Spring naar de content

Wat we vermoedden over de veehouderij, weten we nu zeker

Kalfjes en lammetjes worden na de geboorte al snel bij de moeder weggehaald. Hierdoor leven zij in slechte omstandigheden en sterven zij vaak voortijdig. Wakker Dier publiceerde maandag een rapport met cijfers van de sterftegevallen in de veehouderij — een novum. Anne Hilhorst, manager campagneteam bij Wakker Dier, bevestigt telefonisch wat wij al jaren vermoeden.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Luna van der Waarde

In Nederland worden jaarlijks zo’n 550 miljoen landbouwhuisdieren gehouden. Daarvan sterft bijna 32 miljoen (ruim zes procent) voortijdig vanwege de onnatuurlijke leefomstandigheden: veel stress en hoge ziektedruk waardoor zij sterven aan een langzame pijnlijke dood. Elk jaar sterven zo’n 15 miljoen vleeskuikens en vier miljoen leghennen — kippen die eieren leggen. De voornaamste oorzaak hiervan is uitdroging. Zij kunnen het water niet vinden omdat ze te kreupel zijn om erbij te komen. En vanwege de hoge eierproductie hebben zij vaak onvoldoende energie voor hun eigen levensonderhoud.

Bovendien komt twintig procent van de broedeieren van vleeskuikens niet uit, omdat deze eieren niet bevrucht zijn, het embryo niet rendabel is of omdat het kuiken niet op tijd uit het ei komt. Deze eieren worden door Rendac verbrand of verwerkt tot meststof.

Moederziel alleen

Vooral bij geiten is het sterftecijfer schrijnend hoog. Bijna een kwart sterft vroegtijdig door slechte leefomstandigheden. Een geitenlammetje wordt vlak na de geboorte weggehaald bij moedergeit, omdat zij voor melk zorgt voor de consument. Het geitenlammetje wordt vaak overgeplaatst naar een andere boerderij, waar andere lammeren zitten. “Het is vergelijkbaar met een crèche,” vertelt Hilhorst. “Ze komen allemaal van andere boerderijen, hebben andere ziekten, bacillen; bacteriën. De dieren steken elkaar aan. Bovendien leven ze in een stressvolle omgeving.”

Dat geldt niet alleen voor de lammeren. Ook kalfjes worden vlak na de geboorte overgeplaatst naar een andere boerderij waar alleen de jongen zitten. “Allemaal jonge dieren zonder moeder in de buurt zorgt ervoor dat heel veel dieren ziek worden.”

Volgens Hilhorst zou het beter zijn als de jonge dieren langer bij de moeder blijven, maar die koeien en geiten moeten direct melk geven voor onze consumptie. “Een boer die een melkkoe- of melkgeitbedrijf heeft, is alleen bezig met zoveel mogelijk melk halen.” Daar is volgens haar geen plek om jonge geitjes of kalfjes groot te brengen.

Welzijnsstandaard

Geiten en kalveren sterven van alle onderzochte dieren het vaakst voortijdig. Er sterven percentueel gezien minder vleeskuikens dan geiten en kalveren, namelijk 3,5 procent tegenover 25 en 20 procent. Maar het gaat om bijna twintig miljoen vleeskuikens per jaar, afkomstig van goedkope plofkippen. Bij de sterftecijfers in het rapport van Wakker Dier zijn stalbranden en ziekten als de vogelgriep niet opgenomen.

Om het rapport zo betrouwbaar mogelijk op te stellen, heeft Wakker Dier verschillende bronnen gebruikt. Het rapport bestaat onder meer uit cijfers uit 2016, en onderzoeken van Centraal Bureau Statistiek, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit en Universiteit Wageningen.

Het is de eerste keer dat zo’n rapport is gepubliceerd, dus een vergelijking met het verleden is lastig te maken. Hilhorst zegt wel dat het aantal voortijdige dode biggen en geitjes ieder jaar licht toeneemt. Bij de andere dieren in de veehouderij kan ze daar geen uitspraak over doen. Maar, er moet iets aan gedaan worden.

Ze wijst naar de overheid. “Dit probleem kan opgelost worden door strengere regels vanuit de overheid, maar ook door vaker keurmerkvlees te kopen en meer te betalen voor vlees. En dat ligt met name bij de retail en de consument.”

Maar mensen die bewust kiezen voor een goedkope plofkip, zullen niet snel kiezen voor een duurdere keurmerkkip. Volgens Hilhorst kan de overheid hier een rol in spelen door de welzijnsstandaard te verhogen. “De plofkip is een ziekelijk ras dat verboden moet worden.” Dat scheelt volgens haar al heel veel dode dieren. “Plofkippen zijn zwak en ongezond. Daarom sterven zij vaak voortijdig.”

Er zijn betere leefomstandigheden nodig voor de dieren en Hilhorst denkt dat dat kan als de dieren meer ruimte en frisse lucht krijgen. “En daarom moeten we minder dieren gaan houden en er meer voor betalen.”