Spring naar de content

Video: achter de beeldvorming van de Brusselse terreurdreiging

werdenHet openbare leven is er ontregeld, de straten zijn al dagen uitgestorven en de Belgen leven massaal in angst. Althans, dat is het beeld dat we hebben van Brussel nadat de stad vorige week op slot ging vanwege terreurdreiging. Is dat terecht? 

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Remco Rous

Feit is dat inwoners van Brussel natuurlijk hinder ondervinden van de extreme veiligheidsmaatregelen die de overheid heeft opgelegd vanwege de terreurdreiging. Universiteiten en scholen zijn dicht, de metro’s rijden niet en er wordt geadviseerd om plekken te vermijden waar doorgaans veel mensen samen komen. Wat blijft er over?

Toch moeten er enkele kanttekeningen geplaatst worden bij de ‘lockdown’ van Brussel en de beelden die wij daar bij hebben. Want wie weleens een weekendje naar Brussel is geweest, weet wellicht dat bepaalde delen van de Europese hoofdstad vanwege de in het weekend vertrekkende Europarlementariërs überhaupt uitgestorven zijn. Terreurdreiging of niet, lege straten zijn er op sommige plekken meer regel dan uitzondering.

Maar dat de schrik er bij de inwoners van Brussel wel degelijk in zit, bleek afgelopen weekend toen er duizenden telefoontjes binnenkwamen bij een speciale lijn die het Belgische Crisiscentrum van het ministerie van Binnenlandse Zaken geopend had. Er kwamen vragen binnen als ‘kunnen we de deur nog wel uit?’, en dat toont aan dat er wel degelijk angst en onrust was. Toch moeten we onszelf af blijven vragen wat dat zegt over de situatie in Brussel. In een stad waar meer dan een miljoen mensen wonen, is een paar duizend telefoontjes natuurlijk niet te verwaarlozen en ook zeker niet te bagatelliseren, maar het moet wel in perspectief gezien worden.

Angst
“Het klinkt misschien cynisch, maar terroristen en media hebben gemeenschappelijke gedrag: het vergroten, het verergeren van angst”, zo sprak Charles Groenhuijsen maandagochtend in het WNL-programma Goedemorgen Nederland. Hij doelde daarmee op de angst die gevormd wordt door wat we zien en horen.

De Belgische fotograaf van het programma De afspraak Jimmy Kets sloot zich op zijn manier aan bij de woorden van Groenhuijsen. Hij toog met zijn camera de straten van België in en liet zien dat hij de onrust door zijn ogen, groter of kleiner kan maken.

“Als ik heel manipulatief wil zijn en een dreiging wil creëren, dan ga ik een lege straat tonen”, zo vertelt Kets tijdens het schieten van de foto’s waarmee hij verschillende denkbeelden over Brussel neerzet. Maar Kets is ook in staat om foto’s zo te schieten dat het lijkt alsof niemand zich iets aantrekt van de terreur. “Het is dan meer dreigend, idyllisch; alsof een film wordt opgenomen”, aldus Kets.

Klik op afbeelding om de video af te spelen.
Klik op afbeelding om de video af te spelen.

Aan de andere kant werden er in Brussel wel degelijk terreurverdachten opgepakt. Dat de stad dus op z’n hoede was, bleek ergens terecht. Maar wat de Canadese filosoof en wetenschapper Marshall McLuhan ons jaren geleden al leerde mogen we niet vergeten: om de wereld te begrijpen, moeten we de media begrijpen.