Waarom minister Schultz een app-verbod voor fietsers wil
Melanie Schultz, de minister van Infrastructuur en Milieu, schreef vandaag in een brief aan de Kamer dat ze is gestart met een wetgevingstraject om het gebruik van mobiele telefoons op de fiets te verbieden. De minister noemt afleiding door smartphones een ‘relatief nieuwe en belangrijke risicofactor in het verkeer’.
Hoewel Schultz het een relatief nieuwe risicofactor noemt, is de minister al langer bezig om het gebruik van mobieltjes op te fiets te ontmoedigen. Toen in mei 2015 uit cijfers van het verkeersonderzoeksbureau SWOV bleek dat bellende fietsers vaker betrokken zijn bij ongevallen, zag Schultz niks in een wet om het te verbieden. Een verbod zou niet te handhaven zijn, met Denemarken waar het bij wet verboden is maar niet wordt gehandhaafd, als voorbeeld. De minister zou geen voorstander zijn voor regelgeving die moeilijk te handhaven is en meer zien in een aanpak om het gedrag te veranderen.
Een jaar later, in mei dit jaar, constateerde Schultz dat de oproep tot gedragsverandering niet werkte. Omdat jonge fietsers ‘simpelweg niet luisterde’, veranderde Schultz van aanpak en kondigde een onderzoek naar een verbod aan. Op dit moment wordt er verder onderzoek gedaan naar de rol van smartphones bij fietsongevallen. Medio 2017 verwacht de minister de eindresultaten die nodig zijn om een wettelijk verbod te onderbouwen. Het grote voordeel zou, zo schrijft ze aan de kamer, zijn dat een verbod een duidelijke norm neerzet.
Handsfree bellen op de fiets blijft wel toegestaan, maar telefoons in een houder op het stuur niet. Handsfree bellen in de auto is in Nederland – in tegenstelling tot Frankrijk waar het vorig jaar verboden werd – ook nog steeds toegestaan. Volgens onderzoekers van de Universiteit van Sussex is het echter een misvatting dat handsfree bellen in de auto minder gevaarlijk is dan ‘hands-on’ bellen. Het gevaar zou volgens hen niet zozeer schuilen in het al dan niet de handen beschikbaar hebben, maar in het verbeeldingsvermogen dat het telefoongesprek van de bestuurder eist. Voor fietsers is dit (nog) niet onderzocht.
Uit de cijfers die het CBS vandaag presenteerde blijkt dat het aantal dodelijke slachtoffers van fietsongevallen sinds 2004 ongeveer gelijk is gebleven. Het aantal dodelijke slachtoffers is hoogst onder ouderen. In de afgelopen vijf jaar was 40 procent van de verongelukte fietsers 75 jaar of ouder, terwijl deze groep het minste fietst.
Ben Immers, hoogleraar verkeer en infrastructuur, heeft weinig vertrouwen in de handhaving van het verbod. Aan de Volkskrant vertelt hij dat afwijkend gedrag in het verkeer maar nauwelijks wordt aangepakt. Voor het hoge percentage ouderen dat verongelukt door een fietsongeval geeft hij de elektrische fiets als verklaring. Door de opkomst hiervan kunnen veel ouderen nog fietsen en gaan ze sneller, wat de klap bij een val harder maakt.
