Kijkcijfer: nul
Boer zoekt Vrouw was weer een monsterhit: meer dan vier miljoen kijkers. Maar er zijn ook programma’s waar duizend keer minder mensen naar kijken. Wat gebeurt er in hemelsnaam in de staart van de kijkcijferlijsten?
Wisselende dagen en tijden, NET 5 en SBS 6
Circa 15.000 kijkers
Je hebt mensen die in de dierentuin eindeloos staan te filmen met hun digitale camera. Beer staat op, sjokt naar links, krabt onder zijn oksel. Het is geen National Geographic-kwaliteit, maar toch. Zoveel kan ook worden gezegd van het korte Safari, dat nu en dan in een gat tussen twee reclameblokken wordt gefrommeld. De maker is John Ross. Hij is in het begin van het programma ongeveer zes seconden in beeld. Daarna schakelen we over naar de natuur van Canada, waar we een paar beren zien. Het zijn zwárte beren, zo blijkt. Dat weten we omdat ze in een boom klimmen; grizzlyberen kunnen dat bijvoorbeeld niet.
Dan zien we John weer even, met een verrekijker turend van achter een boomstam. Hij praat het programma vooral vol met Wikipedia-weetjes: waar de beren wonen, wat ze eten, dat soort dingen. In niets lijken Johns tien minuten op de verhalende documentaires op de grote natuurzenders. Het tempo is traag, de weidse landschappen ontbreken, de adembenemende close-ups ook. Het zijn de filmpjes die we zelf in de dierentuin maken, maar dan zonder dierentuin. Beer staat op, sjokt naar links, krabt onder zijn oksel.
Even schakelt onze hartslag een tandje bij. We horen aanzwellende muziek (die muziek maakt John zelf ook, trouwens). We zien flitsen: het gaat onweren in het bos. Ai, wat nu? De beren klimmen de boom in. Beetje dom bij onweer, zo bedenken we, maar John legt het verder niet uit. En dan is het afgelopen, zomaar ineens. Geen plot, geen cliffhanger, geen boodschap. Precies als onze eigen dierentuinfilmpjes; de filmpjes die we maken en nooit meer terugkijken.
aken en nooit meer terugkijken.
Zo 15.00 uur, Ned. 2, NIO
Circa 27.000 kijkers
Leuk: Robert Verweij – u weet het uiteraard, die kok van Life and Cooking – bezoekt een Marokkaanse mevrouw. Hij laat haar eerst wat koken en daarna maakt hij met dezelfde ingrediënten een Hollandse maaltijd. Ziedaar de portee van het eerste deel van dit programma van de Nederlandse Islamitische Omroep. De mevrouw vertelt dat ze elke dag twee uur staat te koken. Nu maakt ze iets met kip. We zien haar wat doen in de keuken, maar het is niet echt te volgen. Daarna staat Robert Verweij ineens te koken in zijn eigen keuken. Ook hem kunnen we niet nadoen, want het gaat te snel. Het blijkt ook niet de bedoeling dat we de recepten thuis proberen: het gaat gewoon om het idee dat de culturen heus niet zo gek ver uiteen liggen. Over en weer wordt er geproefd. “Jouw moeders liefde zit in de kip,” zegt kok Robert wat plompverloren. “Liefde is het belangrijkste ingrediënt.” Is dat een compliment voor haar kookkunst?
Na een nogal slepend tweede item, waarin Sesamstraat-clown Hakim Traïdia grapjes maakt in een islamitische school, volgt de bruuske afsluiting van het programma. Een vers uit de Koran wordt gereciteerd tegen de achtergrond van een moskee. “Zij die gelovige mannen en vrouwen aan verzoeking blootstellen en dan geen berouw tonen, voor hen is er de bestraffing van de hel, voor hen is er de bestraffing van het vuur.” Vreemd, ineens is onze eetlust hélemaal verdwenen.
Doordeweek, wisselende tijden, RTL 7
Circa 27.000 kijkers
Bedrijven die iets aan andere bedrijven willen verkopen, dat kan natuurlijk ook. Presentatrice Pascale Luyks, eigenlijk wel tot iets serieuzers in staat, zagen we items inleiden die door de bezochte bedrijven waren betaald. De opgevoerde baasjes spreken uiterst belangwekkende teksten, want ze worden naast het beeld nog eens handzaam samengevat (‘Lokaal zorgloket biedt maatwerk voor ondernemers’). Zo zitten we eigenlijk naar één grote sales pitch te kijken en dient het scherm als flip-over. We zien iemand de vijf D’s opsommen: Doe het nu, Doe het straks, Delegeer het, Delete het. Dat pikken we toch zomaar even mee.
