Populaire woorden evolueren in cycli van 14 jaar
In diverse landen worden er woord-van-het-jaar-verkiezingen gehouden, gestemd over wat het beste jeugdwoord is en het woord dat echt weg moet. Oxford Dictionaries verkoos onlangs ‘post-truth’ tot woord van 2016 en vorig jaar werd ‘sjoemelsoftware’ volgens Van Dale en Onze Taal hét woord van 2015. Maar wist u dat onze woordenschat iedere veertien jaar evolueert?
Onderzoek naar hoe de populariteit van woorden verandert, laat zien dat woorden evolueren in cycli van 14 jaar. Onderzoekers Marcelo Montemurro en Damián Zanette identificeerden 5630 veelgebruikte zelfstandig naamwoorden die tussen 1700-2008 voorkwamen in de Engelse taal. Om te analyseren hoe de populariteit zich ontwikkelde werd Google Ngram gebruikt. Deze database bevat bijna vijf miljoen gedigitaliseerde boeken die in die periode zijn geschreven.
Woorden blijven 14 jaar in de mode
Montemurro en Zanette ontdekten een opmerkelijk consequent patroon in de populariteit. Alle onderzochte woorden lieten hetzelfde patroon in frequentie zien. Bepaalde woorden winnen gedurende 14 jaar aan populariteit, om vervolgens in frequentie te zakken. Franse, Duitse, Italiaanse, Russische en Spaanse zelfstandige naamwoorden vertoonden hetzelfde patroon. Bij deze talen was het onderzoek gelimiteerd tot gegevens van de laatste tweehonderd jaar.
Deze resultaten ondersteunen eerder onderzoek dat suggereert dat taal zich ontwikkelt in een vast patroon. Volgens Mark Pagel, professor aan de Universiteit van Reading, werkt de evolutie van taal hetzelfde als de manier waarop genen worden doorgegeven op het nageslacht. Dit gebeurt, volgens de onderzoeker, opmerkelijk consequent.
Verder onderzoek
De populariteit van woorden valt in sommige gevallen samen met een historische gebeurtenis en wordt mede bepaald door culturele factoren. Waarom de cyclus precies 14 jaar duurt, is voor de onderzoekers echter nog een raadsel. Volgens Pagel is er geen specifieke reden waarom die 14 jaar duurt. Montemurro heeft ook nog geen verklaring voor de conclusie van zijn onderzoek, maar volgens hem kan het geen toeval zijn. Verder onderzoek zou tot beter inzicht in menselijk gedrag en de origine van trends kunnen leiden. “Veronderstellende dat dit patroon een culturele dynamiek reflecteert, hoop ik dat we beter gaan begrijpen waarom we onze onderwerpen van discussie veranderen en waarom schrijvers dezelfde onderwerpen zat raken,” zegt Montemurro.
Inmiddels kunnen er ook weer suggesties gedaan worden voor het favoriete Nederlandse woord van het jaar 2016. Met de resultaten van dit onderzoek zouden we kunnen zeggen dat dit woord tot ongeveer 2030 beklijft.
