Spring naar de content

Foute mannen

Rondom de film Komt een vrouw bij de dokter, gebaseerd op de autobiografische bestseller van Kluun, ontspon zich zowaar een ethische discussie. Zoals bekend heeft de hoofdpersoon een buitenechtelijke verhouding terwijl zijn vrouw aan borstkanker lijdt en daar ten slotte ook aan sterft. Het gesprek in de media ging over de vraag hoe het mogelijk is dat een film (en een boek) over een ‘seksist die alleen maar z’n lul achterna loopt’ zo veel mensen, vooral vrouwen, aanspreekt. De hoofdredacteur van Elle beweerde zelfs dat haar weerzin tegen deze immoraliteit was overgeslagen op de acteur zelf, Barry Atsma. De discussie is vooral zo vreemd omdat KEVBDD niet bepaald een gloednieuw onderwerp aansnijdt. Los van zijn literaire merites, waarover ik niet kan oordelen omdat ik het boek niet heb gelezen, bevindt Kluun zich in de eerbiedwaardige voetsporen van D.H. Lawrence, die in Lady Chatterley’s Lover hetzelfde thema uitspon: jonge vrouw, gevangen in seksloos huwelijk met verlamde ex-militair, stort zich in gepassioneerde verhouding met aantrekkelijke houtvester.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Beatrijs Ritsema

Overspel vanuit een situatie van mantelzorg, zo zou je het kunnen samenvatten, en natuurlijk vormt dit thema een beladen moreel dilemma, maar om het in de hoek van mannelijk seksisme te trekken, lijkt me overdreven. Ik zou eerder zeggen: algemeen menselijk. Tenslotte had Lady Chatterley ook de morele plicht om thuis te blijven bij haar rolstoelgekluisterde echtgenoot. Maar Lawrence wekte destijds de toorn van recensenten vanwege zijn nietsverbloemende seksscènes, en Kluun, althans zijn hoofdpersoon, krijgt de wind van voren omdat hij zijn zorgplichten verzaakte. Verschillende tijden, verschillende gevoeligheden.

Als mannen iets man-achtigs doen, is het snel niet goed. Haantjesgedrag, ADHD-gedrag, slabakken op school, matten bij de snackbar, allemaal voorbeelden van verwerpelijkheid die moeten worden ingedamd en geredresseerd. Ook het mannelijk seksisme blijft een aanhoudende bron van zorg. Vorige week werd er weer een nieuwe methode van seksuele voorlichting voor middelbare scholieren gelanceerd. Blijkbaar was die tot dusver te technisch gericht op anticonceptie en het voorkomen van geslachtsziekten. Voor zover emotionele aspecten werden behandeld, was de voorlichting te exclusief gericht op meisjes, die ‘nee’ moesten leren zeggen en ‘weerbaarheid’ onder de knie moesten zien te krijgen. De nieuwe invalshoek bestond uit het aankweken van empathie bij jongens en hen ervan doordringen dat een ‘ja’ van een meisje ook weleens ‘nee’ zou kunnen betekenen.

Allemachtig! Hebben we dertig jaar ‘nee betekent nee’ erop zitten, moeten jongens nu bedenken dat met ‘ja’ ook ‘nee’ bedoeld kan worden. En dat terwijl jongens op de middelbare school toch al niets voor elkaar krijgen! De categorie veertien- tot zestienjarige jongens bungelt helemaal onderaan in de hiërarchie van aantrekkelijke sekspartners. Meisjes van die leeftijd die in seks zijn geïnteresseerd (lang niet allemaal) zien hun puisterige leeftijdgenoten niet eens staan. Die verslingeren zich doorgaans aan oudere, stoerdere types. De gemiddelde bleue puberjongen zit jaren te smachten en moet juist op een gegeven moment zijn rol als gevoelig klankbord doorbreken en leren een initiatief te nemen, anders komt het er niet van. Maar in voorlichtingskringen gaan ze onverkort door voor seksuele woestelingen, arme puberjongens.


Zorgzaamheid, empathie en respect voor vrouwen – zo horen mannen zich te gedragen, en dan krijgen ze applaus. Maar toch. Toen Wouter Bos zich in 2003 niet beschikbaar stelde als kandidaat-premier, zei hij dat hij principieel vond dat een partijleider in de Tweede Kamer moest zitten. Nu blijkt echter dat de ware reden was dat hij ‘afspraken had gemaakt met het thuisfront’. Met andere woorden: zijn vrouw wilde niet dat hij de hele tijd weg was om in de politieke arena het haantje te spelen. Zou Churchill ook beleefd bedankt hebben voor de eer om de natie te leiden omdat zijn vrouw geen zin had de huiselijke beslommeringen in haar eentje op te knappen?

Het siert Wouter Bos dat hij op aandringen van zijn vrouw zijn ambitie beteugelde. Zo betoonde hij zich een waarlijk moderne man met respect voor de wens van de vrouw, al vraag ik me af waarom hij er geheimzinnig over deed. Misschien schaamde hij zich toch een klein beetje over de voorrang die hij verleende aan het huisvaderschap. Andere mensen in andere tijden hadden hem allicht als pantoffelheld beschouwd.

Onderwerpen