Spring naar de content

Leren leiden door muziek

Kun je leiding geven door vooral te luisteren? Ja, luidt de boodschap van Roger Nierenberg, in zijn boek Maestro. Dat een leider natuurlijk ook alle andere zintuigen gebruikt, spreekt voor zich, maar de manier waarop Nierenberg het luisterend oor centraal stelt, is een ware eh… eyeopener.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Redactie

Roger Nierenberg is niet zomaar een schrijver die een metafoor gebruikt om zijn boodschap voor het voetlicht te brengen. Voor hij zo’n vijftien jaar geleden begon met zijn ‘Music Paradigms’, waarbij hij aan directeuren en managers met behulp van een orkest zijn ideeën over leiderschap uiteenzette, had hij er decennia als orkestbaas op zitten. Veertien jaar leidde hij het Jacksonville Symphony Orchestra en liefst 24 jaar het Stamford Sym-phony Orchestra en dan ben je, als je de werking van een symfonieorkest vertaalt naar bedrijven en andere organisaties, meer dan een meneer met een grappige inval. Dan heb je er ruim de tijd voor genomen om je kennis op te doen. En fijn te slijpen.

Maestro is geschreven vanuit het perspectief van een manager van een bedrijf dat keihard moet knokken om de tegenvallende resultaten weer om te buigen naar donkerzwarte cijfers. Dat moet innoveren. Dat, kortom, bij gelijkblijvend beleid over een aantal jaar zomaar kan omvallen. In die zin sluit het verhaal goed aan op de tijdgeest; we zitten immers midden in een economische crisis.

De manager hoort op een dag de vioolleraar van zijn dochter vol lof vertellen over de nieuwe dirigent van het orkest waarin de leraar speelt en opeens krijgt hij een ingeving: hij wil weleens weten wat hij kan leren van die nieuwe dirigent. Want zei de vioolleraar niet: “Die man heeft de zeldzame gave om koppige en onafhankelijke mensen zoals ons hun meningsverschillen te laten vergeten en te inspireren om samen de muziek tot leven te wekken.”

Het komt de leesbaarheid van Maestro waarschijnlijk ten goede dat Nierenberg de auteur in de rol van de twijfelende en weinig succesvolle manager is gestapt om in de leer te gaan bij Nierenberg de dirigent. Aan de andere kant: met de show, don’t tell-benadering maakt de leiderschapsgoeroe zich er misschien wel iets te gemakkelijk van af. Het leest als een trein, maar de lezer is wel vanaf de eerste pagina op zoek naar de heldere inzichten die Nierenberg wil delen.


Voor wie gewend is managementboeken te lezen, zullen veel zinsneden in Maestro overigens bekend voorkomen. Het gaat over the eyes of the beholder (the ears in dit geval). Over de noodzaak een visie te hebben. Het belang van de vaardigheid om het hogere doel ook te visualiseren en anderen in staat te stellen het zich voor te stellen. Over het respecteren van elkaars vakmanschap en het geven van vrijheid. Over het verschil tussen een professore en een maestro. Tussen een manager en een leider. Over, kortom, al die zaken die een succesvol bedrijf, of een succesvolle afdeling, of schoolklas, kunnen maken. Of niet.

Waarom het boek van Roger Nierenberg dan toch de moeite waard is voor iedereen die leiding geeft, al is het aan het voetbalelftal van zoon- of dochterlief? Omdat Nierenberg de wijze lessen die hij de lezer leert eerst zelf met succes heeft toegepast. En niet één keer, maar meerdere keren. Dat verschaft hem ten opzichte van veel gladpraters in dit genre de voorsprong van de praktijkervaring. En die maakt dat je eerder én beter naar hem… luistert.

Jan Dijkgraaf

Roger Nierenberg: Maestro.

Ten Have. €17,90.

Ook verkrijgbaar via ako.nl.

1 Taal is zeg maar echt mijn ding (2) – Paulien Cornelisse

2 Rokjesdag (-) – Martin Bril

3 Lucia de B. Levensloop en tbs (-) – Lucia de Berk

4 De man en zijn lichaam (-) – Arie Boomsma en Stephan Sanders

5 Grenzen aan de vrijheid (-) – Ian Buruma

6 Bernhard. Een verborgen geschiedenis (1) – Annejet van der Zijl

7 De Liefde (-) – Gordon

8 Waarom is de burger boos? (5) – Maarten van Rossem


9 De vastgoedfraude (7) – Vasco van der Boon en Gerben van der Marel

10 Nomade (3) – Ayaan Hirsi Ali

Tussen haakjes de klassering van twee weken geleden. Deze non-fictietoptien is tot stand gekomen op basis van een selectie uit De Bestseller60 van de CPNB.