Spring naar de content

Van huis uit geëngageerd

In 1979 presenteerde Harry Kies, student sociologie en liefhebber van geëngageerd cabaret, het eerste Leids Cabaret Festival. Het jaar daarvoor werd het Leids Cabaret Festival al georganiseerd als eenmalige studentenactiviteit. Kies wilde een tegenhanger voor het Delftse Cameretten. Dit festival, vond hij, was aan het afglijden en stelde te weinig inhoudelijke zaken aan de orde: Kies hoorde aan het eind van de jaren zeventig op het Cameretten Cabaret Festival naar zijn smaak net iets te veel mooie liedjes. Nederland bevond zich in de nadagen van een soort protestcultuur en kende het cabaret voornamelijk van populaire groepen als Neerlands Hoop in Bange Dagen, Don Quishocking en Ivo de Wijs. Artiesten met standpunten dus, en zo hoorde het ook: cabaret moest geëngageerd zijn.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Redactie

Aan het begin van de jaren tachtig zag het festival zich genoodzaakt om het linkse karakter -een toelatingseis! – te laten vallen: er werden nog maar weinig geëngageerde programma’s gemaakt. Dit was echter geen reden voor Harry Kies om de zaak maar op te doeken. En zo werd ‘Leiden’ eigenlijk een kopie van ‘Delft’. Aangezien de theatercultuur kennelijk het cabaret krijgt dat het verdient, heeft de organisatie van het LCF daar eigenlijk geen moeite mee gehad. Cabaret is, om de geëngageerde, in 1998 overleden journalist/cabaretier Jaap van de Merwe maar eens te citeren, ‘een vluchtig commentaar op de samenleving’. Een exponent van de maatschappij dus, en als de samenleving depolitiseert, ontzuilt en individualiseert, dan zal het cabaret dat ook doen.

Jack Spijkerman was het eerste grote talent dat in Leiden de kop opstak. Spijkerman won in 1982 de publieksprijs, destijds nog de enige prijs omdat Harry Kies vond dat – het klinkt nu bijna als een cabaretgrap – links en competitie niet samengaan. Op verzoek van Spijkerman begon Kies met het boeken van voorstellingen, iets dat de nieuwbakken impresario bleek te liggen. Hij richtte Steek Produkties op (tegenwoordig Harry Kies Theater Producties), een impresariaat dat voor een groot deel draait op finalisten van zijn eigen festival. In 2004 trad Kies terug als directeur van zowel het Leids Cabaret Festival als het impresariaat. De dagelijkse leiding is sindsdien in handen van Helga Voets. Zij was in 2003, toen Kies een sabbatical van een jaar nam, al een seizoen lang waarnemend directeur geweest. Sinds 2004 is zij fulltime directeur, en sinds 2006 tevens mede-eigenaar van Harry Kies Theaterproducties. Het festival van 1996 was het eerste dat zij meemaakte, en het festival van 1999 was de eerste keer dat zij het organiseerde. Voor Helga Voets zal Leiden 2010 in haar herinnering gegrift blijven als het festival dat een jury had waarop zij heel erg trots was. “Zij hebben gekozen voor de grilligheid van Jeroen Leenders, en ze zijn zo moedig geweest de hele week mee te laten tellen in plaats van alleen de vorm van de avond. Dan voelt het voor mij alsof alles klopt: zij hebben hiermee een statement afgegeven, waar ik ons festival graag mee afficheer. De rafelranden maken het interessant. En hiermee wil ik niets ten nadele zeggen van Emilio Guzman.”

Onderwerpen