Wisselende middagen, NET 5
Circa 10.000 kijkers
Caspar Bürgi is een vlotte kok. Hij heeft niet de bravoure van Jamie Oliver of de grote bek van Gordon Ramsay, maar we vinden het aangenaam om naar hem te kijken. Hij kookt chorizoflensjes, tagliatelle, picknickhapjes, een geitenkaasbuideltje en een maiskip – allemaal in één aflevering. De sponsoring ligt er nu eens niet als een dikke marinade bovenop. Tussendoor komt hij even op adem in een reportage op locatie die tussen de kookscènes is verknipt. Caspar is deze keer in Zaandijk, in een heuse molen. De molenaar mag één zin zeggen, de molenaarsvrouw ook. Dat komt niet tot zijn recht, maar ja, dat krijg je als je vijf gerechten wil koken en maar één keer de deur uit mag.
Het zijn herhalingen, de afleveringen van Born2Cook. Caspar is tijdvulling. Jammer; voor een kookprogramma had het veel onsmakelijker gekund.
Zo 9.00 uur, SBS 6
Circa 18.000 kijkers
David Maasbach is de voorganger in het Capitol Evangelie Centrum in Den Haag. Het is een vriendelijk ogende man, kort grijs haar, bril, gedragen stem. Na opzwepende muziek en applaus uit de zaal houdt hij, gezeten in een fauteuil met een stapel oude boeken naast zich, een interview met een veertienjarige jongen die Andrew Maasbach heet – of het familie is, komen we niet te weten. Het gaat erover dat Andrew in een musical over Jezus speelt. Hij is Lucifer. Daarna gaat het weer om David Maasbach zelf. Hij houdt een preek. We kunnen vaststellen dat David Maasbach een hevig gesticulerend spreker is. Maar hoe praat je in je eentje al die zendtijd vol? We schrijven zijn preek even woordelijk mee: “Elk mens is uniek, u ook, ik ook, en wij zien daardoor de dingen en de zaken in het leven allemaal op een verschillende wijze, op een verschillende manier, we zijn allemaal anders, we zijn allemaal verschillend, ieder mens heeft een verschillend temperament, ieder mens heeft een verschillend karakter, ieder mens heeft een verschillende persoonlijkheid, we hebben allemaal verschillende persoonlijkheden, we zijn allemaal anders, we zijn allemaal verschillend.” Zo doet David Maasbach dat. Ook verkrijgbaar op dvd.
Ma-vr, ca. 14.10 uur, Net 5
Circa 12.000 kijkers
We zien aflevering 3961 van deze Australische soap waarvan we nog nooit hadden gehoord – dat kan aan ons liggen, uiteraard. De serie speelt zich af in en rond een vakantieresort. Tenminste, dat blijkt uit de buitenscènes. In de verte zien we de zee golven en jonge, gebruinde mensen in hemdjes lopen. De binnenscènes zijn zoals in elke soap: houterig geacteerd list en bedrog, gebroken harten, misverstanden en ruzies. Iemand heeft een brandbom gegooid naar het resort (voor het waarom daarvan verwijzen we naar aflevering 3960), de plaatselijke rechercheur komt midden in de plaatselijke bar de vermoedelijke dader ondervragen, die heeft een alibi en ging vrijuit, maar verstopt aan het einde van de aflevering ineens ergens een jerrycan. Cliffhanger! Op naar aflevering 3962.
Zo 14.30 uur, Ned. 2
Circa 13.000 kijkers
Ze hebben bij de Nederlandse Moslim Omroep hard zitten vergaderen over een invalshoek voor de uitzending van InFocus op dierendag. Toen zei iemand: laten we iets maken over islam en dieren. En zo geschiedde.
De hele uitzending, en die duurt een vol half uur, wordt gevuld met door elkaar gemonteerde quotes van arabisten, theologen en andere kenners van de islam. Tussendoor zien we beelden van dieren. De deskundigen leggen uit dat de islam het beste voor heeft met dieren, en waar dat is vastgelegd in de Koran. En dan nog een keer, en nóg een keer. Eigenlijk herhaalt iedereen elkaar en weten we het na tien minuten wel.
