Spring naar de content

‘Marokkanen zijn te belangrijk om aan Wilders over te laten’

Harry van Grieken (76), oud-directeur van Van Griekens zuivelfabriek in Den Haag, schreef met zijn boek Over leven in de Melk een geschiedenisboek en een schelmenroman. Het is een kroniek van een bedrijf en een familie, maar herbergt ook een duidelijke politieke boodschap: “Geen gelul meer. Er moet wat gedaan worden door Bos en Balkenende aan de integratiediscussie. Marokkanen zijn te belangrijk om aan Wilders over te laten.”

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën: door Wouter Sinke

Meneer Van Grieken, oud-melkmagnaat én chroniqueur?
“Ik ben geen schrijver, maar een oude melkboer die op 73-jarige leeftijd aan een biografie begon. Een bedrijfsgeschiedenis, een persoonlijk levensverhaal. Alles met twee vingers getypt op een laptoptje.”

Ging u dat goed af?
“Op een bepaald moment kreeg ik pijn in mijn nek en toen mocht ik drie maanden niet meer aan dat ding zitten. In die tijd heb ik andere biografieën gelezen en geleerd hoe ik mijn eigen boek ook kan voorzien van allerhande pikanterieën. Ik bood het aan en tot mijn verbazing was er een uitgever ook nog geïnteresseerd.”

Oud-premier Ruud Lubbers schreef het voorwoord. Hoe hebt u dat voor elkaar gekregen?
“Vanaf 1963 zaten Lubbers en ik samen in het bestuur van de KJWV (katholieke jonge werkgevers). Na een internationaal/interconfessioneel congres in november 1965 in de nieuwe RAI, waar de pas verloofde Beatrix gast was, trad ik uit het bestuur en Ruud Lubbers (25 toen) werd voorzitter.
De eindredacteur van mijn boek vroeg of ik hem een voorwoord kon laten schrijven. Eerst vond ik dat niet gepast, maar ik ging toch overstag. Tijdens een middagje bomen met Ruud zette hij me naast Geert Mak. Dat leek me wel een leuke aanbeveling. Ik vond wel dat hij een beetje overdreef in zijn oorspronkelijk voorwoord. Hij had in anderhalve pagina wel tien keer het woord katholiek staan. Ik vroeg of dat niet een tandje minder kon. Ja, hij is toch meer katholiek gebleven dan ik. Dat is overigens ook een rode lijn in mijn boek, hoe ik van misdienaartje steeds wijzer werd.”

U zit ook bovenop het integratiedebat.
“Ja, In de jaren zestig en zeventig haalden wij noodgedwongen ongeschoold personeel uit het buitenland. In ’60-’61 haalde ik een paar Grieken naar mijn bedrijf, die had ik overgehouden van een persoonlijke vakantie.”

Maar daar bleef het niet bij?
“Tien jaar later ging het weer dringen en toen waren wij een van de eersten die groepsgewijs Marokkanen aantrokken. Die moesten we dan zelf nog ophalen van Schiphol.”

Waarom was dat nodig?
“Wij waren toch allemaal veel te groot om dat ordinaire lopende band werk te doen. Er was gewoon geen aanbod.”

Hoe waren uw ervaringen met hen?
“De gewoonte was dat de Marokkanen liever in één ploeg werkte. Dat wilde ik eerst niet, maar het bleek juist perfect. Als er één rotzak tussenzat, hoefde ik ze niet te ontslaan, daar zorgden ze zelf wel voor. Daarnaast haalden ze ook nog eens zelf betere vervanging.”

Hoe kijkt u er nu tegenaan?
“Ik was stikgelukkig toen Eberhard van der Laan eindelijk op papier heeft zette wat er moet gaan gebeuren. Dat had natuurlijk eigenlijk twintig jaar geleden moeten gebeuren. Dat is ook de strekking van een gedeelte van mijn boek.”

Hoe ziet u het huidige probleem?
“Autochtone Nederlanders hebben de afgelopen tientallen jaren voor te weinig nageslacht gezorgd om de winkel open te houden. Met de activiteit die we in Nederland hebben opgebouwd hebben we import nodig, punt uit.”

Wat is er mis met de aanpak van Wilders?
“Je kunt schrikken dat die mensen ander eruit zien of anders denken, maar je moet accepteren. Je kunt het doen op de Wilders-manier: daar krijg je een dominee Paisley-oplossing. Kijk naar Noord-Ierland, naar de oorlog in Bosnië en de Vlamingen en de Walen.

Wat moet er gebeuren?
“Ik vind dat goddomme Balkenende en Bos zelf hun nek moeten uitsteken en hun vingers moeten durven branden. Zij meten toegeven wat er mis is gegaan. En mensen ervan moeten overtuigen dat er iets gedaan moet worden. Geen gelul meer.”

Over leven in de Melk is te koop bij de betere boekhandels.

Onderwerpen