Spring naar de content
bron: ANP/Robin van Lonkhuijsen

De Amsterdamse ruimte is een schaars goed

In toeristensteden Barcelona, Venetië en Dubrovnik worden de protesten tegen het alsmaar groeiende massatoerisme steeds talrijker. Waar de drommen massatoeristen neerstrijken, verdwijnen de oorspronkelijke bewoners en wordt de leefbaarheid van de stad ondermijnt. Ook in Amsterdam klinkt een steeds luidere roep op regulering van de hordes mensen.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Paul Geraedts

Want wie zich de afgelopen jaren in de Amsterdamse binnenstad waagde, kan het onmogelijk ontgaan zijn. Zeker in de zomer lijkt Mokum vooral te bestaan uit een niet aflatende stoet rolkoffers, Segways en fietstaxi’s, met aan weerszijden winkels met kaas, stroopwafels en vette Nutellasnacks. Tijd voor betere regulering, maar de manier waarop en de mate waarin dit moet gebeuren is een groot punt van discussie in onze hoofdstad.

Softe maatregelen

Een van de bewonersorganisaties die zich hard maakt voor het tegengaan van het massatoerisme is de denktank Amsterdam In Progress. Volgens oprichter Stephen Hodes is het hoog tijd dat er wettelijke maatregelen gaan komen om het massatoerisme aan banden te leggen. “Men beseft niet dat de ruimte in Amsterdam een schaars goed is.”

Hodes vergelijkt het naar eigen zeggen altijd met een festival als Lowlands. “Als daar de kaarten van uitverkocht zijn, kom je er niet meer in. Er is simpelweg geen ruimte meer.” De grens is nu bereikt, ziet Hodes. “Maar concrete maatregelen blijven uit. Zo zijn er onlangs afspraken gemaakt met toeristenbedrijven, maar die zijn tot nu toe veel te soft en zeker niet afdoende gebleken.”

Accomodatiestop

De organisatie dient oplossingen aan, maar die zijn in hun ogen vrij ‘radicaal’, zeker voor het huidige, D66-beleid van de stad. “Er moeten wettelijke afspraken gemaakt worden, zoals een volledige accommodatiestop in Amsterdam en de gehele metropoolregio. De komende vijf jaar zijn er al elfduizend extra hotelkamers goedgekeurd, daar kunnen we niets meer aan doen. Al betekent dit niet dat er op de kortere termijn niets gewonnen kan worden.” Daarnaast moet al het vakantieverhuur via Airbnb ook aangepakt worden.

“Zo gaan we ook de dreigende monocultuur tegen, de eenheidsworst van kaaswinkels en toeristenshops die je overal ziet,” vervolgt Hodes. “Je kan ook denken aan het verbieden van touringbussen in de binnenstad, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Dat zag je wel met het verbieden van de bierfiets in het centrum, dat lukte ook niet. Het ontbreekt aan adequate wetgeving die dit soort overlast aan banden kan leggen, en dat is een van de doelstellingen die wij willen bereiken.”

Het massatoerisme is een mammoettanker die gekeerd moet worden.

De noodzaak tot het reguleren en begeleiden van de drommen toeristen die het centrum van Amsterdam overspoelen is ook iets wat marketingorganisatie Amsterdam Marketing (van de motto ‘I amsterdam’) onderkent. Volgens een woordvoerder van de organisatie is de drukte in de binnenstad ook een probleem waar zij de ogen niet voor sluiten, maar is het lastig om op korte termijn met een eenduidige oplossing te komen die werkt voor iedereen in Amsterdam van bewoners, bedrijven tot bezoekers.

Wallenconvenant

“In onze marketingcampagnes nemen wij ook maatregelen om de druk op de Amsterdamse binnenstad zoveel mogelijk te ontlasten,” zegt ze.”We onderkennen dat het op sommige plekken in de stad, op sommige momenten erg druk is. Met onze campagnes verleiden we bezoekers om ook dingen te gaan doen en bekijken in andere buurten van Amsterdam of zelfs buiten Amsterdam, tot in Den Haag en Rotterdam aan toe.”

Vooral toeristen die al een keer eerder onze hoofdstad bezochten, maken van die mogelijkheid gebruik. “Een toerist die voor het eerst hier komt, is hier voor de hotspots zoals Van Gogh, Rijks, de Grachten en Anne Frank en wil toch midden in de stad zitten. Dan kun je zeggen wat je wilt als marketingorganisatie. Daarnaast focussen we ook op het terugdringen van overlast door drukte. Het Wallenconvenant – een met de gemeente opgezette gedragscode voor rondleidingen op de Wallen – is hier een voorbeeld van.”

Geen Londen of Sjanghai

De tijd van afspraken maken is, volgens Hodes, voorbij. Het is hoog tijd om spijkers met koppen te slaan. “De gemeente vergeet dat we geen Londen of Sjanghai of New York zijn. We zijn in feite een dorp met een weliswaar kosmopolitische aantrekkingskracht. Daar wringt de schoen.”

“En dat wekt protest op,” vervolgt hij. “Op zo’n grote schaal als in Barcelona of Venetië zal er hier niet snel worden geprotesteerd. Twee jaar geleden zijn er nog een aantal inwoners de straat op gegaan met rolkoffers als protest, maar dat is ook het enige. Vooralsnog proberen we hier de strijd tegen het massatoerisme met de politiek aan te gaan. Maar als de politiek niet wil luisteren, dan zal er vanuit de burgers meer protest komen.”

Mammoettanker

Het veranderen van het Amsterdamse toerismebeleid zal niet zonder slag of stoot plaatsvinden, maar de winst zal groot zijn. Hodes: “Het grootschalig inperken van de nieuwe hotelkamers is lastig, vergt lef en het is een oplossing waar we op zijn vroegst pas over vijf jaar de effecten van zullen merken. Het is als een mammoettanker die gekeerd moet worden.” Toch is hij hoopvol. “Uiteindelijk zullen de voordelen voor iedereen te zien zijn.”

Essentieel voor Amsterdam Marketing is een langetermijnvisie waarin alle partijen – van gemeente, en bedrijven tot bewoners en bezoekers – structureel samenwerken. “Iedereen is op dit moment gebaat bij meer en betere afspraken met iedereen die belang bij Amsterdam heeft,” vertelt de woordvoerder. “We hebben elkaar heel erg hard nodig om tot oplossingen te komen, dat is zeker waar. Want uiteindelijk zijn wij een organisatie uit Amsterdam. Dat het heel erg druk is, beseffen wij ook.”