Hoezo geen intellectueel?
Nieuw op de Nederlandse televisie: de dagelijkse vrouwentalkshow op primetime. Hoe gaat Daphne Bunskoek zorgen dat een discussie tussen vijf dames niet ontaardt in kippenhokgekakel? Vrienden en collega’s vertellen. ‘Het irritante is: Daphne heeft altijd gelijk.’
De tafel van 5 wordt alleen leuk als de dames zich helemaal blootgeven,” denkt Bunskoeks ex-vriend en mannentelevisiemaker Jeroen Pauw. “Anders werkt het geklets van die vrouwen niet. Dus als het gaat over vrouwen die op oudere mannen vallen, moet Daphne natuurlijk wel vertellen hoe dat nou precies zit met háár en mannen op leeftijd,” aldus de 49-jarige womanizer.
Wie genoeg heeft van de oude, (meestal) grijze mannenhoofden die de actualiteitenprogramma’s op de Nederlandse televisie domineren, kan het komende televisieseizoen z’n lol op. Net 5 begon afgelopen maandag met De tafel van 5. Met vijf vrouwen die over van alles praten en kletsen. Over Wilders, okselhaar (Fiona Hering: “Er is een hele pro-okselhaarbeweging! En Tara Elders is voor!”) en vrouwenrechten. Om de beurt proberen Daphne Bunskoek en Katja Schuurman de discussies in goede banen te leiden.
Het programma is een idee van Bunskoek. Zij roept al een paar jaar dat ze een vrouwentalkshow wil maken. Want vrouwen komen te weinig aan bod als serieuze opiniemakers. Ex Pauw zei ooit dat vrouwen minder vaak op televisie komen omdat ze nu eenmaal minder vaak iets interessants te melden hebben; Bunskoek krijgt nu bij de productiemaatschappij van Paul de Leeuw de kans het tegendeel te bewijzen. Haar voorbeeld is het Amerikaanse programma The View, waarin vrouwen als Whoopi Goldberg, Barbara Walters en de uiterst conservatieve Elisabeth Hasselbeck elkaar lekker fel van repliek dienen.
Het plan voor een vrouwentalkshow werd met scepsis ontvangen. Want vijf kletsende vrouwen, dat kán bijna niet leuk worden, toch? Die dames gaan het natuurlijk de hele avond eens zitten wezen, óf ze belanden in bitchy cat fights. Vrouw & Paard, het vrouwenpraatprogramma van de VARA vorig seizoen, was alvast een draak van een programma. Het kabbelde maar voort en over bijna elke afwijkende mening werd zo snel mogelijk heen gekletst (“Ja, je kunt Bouquetreeksromannetjes wel een gevaarlijk vergif vinden voor de geest, maar ze worden wel door één miljoen vrouwen gelezen, hoor!”).
Daphne Bunskoek moet op primetime ook nog eens opboksen tegen De Wereld Draait Door, het nieuws van RTL én RTL Boulevard. Waarom brandt ze eigenlijk haar vingers aan zo’n programma? Is ze zo feministisch, is het dat ze per se weer de serieuze nieuwskant op wil? En kan zij met haar scherpe humor en gevatte klemzetters zorgen dat het programma toch leuk wordt?
Ze is ondertussen wel gewend om er – tegen alle verwachtingen in – iets moois van te maken. Toen ze van TMF naar Goedemorgen Nederland ging, kon het natuurlijk niks worden, zo’n veejay die serieus over nieuws ging praten. Ze kreeg een lading kritiek over zich heen (ze was te weinig journalistiek, had geen interviewtalent), maar al gauw werd ze beter en zette nieuwsminnend Nederland ‘s morgens voor háár de televisie aan. En toen ze bij RTL Boulevard ‘de nieuwe Beau’ zou worden, kon het eigenlijk ook alleen maar misgaan. Er was zo’n chemie tussen Albert Verlinde en Beau van Erven Dorens; Bunskoek zou slechts in die schaduw kunnen staan. Maar alweer omarmden de kijkers haar. Het lachebekje flikte het ‘m weer, als ze de ene keer grote, verbaasde ogen opzette als Verlinde weer eens een nieuwtje bracht over een eigen musical, of een andere keer de tafelheren bij al te rellerig gedrag een veeg uit de pan gaf met een ‘Ooooh, wat ben jij vals!’
