Waarom u wél naar Fiddler on the Roof moet gaan
Fiddler on the Roof, de door de van seksueel grensoverschrijdend gedrag beschuldigde Ruut Weissman geregisseerde musical, wordt door recensenten unaniem de hemel in geprezen. Alle reden om te gaan kijken – mocht u liefhebber zijn van het genre.
#ikweiger. Met die hashtag riepen artiesten als Karin Bloemen, Lone van Roosendaal en scriptschrijver Dick van den Heuvel eind oktober collega’s op om op 5 november niet naar de première te komen van de musical Fiddler on the Roof in theater DeLaMar. Aanleiding: de betrokkenheid van regisseur Ruut Weissman.
Weissman raakte de afgelopen weken in opspraak dankzij #MeToo. Acteur Jappe Claes (Het Nationale Theater) werd op non-actief gezet na beschuldigingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag, waarna ook Weissmans positie onderwerp van discussie werd. Weissman was artistiek leider van de Theaterschool waar de affaires plaatsvonden, maar hij greep destijds niet in.
Waanzinnig gedroomd
Volgens onder anderen Michelle Courtens, de Venrayse zangeres die in 2001 meedeed aan het Eurovisiesongfestival, heeft Weissman zelf ook grenzen overschreden. Ze zegt in 2015 als castlid bij de musical Waanzinnig gedroomd meermaals ongepast te zijn bejegend. De regisseur zou haar hebben proberen te zoenen, betast en geïntimideerd hebben.
Op billboards, in paginagrote advertenties, in banners: overal straalt het hoofd van Thomas Acda ons tegemoet. Met daaronder duidelijk zichtbaar de naam Ruut Weissman.
Ik kom erop omdat Fiddler on the Roof, in Nederland beter bekend als Anatevka, inmiddels niet meer te vermijden is. Op billboards, in paginagrote advertenties, in banners: overal straalt het hoofd van Thomas Acda in de rol van Tevye, de Jiddische melkboer die met zijn gezin overeind probeert te blijven in veranderende tijden, ons tegemoet. Met daaronder duidelijk zichtbaar de naam van de regisseur.
Hoe anders is dat in de Verenigde Staten, de bakermat van de #MeToo-hype. Kevin Spacey, onder meer verdacht van aanranding van een destijds 14-jarige jongen, werd stante pede uit de film All The Money In The World geknipt; de trailer draaide al in de bioscoop. Netflix besloot Gore, waarin Spacey de rol speelt van schrijver Gore Vidal, helemaal niet uit te zenden. En de opnames van het laatste seizoen van The House of Cards werden gestaakt.
Fappen
Komiek Louis C.K., die inmiddels zelf heeft toegegeven dat hij jaren geleden heeft staan fappen (masturberen) voor nietsvermoedende vrouwen, trof eenzelfde lot. Tv-zender FX staakte zijn televisieshows. Zijn film I Love You, Daddy is door de distribiteur geschrapt en HBO heeft al zijn shows van de on-demandwebside gehaald.
Het nieuws over Louis C.K.’s seksuele aberraties was nog maar net bekend of filmcritici haasten zich I Love You, Daddy neer te sabelen.
Toegegeven, Weismann is geen acteur of komiek. Hij staat niet zelf in de spotlights. Dat maakt de voorbeelden niet helemaal vergelijkbaar. Maar het verschil in aanpak blijft immens en is wat mij betreft grotendeels onverklaarbaar. Natuurlijk, commerciële motieven spelen een rol. Het nieuws over Louis C.K.’s seksuele aberraties was nog maar net bekend of filmcritici haasten zich I Love You, Daddy neer te sabelen. Een dure flop, daar zit geen filmproducent op te wachten.
Dat heeft toch iets hypocriets. Voor veel van zijn fans, onder wie schrijver Rutger Lemm, blijft Louis C.K. ondanks alles een rolmodel. Vanwege zijn open- en eerlijkheid en de wijze waarop hij lastige dilemma’s ter discussie stelt, zonder zichzelf daarbij te sparen.
Gelijk hebben ze. Zeker, dat Spacey zich mogelijk heeft vergrepen aan verscheidene collega-acteurs, onder wie een 14-jarige, is walgelijk. Maar is hij daardoor minder geloofwaardig als Frank Underwood in The House of Cards? Of als Lester Burnham, de saaie kantoorklerk in American Beauty wiens leven volledig op hol slaat wanneer hij een relatie aangaat met de vriendin van zijn dochter?
Seksuele afwijkingen zeggen – vice versa – niets over iemands artistieke kwaliteiten. Dat geldt voor Louis C.K, voor Kevin Spacey, maar ook voor Ruut Weissman.
Wijs besluit
Naar aanleiding van de commotie en de #ikweiger-oproep besloten de Theateralliantie, producent van Fiddler on the Roof, en Weissman dat het beter was als de regisseur zelf niet aanwezig zou zijn bij de première. Een wijs besluit. Anders had dit de aandacht voor de musical zelf alleen maar in de weg gestaan.
De kwaliteiten van de regisseur Weissman staan buiten kijf.
Maar de musical schrappen zou absurd zijn geweest. De kwaliteiten van de regisseur Weissman staan buiten kijf. De recensies van Fiddler on the roof zeggen genoeg. NRC, de Volkskrant, AD, De Telegraaf: stuk voor stuk waren ze enthousiast en gaven ze vier sterren. Ook Weissman kreeg daarvoor de credits. Trouw: “Weissman maakte een indrukwekkend mooie musical.”
Bovendien: de aantijgingen tegen Weissman moeten nog worden bewezen; hijzelf ontkent.
Fiddler on the Roof. Tot 31 december in het DeLaMar, daarna op tournee langs acht andere grote theaters in den lande. Kijken! Allemaal!