Nu en dan zien we ook directeur Frank Dales van de Dierenbescherming voorbijkomen. Die legt uit waar de Dierenbescherming voor dient. Maar over de islam zegt hij dan weer niets. Ook niet over ritueel slachten, terwijl de Dierenbescherming daar toch echt het nodige van vindt. Zou Dales het niet hebben gezégd voor de NMO-camera of werd het eruit geknipt? Het is de enige vraag waarmee we nog bleven zitten. Voor de rest weten we nu echt héél erg zeker dat moslims héél lief zijn voor dieren.
Zo 10.25 uur, RTL 7
Circa 49.000 kijkers
De burgemeester van Almere kan gemeenteraadsvergaderingen bestieren, maar een flitsend tafelgesprek leiden met vier gasten én een sidekick, dat is andere koek. We zien Annemarie Jorritsma verzuipen te midden van ondernemer Henny van der Most, MKB-voorzitter Loek Hermans, staatssecretaris Frank Heemskerk en modeontwerpster Monique Collignon. Econoom Sweder van Wijnbergen komt om de paar minuten inbreken met filmpjes waarin hij op stellingen reageert waar dan de tafelgasten weer op moeten reageren. Veel te veel mensen en liflafjes voor die twintig minuten, met lelijke lasnaden in het gemonteerde eindresultaat. Zomaar een tip: als Annemarie dan toch op tv moet, geef haar dan één gesprekspartner. Dan houdt ze de controle, kan de regie het bijhouden en zien we iets van de puntige charme terug waarop ze ooit zal zijn gecast.
Ma-vr, 14.30 uur, Ned. 3
Circa 30.000 kijkers
De meeste kinderprogramma’s op televisie scoren niet goed. Babar scoort zelfs vrij consequent slecht. Het is een Franse tekenfilmserie over een blauw olifantje dat avonturen beleeft. Deze keer op school: Babar werd vroeger gepest. Wat wil je anders, als je de enige in de klas bent met een slurf. Maar goed, andere kinderen worden ook gepest: bril, raar kapsel, geen voortanden. Maurice en Marcel Lyon waren de pestkoppen. Babar wordt er helemaal treurig van. Maar nadat alle getraumatiseerden hebben afgesproken schermles te nemen en Babar de broertjes Lyon in de pan heeft gehakt met een degen aan zijn slurf, is daar de overwinning. Ergo: samen sta je sterk.
Waarom scoort Babar niet goed? Veel Babar-afleveringen (het typetje stamt al uit 1931) hebben iets moralistisch – dat willen kinderen misschien helemaal niet zien. Het ziet er verder ook niet erg flitsend uit, zeg maar. De juf in de klas heet juf Charmoneaux en dat klinkt best wel Frans. Babar heeft geen expressief gelaat, waardoor de emoties er niet vanaf spatten. Maar verder vinden we het blauwe olifantje eigenlijk best sympathiek. Volgende week geven we hem nog één kans.
Za (RTL 7) 9.50 uur, zo 15.30 uur (RTL 5), andere dagen in vroege ochtend op RTL 4, 5 en 8
Circa 2000 kijkers
Klassiek voorbeeld van een vulprogramma, dat als enige doel heeft de tijd tussen een reeks reclamespots te overbruggen. De spotjes zijn van een sms-dienst: geef een kenteken door en je komt te weten hoe hard de betreffende auto kan rijden, wat hij kost en wat het verbruik is. Een schutterende jongeman in poloshirt mag in de tussenliggende minuten gasten ontvangen die iets met auto’s hebben. Een rij-instructrice, iemand van het CBR, een autojournaliste (“We gaan naar best wel zuidelijke landen en dan testen we de auto’s, zeg maar”), maar als je zelf iets wil vertellen over auto’s, mag je je ook aanmelden. De presentator legt ballen op de stip, de gasten koppen netjes in, en na een paar minuten content volgt weer een kneuterig sms-spotje. Er is ook nog een trillerig filmpje waarin een heuse chef werkplaats van een garage een lumineuze tip geeft (“Vul op tijd uw vloeistoffen bij”). Wij zeggen: gewoon een keer kijken. Eén keer.
Za 16.25 uur, zo 16.00 uur, RTL 5
Circa 20.000 kijkers
Ooit was er Simon van Collem. Die zullen we nu niet tot rolmodel verheffen, want de tegenwoordige tijd vraagt om een ander type presentator van een filmrubriek. Dat is in elk geval niet meer iemand die zelf de sterren gaat interviewen, zoals een Rene Mioch. Dat is uit bedrijfseconomisch oogpunt – en we zitten nu eenmaal bij de commerciële omroep – niet meer verantwoord. Want trailers van nieuwe films zijn volop beschikbaar. Evenals hapklare fragmenten van interviews met de sterren.