Bij de perspresentatie verzekerden Bunskoek en consorten dat De tafel van 5 geen programma wordt vol wijvengezeik. De vrouwen gaan hun onverbloemde meningen geven, aan de hand van hun eigen ervaringen. Hoe dat er dan uitziet? Amerikadeskundige en hoogleraar Amerikaans-Europese techniekgeschiedenis Ruth Oldenziel na de eerste proefopnames: “Ik heb de rol van professor, die de onderwerpen in hun context plaatst.” Bij de proefopnames werd volgens haar één ding duidelijk; saai wordt het niet. “We zijn lekker verschillend. Georgina Verbaan en Marina Bosman (de Leidse kroegbaas die beroemd werd met ageren tegen het rookverbod, red.) flappen er van alles uit en zijn lekker tegendraads. Daphne is meer beschouwend; zij stelt de vragen en zorgt voor de nodige nuance. En soms is ze verbazingwekkend romantisch. We hadden het bijvoorbeeld over het verdwijnen van liefdesbrieven, omdat alles nu per e-mail of sms gaat. Ontzettend jammer vindt ze het, dat ze nooit meer een brief krijgt om lekker bij weg te zwijmelen.”
Bunskoeks opvallende televisiecarrière begon bij de regionale televisiezender RTV Oost. Eerst had ze een zorgeloze jeugd in Almelo (vader heeft een reclamebureau, moeder werkt in de plaatselijke beschuitfabriek). Ze voetbalde niet onverdienstelijk bij de Twentse selectie en kwam na een jaartje Frankrijk op de dramadocentenopleiding in Kampen terecht. Voormalig collega en vriend Eddy Zoëy weet nog precies hoe hij haar heeft gescout. “We interviewden haar voor het programma Jong Belegen. Je zag meteen: dit meisje kan tv maken. Hoe? Nou, na het gesprekje schakelden we over naar een ander onderwerp. In plaats van schaapachtig voor zich uit te staren, zoals televisieleken dan doen, bleef ze mee acteren.”
Zoëy komt superlatieven tekort om zijn oud-collega en vriendin (zuiver platonisch, natuurlijk) te beschrijven. “Daphne is ontzettend grappig, we hebben ons rot gelachen in die tijd. Ze is niet het type moppentapper, maar zó ad rem, daar kan de gemiddelde stand-up come-dian nog wat van leren. En ze is een heel sterke vrouw, zonder dat harde feministische waar je nekharen van overeind gaan staan. Ze weet precies wat ze wil, maar is toch ook zacht en lief. Een echte Twentse, die gelukkig nooit besmet is geraakt door de grachtengordeltypes die van achter hun laptopjes iedereen bekritiseren.”
In 1999 stapt Bunskoek over naar TMF. Ze krijgt een relatie met zanger Daniël Lohues van de Drentse rockband Skik en settelt met hem op een boerderijtje in het Drentse dorp Erica. De relatie overleeft de overstap naar Goedemorgen Nederland niet. In 2002 komt Bunskoek bij het programma, dat Jeroen Pauw produceert. Haar ‘mentor’ ziet haar al snel groeien in de rol van serieuze nieuwspresentatrice. “Ik moest in het begin vaak roepen: ‘Daphne, als je een voorstelling hebt gezien, of een boek hebt gelezen, wil ik dat ook mérken in de uitzending!’ Na een tijdje durfde ze meer van zichzelf te laten zien en werd ze gewoon heel goed.”
Al snel pendelt Bunskoek niet meer elke dag op en neer naar Erica; ze slaapt op de zolder van de redactieruimte in Hilversum. Jeroen Compeer was in die tijd eindredacteur bij het programma. “Het is eigenlijk bizar dat ze het drie jaar heeft volgehouden. Om vier uur opstaan, voorbereiden, presenteren. Daarna lezen, lezen en nog eens lezen. ‘s Avonds Netwerk kijken en vlak voordat ze in slaap viel nog even NOVA. En heel vaak kwam ze ‘s avonds nog even naar beneden om te overleggen over een tekst of om vragen te stellen. Dat zag je er wel aan af; al snel wilden gasten bij Goedemorgen aanschuiven omdat Daphne daar zat.”
Het was bijna een sekte, vertelt Compeer. “We werkten niet alleen dag en nacht, ook onze vrije tijd brachten we vaak samen door. Het team ging stappen, hele bacchanalen waren dat. Daar deed Daphne ook aan mee, ja. Nee, details geef ik niet; Daphne houdt haar privéleven graag voor zichzelf.” Verbaasd waren ze niet op de redactie toen Pauw en Bunskoek een relatie kregen. “Er ontstonden wel meer stelletjes; dat krijg je als je zo intensief met elkaar omgaat.”
Pauw en Bunskoek ontkenden de liefdesperikelen lange tijd en toen het in 2005 uitging, wisten ze het ook maanden stil te houden. Nog steeds is de voormalige roddelkoningin zeer gesloten over haar eigen privéleven. Vrienden en collega’s die gebeld worden door HP/De Tijd, vragen angstvallig of het alsjeblieft geen roddelverhaal wordt; haar moeder gooit, nog voor de eerste vraag is gesteld, gedecideerd de hoorn op de haak.
