichtte The Times vandaag. Waar de Nederlandse berichten vooral lijken te gaan over het wijzigen van namen met een negatieve impact – met Isis als meest recente voorbeeld – viel in The Times op dat naamswijzigingen naar ‘Bacon Double Cheeseburger’ en ‘Happy Birthday’ werden goedgekeurd.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Door Postma

In Nederland is het beleid wat betreft naamgeving sinds 1970 versoepeld. Tot die tijd gold de Franse naamwet en mochten er alleen maar bestaande namen uit de heiligenkalender en oude geschiedenis gebruikt worden. Wat momenteel wel en niet als voornaam gebruikt mag worden is bepaald in het Burgerlijk Wetboek artikel 4 lid 2. Hierin wordt een grote vrijheid bij de ambtenaar gelegd:

“De ambtenaar van de burgerlijke stand weigert in de geboorteakte voornamen op te nemen die ongepast zijn, of overeenstemmen met bestaande geslachtsnamen tenzij deze tevens gebruikelijke voornamen zijn.”

Isis
Dat ambtenaren van de burgerlijke stand niet alles gepast vinden blijkt uit het feit dat zij namen als ‘Dienaar van God’ (ingediend in 2013), ‘Miracle of Love’ (1998) en ‘Maastricht’ (1993) weigerden. Van het weigeren dan wel toelaten van de naam ‘Fijne Verjaardag’ is geen geval bekend.

Wie in Nederland zijn of haar voornaam wil laten veranderen moet een advocaat in de arm nemen. Die moet bij de rechtbank vervolgens goede redenen voor de wijziging aanvoeren. Op de website van de gemeente valt te lezen dat ‘U vindt de naam lelijk’ al een reden tot verzoek om naamswijziging is.

In 2014 waren er volgens het Meertens Instituut in Nederland 2571 vrouwen die ‘Isis’ als eerste voornaam droegen, dat zij die tegenwoordig ‘lelijk’ vinden zal de rechter vast niet versteld doen staan. Een advocaat besloot daartoe de eerste drie Isis’en die zich meldden, zonder kosten in rekening te brengen, te helpen hun naam te veranderen. Voor transseksuelen is het sinds 1 juli 2014 mogelijk om kosteloos hun voornaam en gender te wijzigen bij de burgerlijke stand.

‘Poepjes’
Om een achternaam te laten wijzigen moet een verzoek worden ingediend bij Justis, de screeningsautoriteit van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Dit kan alleen onder strenge voorwaarden en er moet 835 euro voor neergeteld worden. In 2014 werden er in Nederland 1879 verzoeken ingediend, waarvan er 1351 werden goedgekeurd.

bron: Ministerie van Veiligheid en Justitie
Bron: Ministerie van Veiligheid en Justitie

Een achternaam kan gewijzigd worden wanneer iemand de Nederlandse nationaliteit bezit, maar een achternaam de inburgering vermoeilijkt, bijvoorbeeld door een moeilijk uitspreekbare naam als ‘Grzska’. Andere goede redenen om een achternaam te laten wijzigen zijn volgens Justis de onwelvoeglijkheid of bespottelijkheid van een naam. Opmerkelijk is daarbij de voorwaarde dat iedereen die deze achternaam zou hebben deze als bespottelijk of onwelvoeglijk zou ervaren. Als voorbeeld wordt de naam ‘Poepjes’ genoemd en de voor een oogarts bespottelijke achternaam ‘Blind’.

Of Frankrijk een naamsverandering naar ‘Bacon Double Cheeseburger‘ had goedgekeurd is maar de vraag, gezien zij eerder namen als ‘Nutella’ en ‘Fraise’ weigerde. Dat Duitsland de naam ‘Osama Bin Laden’ niet toestond heeft waarschijnlijk hoge wijzigingskosten achteraf bespaard.

Onderwerpen