Dat zijn nogal eenvormige exercities. De sterren vertellen hoe geweldig het was om met de andere sterren te werken. En het was ook geweldig om met de regisseur te werken. Nou ja, dat soort teksten.
Het loopt tegenwoordig nergens op televisie goed met filmprogramma’s. Sinds afgelopen weekeinde probeert RTL 5 het met Take 5. Het is de bekende opeenvolging van trailers en geprefabriceerde interviewfragmenten. Laten we zeggen dat we niet het gevoel hebben dat er in Hilversum nog tot diep in de nacht is gezwoegd achter de montagetafel.
Het gezicht van het programma is nieuw. Het is niet veel in beeld, maar het ontvangt ons met een brede, gulle lach. De presentator heet Fernando, zo zien we onder in beeld. Fernando heeft tot aan de aftiteling geen achternaam – pas daar blijkt hij van achteren Halman te heten. We vinden dat wel wat vreemd. Fernando is een donkere jongen in een paars vest. Hij heeft zijn handen losjes in zijn zakken. Als hij een spannende film aankondigt, kijkt hij ook met een vervaarlijke blik.
Maar zelf interviewen, nee. Dat mag ene Ignaro doen, ook al donker, achternaamloos en in paars vest gestoken. Ignaro heeft, staand aan een bar, een ‘exclusief interview’ met stand-up comedian Jandino Asporaat. Het is een van zijn beste vrienden, zegt Ignaro er maar meteen bij. Jandino zegt dat hij This Is It van Michael Jackson nu de mooiste film vindt. We zien ook stukjes van Jandino’s optreden. Daarna kondigt Fernando af: “Same time, same channel, adios.”
Eerste zondag van de maand, 15.30 uur, Ned. 2
Circa 35.000 kijkers
Eenvormigheid troef bij de Hindoestaanse omroep. OHM Magazine bestaat uit vijf items. Het zijn vijf verslagen van evenementen waar veel Hindoestanen komen. Vijf keer een cameraploeg die deelnemers ondervraagt. We kijken mee op een congres in Den Haag over de economische banden tussen India en Indiërs in het buitenland. Ruud Lubbers, Jozias van Aartsen en Piet Hein Donner (niet eerder gezien: speechend in vlekkeloos Engels) ontsteken een kaarsje op het podium. Dan gaat het naar de Koninklijke Schouwburg, ook in Den Haag, waar een Indiafestival wordt gehouden. Dans, muziek, dat soort dingen. Ineens zitten we op Mauritius, waar de Indiase taal Bhojpuri als een van de landstalen is ingevoerd. Terug naar Nederland, waar we een Studiegroep Hindoeïsme zien vergaderen over integratie. En dan ter afsluiting een vuurofferdienst, alweer in Den Haag, waar twee rivaliserende Hindoestaanse stromingen bijeen zijn onder het motto ‘Respect voor elkaar’. Daar worden we blij van. Een beetje dan.
Di, wo, do, 11.20 uur, Ned. 3
Circa 18.000 kijkers
De Franse pendant van Tom & Jerry. We zien een blauwe kat (we moesten even goed kijken of het wel een kat wás) die in een huis woont met drie kakkerlakken. Die proberen de kat het leven zo zuur mogelijk te maken. Leuk format natuurlijk, want beproefd, maar bij Oggy gaat het er toch wat grimmiger aan toe dan bij Tom & Jerry en zelfs bij ‘miepmiep’ Roadrunner. We zien dat Oggy wordt opgeblazen (meerdere malen), wordt verbrand, dat er een bus op hem valt en dat hij een boom in zijn gezicht krijgt. We zien dat de kakkerlakken hem voortdurend uitlachen. Ze tonen een vervaarlijke grimas met puntige tanden. Ze kijken wérkelijk boosaardig, en dat zagen we niet eerder. We hebben ook geen medelijden met Oggy, zoals we die wel kunnen opbrengen voor de coyote uit Roadrunner. Oggy is namelijk zelf óók gemeen. En hij heeft van die enge tanden. Gewoon een beetje brrrr allemaal.
Voor dit artikel is een keuze gemaakt uit programma’s die tussen 9.00 en 24.00 uur worden uitgezonden op Nederlandstalige zenders. De genoemde tijden en uitzenddagen kunnen variëren. De genoemde kijkcijfers zijn gemiddelden van enkele afleveringen.