Toch licht Pauw een tip van de sluier op over hoe het er aan toeging in zijn Amsterdamse woonboot, waar Daphne al snel introk. Op de vraag of Bunskoek eigenlijk wel een felle mening heeft om straks te ventileren, roept Pauw: “God ja. Ze is nogal feministisch. Vooral over vrouwenrechten raakt ze niet uitgepraat, de onderdrukking van vrouwen en meisjes in ontwikkelingslanden, daar kan ze boos om worden. Ze heeft bij mijn televisieproductiebedrijf heel wat programmavoorstellen ingediend die je zelfs niet bij de publieke omroep kwijt kunt; reportages over mishandelde vrouwen in India en zo.”
En ze krijgt graag gelijk, vertelt Pauw. “Zomaar iets roepen over een onderwerp, daar kwam ik niet mee weg. Het vervelende is: haar argumenten kloppen altijd. En dat wil ze natuurlijk horen ook. En maar doorgaan, hè. ‘Jahaaa, nu weet ik het wel’, heb ik heel wat keren geroepen.”
Bij De tafel zal ze niet gaan zitten drammen, maar zal ze vooral bang zijn dat ze niet serieus wordt genomen, zeggen vrienden en collega’s. Eddy Zoëy: “Kritiek kan haar heel erg raken. Als haar programma wordt afgekraakt, zal ze er best even kapot van zijn. Het gevaar bestaat dat ze té hard haar best doet.” Oud-collega Jeroen Compeer: “Ze kan nu haar honger naar iets inhoudelijks stillen, maar ze moet die serieuze plek natuurlijk wel weer verdienen. Ze zal met hard werken zorgen dat niemand om dat programma heen kan.”
Maar het gevaar is wel dat Bunskoek na drie jaar roddelen niet al te serieus wordt genomen. Helemaal onterecht, vindt Jeroen Pauw. “Ze heeft absoluut de intellectuele bagage om zo’n programma te dragen. Bij Goedemorgen Nederland interviewde ze ministers en belangrijke industriëlen met verve. Hoezo is Daphne geen type voor intellectuele gesprekken, en hoezo zou ze in haar vrije tijd geen doorwrochte autobiografieën lezen? Weet je hoe onze favoriete zaterdagmiddag eruitzag toen we nog bij elkaar waren? We zaten met een stapel kranten aan onze eettafel, uren te lezen. Met een pot koffie en een taartje erbij. Heerlijk!”
Wat deed een vrouw die zo op de inhoud gesteld is en als feministe niet tegen allerlei onrecht kan, dan eigenlijk bij Boulevard? Nadat Bunskoek in 2005 was opgestapt bij Goedemorgen, presenteerde ze bij de NCRV Ik doe alles voor jou, een programma waarbij ze op zoek ging naar de grootste droom van tv-kijkers. Het verdiende goed, maar ze vond het zo verschrikkelijk dat ze er helemaal chagrijnig van werd. Eddy Zoëy: “Ze had dus niet veel keus, ze moest wel iets anders gaan doen. Bij Boulevard kon ze veel uren draaien en veel leren. En RTL beloofde haar dat ze naast Boulevard en RTL Travel ook serieuzere programma’s zou gaan maken. Maar dat gebeurde niet. Ze heeft er veel lol gehad, maar eigenlijk was ze al een tijdje klaar met dat verschrikkelijke geleuter. Ik zag het in haar ogen. Ze stond af en toe flink weg te dromen als het over de zoveelste verbroken relatie van een of andere BN’er ging.”
Zo niet bij het gewraakte filmpje van een zoenende Georgina Verbaan, die zich begin vorig jaar in een café vergreep aan een ander dan haar partner Jort Kelder. Bunskoek veroorzaakte twee maanden voor haar vertrek een relletje door in de uitzending te zeggen dat ze het uitzenden van de beelden echt niet vond kunnen. Dat vonden de collega’s aan tafel weer gek. Gordon: “Distantieer je dan helemaal en ga lekker bij een actualiteitenprogramma op Nederland 3 werken.” Het zette haar aan het denken, zeggen de geïnterviewden. Ze stapte op om na te gaan denken over de toekomst.
Dat was hard nodig, zegt haar beste vriend Johan Noorloos, die Bunskoek leerde kennen tijdens de drama-opleiding. “Daphne kreeg veel aanbiedingen. Toen ze bij Boulevard vertrok, was ze het populairste meisje van Nederland. Maar ze wist echt even niet meer wat ze nou wilde. Daphne had altijd door haar tomeloze enthousiasme op van alles ja gezegd. Eindelijk heeft ze een keer uitgevogeld wat nou echt goed bij haar past.”
