Drie grijze muizen
Sywert van Lienden bespreekt de toestand in de polder.
In drie West-Europese landen staat het politiek leiderschap deze weken ter discussie. Jan Peter Balkenende, Angela Merkel en Gordon Brown, de drie politieke grijze muizen van Europa, verkeren op een dieptepunt van hun politieke carrière.
Jan Peter Balkenende kon vorige week ternauwernood een val van zijn kabinet voorkomen. Door een schijnbare knieval richting de PvdA – met de kennis van nu hadden we een adequater volkenrechtelijk mandaat nodig gehad – kon hij zijn hachje redden. Het CDA verkeert op een historisch lage positie in de peilingen, het kabinet krijgt al maanden dikke onvoldoendes, en nog maar zestien procent van de Nederlanders wenst Balkenende als minister-president van een eventueel volgend kabinet.
Na een flitsende start van de schwarz-gelbe Koalition van Angela Merkel staat haar regering ernstig onder druk. Binnen haar eigen partij krijgt ze aanval na aanval te verwerken vanuit de deelstaten, die haar een gebrek aan christelijke en conservatieve identiteit verwijten. Als antwoord daarop kondigde ze een grondige Modernisierung van haar partij aan.
Gordon Brown is al sinds zijn aantreden een politieke brekebeen. Voor de vierde maal in een tweeënhalf jaar tijd moest Brown namens zijn Labour-regering uitleg komen geven over zijn gebrek aan leiderschap, visie en daadkracht. Deze week lekte een rapport uit waarin topambtenaren Gordon Brown een ‘disfunctionerende regering’ met ‘dwaze ideeën’ aanwreven.
Balkenende, Brown en Merkel hebben alle drie problemen met dezelfde dossiers: Afghanistan en Irak.
Niet alleen in Nederland, maar ook in Groot-Brittannië is men het erover eens dat het volkenrechtelijk mandaat voor de inval in Irak niet deugde. De drie delen ook eenzelfde houding: het zich koppig afsluiten van de buitenwereld en het in besloten kring ingenomen standpunt tot in het onzinnige verdedigen. En als dat standpunt dan inmiddels zo lek geschoten is dat er weinig meer van overblijft, beroept men zich op de algemene onwetendheid – een eufemisme voor eigen politieke blindheid – van destijds.
De eenzaamheid van het leiderschap van Balkenende, Brown en Merkel is groot. Iets niet weten is erg, iets niet willen weten nog erger. Met verkiezingen, besluiten over Afghanistan en aanpak van de economische crisis, verschillende parlementaire onderzoeken en zúlke duikende leiders is het makkelijk: 2010 wordt het jaar van de neergang van deze grijze muizen.
