Leven & leugen
Verontwaardiging alom: Günter Grass, Nobelprijswinnaar en intellectueel geweten van Duitsland, zat ooit bij de Waffen-SS en zweeg daar zestig jaar over. Ooit biechtte Boudewijn van Houten ook iets op in die sfeer. Deed hij daar goed aan?
Mag de onbekendste schrijver van Nederland zich even vergelijken met de bekendste van Duitsland? In 1987 kwam er een boek van me uit waarin ik vertelde over mijn vader die gecollaboreerd had. Fout heette het, nogal duidelijk. Mijn vader was niet een van de tijdelijke meelopers geweest en ook niet iemand die weinig teweeg had gebracht. Hij was lid nummer 35 geweest en had zich nog naar gebracht. gespoed om daar tot vijf voor twaalf actief te blijven. Hij had volledig in de zaak geloofd en toen dat geloof misschien wat afnam, had hij het toch als zijn plicht gezien de zaak trouw te blijven.
De keuze ervoor was misschien grotendeels ingegeven door de behoefte 'iets antiburgerlijks' te doen — hetgeen Günter Grass noemde als zijn reden om zich op te geven voor de onderzeedienst (wat leidde tot een oproep zich te melden bij de Waffen-SS). Natuurlijk was er ook de ambitie en heel eenvoudig het plezier in hard werken en daarvoor geprezen te worden. Toen ik ooit Albert Speer interviewde, moest ik vaststellen dat hij een beetje op mijn vader leek: niet alleen uiterlijk maar ook qua karakter. Harde werkers allebei, ook voor de duivel. En omdat mijn vader net als Speer ondanks zijn onfatsoenlijke staat van dienst toch nog fatsoenlijk bij zijn rechters overkwam, werd hij net als Speer relatief licht gestraft.
Paywall
Wilt u dit artikel lezen? Word abonnee, vanaf slechts 5 euro per maand.
Lees onbeperkt premium artikelen met een digitaal abonnement.
Kies een lidmaatschap