Wat doet een tv-persoonlijkheid à la Bunskoek met een beste vriend? Veel koffie drinken (“We kennen elk koffietentje in de binnenstad van Amsterdam”) en op de yogamat liggen (Noorloos is tevens haar yoga-instructeur). En ook praten de twee over spirituele zaken. “Dat is begonnen in de tijd dat ze bij TMF zat. Ik lees esoterische boeken en daar werd zij ook nieuwsgierig naar. We kletsen over wat we hebben gelezen. Heel praktisch verder, hoor. Over waarom we vaak niet groots durven te dromen, omdat we bang zijn dat we dingen toch niet voor elkaar zullen krijgen.”
Bunskoek wil je in je vriendenkring hebben. Als er één ding opvalt bij het beluisteren van vrienden en collega’s, is het dat die girl next door écht lief is. Noorloos: “Als vriendin luistert ze niet alleen, ze is betrokken, doet echt iets met wat je vertelt.” Voorbeeld: vlak nadat Noorloos en Bunskoek elkaar hebben leren kennen, vertelt hij haar dat hij homoseksueel is. “Ik was nog maar net uit de kast en had het er heel moeilijk mee. Na mijn onthulling kwam ze meteen in actie. Ze zei: ‘Je blijft hier niet alleen’, en nam me mee naar haar huis om daar te blijven slapen. De volgende dag vond ik op school in mijn postvakje een prachtige brief. Daarin stond hoezeer ze me accepteerde. Dat was het begin van een heel lange vriendschap.”
Voor collega’s is ze ook al zo lief. Toen Bunskoek in 2008 samen met geliefde en muziekproducer Wessel van Diepen een huisje op Ibiza huurde, mocht Boulevard-collega Fiona Hering met haar gezin mee. Hering: “Vond ze gezellig. Daphne heeft graag veel mensen om zich heen. Ze stond elke dag heerlijk te kokkerellen. En ze hielp met mijn zoontje. Verschoonde zijn poepluier, nam hem mee naar de markt als ik even iets voor mezelf wilde doen. Ze is zo leuk met kinderen, dat ik het jammer vind dat ze ze zelf niet wil. Ze zou zo’n lieve moeder zijn!”
Geen kinderen?! Inderdaad. De bladen en sites die bij elk wijd jurkje weer schrijven dat Bunskoek zwanger is, kunnen daar net zo goed mee ophouden. Eddy Zoëy: “Ze weet heel zeker dat ze zich niet wil voortplanten. Vind ik ook jammer, hoor, dat ze haar mooie genen aan niemand doorgeeft. Maar als ik dat tegen haar zeg, kan ze er niet echt om lachen. Ze heeft er goed over nagedacht, zegt ze dan, en ze wil het écht niet.”
Bunskoek voedt samen met Van Diepen de helft van de tijd zijn dochter India op, die hij in een eerder huwelijk met Irene van de Laar kreeg. En dat vindt ze meer dan genoeg. Johan Noorloos: “Ze heeft gewoon nooit van die rammelende eierstokken gehad. Ze geniet van haar werk en van alles wat ze in haar privéleven doet. Ze heeft helemaal geen zin om voor kinderen van alles op te geven.”
Gelijk heeft ze; voorlopig heeft Bunskoek al haar energie en tijd nodig om van De tafel een succes te maken. Want daar hoopt uw verslaggeefster op. Verbaal vuurwerk en bijzondere inzichten, en nu eens niet van (oude) mannen, maar van soapies, presentatrices, actrices, een hoogleraar en een politica met visie. En natuurlijk van die verdwaalde caféhoudster, die belooft de stem van haar kroegtijgers te laten horen. Daphne, laat de mannen die dingen roepen als ‘heel lovenswaardig dat vrouwen ook eens proberen wat zinnigs uit te kramen’, alsjeblieft geen gelijk krijgen.
Elke werkdag tussen 19.00 en 20.00 uur op Net 5 praten vijf van de volgende dames met elkaar: politica en feministe Hedy d’Ancona, café-uitbaatster Marina Bosman, columniste Aaf Brandt Corstius, Daphne Bunskoek, journaliste en cabaretière Paulien Cornelisse, actrice Tara Elders, journaliste en presentatrice Fiona Hering, actrice en presentatrice Jennifer Hoffman, zangeres en actrice Anousha Nzume, Amerika-deskundige Ruth Oldenziel, Katja Schuurman, zangeres Frédérique Spigt en Georgina Verbaan.
