Hoe de VVD steeds verder van het liberalisme komt af te staan
Op vakantie probeer ik het nieuws zo min mogelijk bij te houden en zo kon het gebeuren dat ik de Paasei-gate miste. Het zwakkere broertje van het Zwarte Pietendebat woedt echter nog volop – voor zover ik sinds mijn terugkomst heb ondervonden vooral onder politici. Gisteren verweet GroenLinks-voorman Jesse Klaver aanstichter en VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra nog ‘aanwakkeren van angst en haat‘.
Wat wilde het geval: Hema had in een folder – die ook ná Pasen nog in de winkels ligt – de woorden ‘Vrolijk voorjaar’ gebruikt in plaats van ‘Vrolijk Pasen’ en gebruikte een keer het woord ‘verstopei’ in plaats van ‘paasei’. In de folder stond overigens het woord Pasen meerdere malen genoemd.
De woorden van Zijlstra lieten weinig onduidelijk bestaan: “Als de Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam afscheid neemt van Pasen, dat onderdeel uitmaakt van onze maatschappij, dan glijden we langzaam af. (…) Er is echt geen moslim die blij wordt als je de naam van die eitjes verandert. Je kunt hiervan zeggen: kleine zaak. Maar als je eenmaal op die zeephelling zit, ga je maar één kant op: naar beneden. Je haalt steeds een stukje af van waar we als land voor staan. Gelukkig heeft de Hema dit rechtgezet.”
“Pasen hoort erbij, net als gelijkheid tussen man en vrouw en tussen homo’s en hetero’s”, concludeerde Zijlstra. Nog even los van de totaal manke vergelijking van het Paasfeest met ‘gelijkheid tussen man en vrouw’ suggereert Zijlstra dat Hema een Hollandsche winkelketen is. Uiteraard weet hij dat Hema sinds 2007 in handen is van de Britse investeringsmaatschappij Lion Capital. Een bedrijf een maatschappelijke verantwoordelijkheid toedichten ten aanzien van de Nederlandse cultuur is geestig, wanneer het een buitenlands bedrijf wordt het hilarisch. Gaat Halbe Starbucks erop aanspreken dat zij hun Easter Chocolatte Machiato verandert in Spring Chocoffee?
De VVD geeft ruimte aan ondernemingszin. De staat draagt zorg voor een vrije markteconomie. Doorgeschoten bemoeizucht is een niet te onderschatten bedreiging voor de vrijheid van mensen. Het is ongewenst en een illusie dat de staat bepaalt welke kant het economische leven opgaat. Het bezielend verband in onze samenleving wordt niet van bovenaf opgelegd.
De gecursiveerde alinea bevat alleen zinnen uit het Liberaal Manifest, de Beginselverklaring en het Liberaal Kompas van de VVD. De partij heeft van oudsher een progressieve vleugel en een conservatieve kant. Welke op dit moment de absolute overhand heeft moge duidelijk zijn. De VVD komt daarmee wel steeds verder af te staan van zijn eigen liberale beginselen.
