Spring naar de content

Duizend-en-een- nacht

Dokter Jazz is het literaire debuut van Stine Jensen, de Nederlandse filosoof en literatuurwetenschapper van Deense afkomst die furore maakte dankzij de ontsnapping van de zilverruggorilla Bokito in Diergaarde Blijdorp. Haar Waarom vrouwen van apen houden.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Redactie

De vergeefse mensenliefde voor Bokito en andere apen, een heruitgave van haar proefschrift uit 2002, lag twee weken na Bokito’s succesvolle imitatie van King Kong in mei 2007, in de boekwinkels en beleefde herdruk op herdruk.

Nu is er dan, zo wil de wervende tekst op het achterplat, ‘een sprookjes- achtige Deens-oriëntaalse roman op het ritme van de jazzmuziek’. Hans Christian Andersen meets vertellingen van duizend-en-een-nacht. Dat klopt wel. Dokter Jazz bevat elementen die eerder in een sprookje thuishoren dan in wat zelfs binnen de context van een roman voor werkelijk kan doorgaan. Ik bedoel: een dode oom die aan je bureau verschijnt, is onwaarschijnlijk.

Die dode oom is trouwens de man van de titel: Mads Laudrup is keel-, neus- en oorarts en een zeer verdienstelijk klarinetspeler. Hij is ook een groot vrouwenliefhebber. Arabieren daarentegen haat hij met hart en ziel. In zijn kliniek in Kopenhagen herstelt hij het maagdenvlies van moslima’s, opdat zij ongeschonden het huwelijk in kunnen.

Het zal niemand verbazen dat het woord ‘hypocriet’ een paar keer valt in Jensens eerste roman.

Vertelster is Dolly Laudrup, nicht van Mads. Zij is redacteur bij een uitgeverij van thrillers waar zij lekker veel bloed in schrijft, zoals ook de hersteloperaties van haar oom dienen om bloed te laten vloeien. Mads Laudrup sterft als hij 47 is, Dolly stort zich op zijn levensverhaal. Als redacteur is ze gewiekst genoeg om waar gaten vallen, haar fantasie aan te roepen.

Zo ontwikkelt Dokter Jazz, dat tamelijk rechttoe rechtaan begint, zich tot een amusante vertelling met een hoofdpersoon die tot de verbeelding spreekt. Maar Jensen houdt kennelijk niet van halve maatregelen. Zij introduceert nog twee minstens zo tragikomische hoofdpersonen: Selma Johansson en Kader Bafoez.


Waar Mads Laudrup in een ziekenhuis in Saoedi-Arabië ging werken voor de poen en een tot mislukken gedoemde liefde opvatte voor de mooie prinses Louhou, gaat Selma naar Arabische landen voor de mannen. Als ze er vierhonderd heeft gehad, ontmoet ze Kader, die als taxichauffeur werkt in Kopenhagen. Romantiek! Verslavende, zwoele seks! Maar met Selma trouwen kan Kader niet, ze is immers geen maagd. Later blijkt (of fantaseert Dolly) dat hij al die tijd al was getrouwd met een saaie, uit Egyptische ouders in Denemarken geboren muts.

Opnieuw komt het woord ‘hypocriet’ op. Een vrouw die zich overgeeft aan een promiscue bestaan is een hoer, een slet. Zelfs de psychiater die Selma raadpleegt komt tot die conclusie. Een man doet maar raak. Hoewel: Kader wordt gestraft met herpes aan zijn oog. Zo krijgt ieder zijn deel.

Jensen heeft de vrijheid die het schrijven van ‘een sprookjesachtige roman’ haar bood ten volle benut. Ze laat de fantasie van haar ik-figuur de vrije loop. De grenzen van wat werkelijk mogelijk is worden opgerekt, zonder dat de lezer denkt: ho even, dit kan niet. Hij weet immers dat hij wordt verleid om het verhaal, hoe onwezenlijk soms ook, voor waar aan te nemen. Hoe dan ook, het verhaal heeft Roald Dahl-achtige kwaliteiten, met die vreemde fascinatie voor wat niet-eigen, absurd en ongewoon is.

Jammer wel dat ook de eindredacteur zich zo door Dolly heeft laten meeslepen, dat wat lelijke foutjes zijn blijven staan: ‘de meest grote’, ‘de taaljuf en diens echtgenoot’, ‘een dijbeen die’. De zin ‘Met beide handen heeft hij haar hoofd tussen zijn handen genomen’ schreeuwt om een hersteloperatie.

Frank van Dijl

Stine Jensen:

Dokter Jazz.


Anthos. €18,95.

Ook verkrijgbaar via www.ako.nl

Het spel van de engel(1) – Carlos Ruiz Zafón

De eenzaamheid van de priemgetallen(3) – Paolo Giordano

Caesarion(2) – Tommy Wieringa

Het diner(5) – Herman Koch

Daglicht(4) – Marion Pauw

Alleen maar nette mensen(6) – Robert Vuijsje

De verbouwing(8) – Saskia Noort

Godverdomse dagen op een godverdomse bol(7) – Dimitri Verhulst

Herfstlied(re) – Simone van der Vlugt

Vreselijk gelukkig(-) – Erling Jepsen

Tussen haakjes de klassering van vorige week. Deze fictietoptien is samengesteld op basis van de verkopen bij Selexyz Broese, Utrecht.

Onderwerpen