Typisch Melle
Hij werkte zonder schets of plan, zonder ook maar te weten hoe het eruit zou gaan zien: hij liet het maar gebeuren. Toch is zijn werk nog archaïscher dan de Vlaamse of Italiaanse primitieven. Hoe zit dat? Het meesterschap van Melle, de minst conceptuele kunstenaar aller tijden.
Over het werk van Melle Johannes Oldeboerrichter (1908-1976), kortweg Melle, kun je tegengestelde meningen horen. In Amsterdam heeft hij in het algemeen hoge ogen gegooid, behalve bij jonkheer Willem Sandberg, directeur van het Stedelijk Museum, en J.M. Prange, kunstcriticus van Het Parool. Zijn onderwerpen lagen bij sommige kijkers wat moeilijk. Renate Rubinstein schreef ongeveer: Melle kan prachtig oude huizen en grachten schilderen, maar je kunt ze jammer genoeg niet goed zien, want er zitten geslachtsdelen voor. En inderdaad, die geslachtsdelen beginnen sinds 1951 in het oeuvre de kop op te steken, om niet meer weg te gaan.
De vraag is: moet de kijker om een kunstwerk te waarderen affiniteit hebben met het onderwerp of deszelfs achtergrond? Mij dunkt van niet. Stel je voor dat je voor het genieten van een Egyptisch beeld in de Ka of de Ba zou moeten geloven. Er zijn onnoemelijk veel voorstellingen gemaakt van Jezus aan het kruis of de Heilige Maagd met het Kindeken. Daar zijn prachtige werken onder. Kunnen die alleen door katholieken op waarde geschat worden? Integendeel. Er bestaan zelfs katholieken die in hun jeugd zodanig met bidprentjes zijn doodgegooid dat ze er een levenslange afkeer van Rafaël en Murillo aan hebben overgehouden.
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
