Spring naar de content

Mark Rutte en de dood van de democratie

Er is een referendum geweest. Er is een uitslag. De uitslag is: we zijn tegen het door de EU gesloten associatieverdrag met Oekraïne. De uitslag is geldig. En verdomd, Mark Rutte trekt zich er niets van aan. DE DEMOCRATIE IS DOOD.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Edwin van Sas

Het is de retoriek van een gefrustreerd kind dat z’n zin niet krijgt. De regels zijn simpel: voor een bindend referendum is in Nederland (vooralsnog) geen meerderheid. De uitslag van een geldig raadgevend referendum mag de regering naast zich neerleggen.

Voorstanders van het verdrag jammerden dat de organisatoren van het referendum de boel belazeren omdat Oekraïne ze niks interesseert (ze willen uit de EU, dat is het hogere doel). Dat is triest. Binnen de democratische regels van het spel maakt men gebruik van de mogelijkheden. Wie het er niet mee eens is zal de regels moeten veranderen.

Schermafbeelding 2016-04-14 om 09.12.55

Tegenstanders die zeggen dat de democratie dood is, zijn minstens net zo triest. Rutte mag die hele uitslag naast zich neerleggen, volgens diezelfde afgesproken regels van het spel. Hij doet dat niet. (Een verstandige keuze.) Hij onderhandelt met de EU en heeft de Kamer laten weten: “Als het niet lukt om een antwoord te formuleren dat recht doet aan de uitslag, dan zal het kabinet het verdrag niet ratificeren”. Kamerleden van PvdA en VVD voegden daar aan toe dat als Rutte door de EU wordt teruggestuurd met een ‘douceurtje’, ze niet zullen bekrachtigen.

Met die toezegging doet Rutte veel meer dan nodig is. De tegenstanders krijgen volledig hun zin: het verdrag zoals getekend door de EU en Oekraïne wordt niet geratificeerd. Misschien komt er een ander, gewijzigd associatieverdrag. Maar dit referendum ging over het reeds ondertekende associatieverdrag, níet over een associatieverdrag in algemene zin.

Je kunt je afvragen wanneer de democratie écht dood is: met de toezegging dat het verdrag in huidige vorm van tafel is, of wanneer 19,7 procent van de Nederlandse stemgerechtigden (61 procent van 32,3 procent opkomst) in staat is om een verdrag in 27 landen te blokkeren.