Nieuwe cybercrimetrend: de computergijzeling
Het is een steeds meer voorkomende vorm van cybercriminaliteit die ook in Nederland steeds meer om zich heen grijpt: het losgeldvirus. Het idee is simpel: je computer gaat op slot door middel van een virus, en wordt pas weer bruikbaar als er een bepaald bedrag betaald wordt, variërend van een paar tientjes tot enkele honderden euro’s.
Een vervelende, en – door het belang dat wij doorgaans hechten aan onze bestanden – succesvolle vorm van cybercriminaliteit. Maar hoe werkt het? Na besmetting met zogenoemd ‘ransomware’ worden al uw belangrijke bestanden versleutelt, waarna de eigenaar van de computer een tijdklok te zien krijgt waarbinnen hij of zij een door de crimineel bepaald bedrag te betalen. Gebeurt dit niet, dan zullen alle bestanden voor altijd kwijt zijn, want: versleutelcode foetsie.
Vervelend, maar niet het einde van de wereld. Zoals met de meeste vormen van chantage, zowel via internet als in ‘het echte leven’, is het devies van politie en andere experts doorgaans: niet betalen. Vaak is het initiële bedrag slechts een opmaat naar een veel hoger bedrag, zonder garantie dat de gegijzelde bestanden ooit vrijkomen.
Voorkomen is ten alle tijden beter dan genezen, en met een beetje gezond verstand is ransomware gelukkig makkelijk te vermijden. Open nooit verdachte mailtjes en klik al helemaal niet op de links. Maak verder een backup van belangrijke bestanden op een externe harde schijf die niet standaard op de computer aangesloten zit. Dit laatste is vooral heel belangrijk: er zijn gevallen van ransomvirussen die een harde schijf, usb-stick versleutelden of zelfs bestanden in een cloud versleutelden.
Mocht uw computer dan toch geïnfecteerd raken is er niet meteen een man overboord. In principe doet het virus niets met de hardware, maar gijzelt het slechts alle belangrijke bestanden. Mocht het nog lukken, dan kunt u het beste de pc meteen offline halen. Daarna is het zaak om de fabrieksinstellingen te herstellen of de computer naar een eerder punt te herstellen.
De reden dat het gijzelen van computers aantrekkelijk is geworden voor cybercriminelen zit hem met name in de ontwikkeling van de bitcoin en het darkweb (dat via de versleutelde Tor-browser bezocht kan worden). Door deze twee ontwikkelingen is het makkelijk om zeer moeilijk traceerbare geldtransacties te doen, waardoor de pakkans zeer klein wordt. Maar een gewaarschuwd mens telt voor twee, dus bij deze nog even het meest belangrijke advies: maak back-ups!
