Meer dan één mantra

Over Wilders heeft iedereen een mening. En iedereen wil die ook kwijt. Een breed publiek beziet hem door een roze bril, want na de door veganist Volkert van de Graaf vermoorde Pim Fortuyn is er eindelijk weer ‘iemand die het durft te zeggen’. Een ander publiek, bovenmatig vertegenwoordigd in de media bovendien, walgt zo ongeveer van elke afgemeten zin die uit dat bittere gezicht komt, en laat niet na de wereld kond te doen van het ‘gure Nederland’ dat onder Wilders zou ontstaan.

Heel goed dus dat Chris Willemsen, bekend van voetbalboeken als De moord op Maradona en – op iets lager niveau – Ik, Jol, over de Nederlandse scheidsrechter Dick Jol, nu een boek wijdt aan het complete gedachtengoed van de PVV-leider. Die partij is in de peilingen lang niet meer zo groot dat Wilders zichzelf serieus mag beschouwen als potentieel premierskandidaat, maar nog altijd gaat de PVV op 9 juni richting een verdubbeling van de huidige negen zetels.

Wie houdt van een echt leesboek, prachtig geschreven, met doorlopende teksten en een logische indeling, moet zich maar niet laten verleiden tot de aanschaf van het boek met een werkelijk schitterend omslag. Want daarachter hanteert Willemsen de formule van het betere cadeauboek: die van de eenvoud.

Hij heeft dagenlang in archieven doorgebracht (hopelijk voor hem vooral virtuele) en daaruit enkele honderden uitspraken van Wilders, ooit een gewoon VVD-Kamerlid, verzameld. Die heeft hij achter elkaar gezet, zonder oog voor het moment waarop Wilders die uitspraken deed en zonder indeling in hoofdstukken. Volstrekt willekeurig dus. Natuurlijk heeft Willemsen wel íets toegevoegd aan die quotes: de context. Daardoor kunnen de mantra’s van Wilders niet meer eendimensionaal worden weggehoond, omdat er vaak wel degelijk context en soms ook enige nuance is – en dat is waardevol voor kiezers die willen weten hoe het echt zit met Wilders’ standpunten. Zeg maar: de zwevende kiezers ter rechterzijde met een open mind.

Naast ‘s mans alombeken-de woorden bevat het boek ook heel veel minder bekende quotes. Juist die maken het boek voor die zwevers nu, vlak voor de verkiezingen, de moeite waard. We pikken er, volstrekt willekeurig, een paar uit.

“Wij zijn het voedsel van D66.” (2009) “Zorgverleners verdienen de Nobelprijs.” (2005) “Ik zal niet oud worden.” (2004) “Bange Verhagen knielt, buigt en trilt voor islam.” (2010) “Nederlandse burger is profiteurs zat.” (2007) “Halveren die recessen.” (2006) “Imam mag politicus doodwensen.” (2005) “Hoofddoekje thuis en op straat mag wel.” (2006) “Wij hangen geen homo’s aan hijskranen.” (2006) En ten slotte: “Ik wil niet dat elite van laffe en bange mensen dit land nog langer schaakt.” (2005)

Wilders’ vertrek uit de VVD werd overigens ingeleid door een citaat in HP/De Tijd. In een interview zei hij: “Ik lust die hoofddoekjes rauw.” Dat zijn geen teksten die passen bij een middenpartij die wil regeren. De rest is geschiedenis.

Chris Willemsen: Dossier Wilders.

House of Knowledge. €14,95.

Ook verkrijgbaar via www.ako.nl

toptien NON-fictie

Echte mannen eten wél kaas (-) – Hendrik Jan Korterink

Taal is zeg maar echt mijn ding (1) – Paulien Cornelisse

Rokjesdag (2) – Martin Bril

Liefde (-) – Mark Mieras

De naaimachine. Over moederschap (3) – Heleen van Royen

Bernhard. Een verborgen geschiedenis (6) – Annejet van der Zijl

Waarom is de burger boos? (re) – Maarten van Rossem

De vastgoedfraude (9) – Vasco van der Boon & Gerben van der Marel

Oorlogsliefde (5) – Auke Kok Het beste uit 15 jaar Hard gras (-) – Hugo Borst et al.

Tussen haakjes de klassering van vorige week. Deze non-fictietoptien is tot stand gekomen op basis van een selectie uit De Bestseller60 van de CPNB.