Wie zit er te wachten op een comeback van Tony Blair?
Het is vandaag precies twintig jaar geleden dat Tony Blair premier werd van het Verenigd Koninkrijk. In 2007 zwaaide hij af. Nu, weer eens tien jaar later, keert hij terug in het publieke debat om bij de naderende Brexit de meubelen te redden. Met zijn 63 jaar is Blair nog altijd vier jaar jonger dan de huidige Labour-leider Jeremy Corbyn. Maar wie zit er in Engeland nog te wachten op een comeback van Blair?
In 1997 was Blair als 43-jarige de young kid on the block, en enorm populair. Hij verpletterde met zijn Labour-partij de Conservatives van zittende premier John Major met 418 zetels tegen 165. Dat betekende liefst 145 zetels winst voor de arbeiderspartij. “A new dawn has broken, has it not?” sprak de kersverse premier toentertijd. Hij doorbrak dan ook achttien jaar aan conservatieve macht. Zelf won hij – als eerst sociaaldemocraat ooit – drie verkiezingen op rij (na 1997 won hij ook in 2001 en 2005). De New Labour-beweging waarmee Blair dit succes behaalde stond voor optimisme.
Brexit
Nu, twintig jaar naar dato, is dat optimisme precies wat hij mist in de Engelse politiek. Zo vertelde hij de Daily Mirror “De Brexit is een pessimistische beslissing, maar ik denk niet dat het land pessimistischer is geworden.” Brexit zelf stemt de oud-premier wel negatief: “Ik zou heel erg optimistisch zijn over de toekomst, als Brexit niet stond te gebeuren.” Als een Don Quichot gaat Blair zich nu verzetten tegen de molen die de Brexit in zijn ogen is.
Geen enkele partij, zelfs Blairs eigen Labour niet, heeft een langer verblijf in de EU als partijpunt voor de komende Britse verkiezingen. Blairs hoop is dat het Verenigd Koninkrijk zich tenminste aansluit bij de Europese Economische Ruimte, een samenwerkingsverband voor de interne markt waar naast de EU-landen ook Noorwegen, IJsland en Liechtenstein lid van zijn.
Maar of zijn betoog veel impact zal hebben valt ten zeerste te betwijfelen. Zelf ziet hij klaarblijkelijk in dat zijn populariteit beperkt is. Blair stelt zich namelijk uit angst voor een afgang niet verkiesbaar voor het parlement. Een echte comeback in de politieke arena durft hij dus niet aan. Hij verwacht naar eigen zeggen ‘een flinke emmer stront’ over zich heen te krijgen.
Verleden
De voornaamste reden van de keldering van Blairs populariteit is zijn rol bij de Brits-Amerikaanse invasie in Irak in 2003. De zoektocht naar niet bestaande massa-vernietiginswapens waren een aanslag op de populariteit van Blair. Zeker toen in de jaren na de oorlog bleek wat de invloed van de inval was op de vredessituatie in het Midden-Oosten in het algemeen en Irak in het bijzonder.
Bovendien had Blair er een handje van erg nauwe contacten te onderhouden met schimmige regimes en individuen. Er wordt met een schuin oog naar zijn integriteit gekeken. In zijn politieke carrière had hij ambitieuze plannen om de situatie in Afrika te verbeteren. Na zijn premierschap vloog hij met zijn privéjet de wereld over en richtte hij zich vooral op het vullen van zijn portemonnee. Dit contrast leidde tot verbazing van zijn sociaaldemocratische partijgenoten, wat was er met zijn idealen gebeurd?
Nu poetst Blair die idealen weer op. Maar of zijn mening nog echt zwaar wordt gewogen door het Britse volk valt te betwijfelen. Zijn doel is om de Brexit-sceptische kiezers te verenigen achter één kandidaat, en het zo op te nemen tegen May. Stap één: het verenigen van kiezers achter zichzelf.
