Spring naar de content

Opgehemeld en verguisd

In het voorwoord van haar ongeautoriseerde biografie over de Amerikaanse talkshow queen Oprah Winfrey stelt Kitty Kelley de cruciale vraag waarop elke beoefenaar van dit genre stiekem een antwoord hoopt te krijgen, namelijk: “Wie is ze nu eigenlijk écht?”

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Redactie

Stiekem, zeg ik met nadruk, want zo’n antwoord valt niet te geven en een intelligente biograaf beseft dat. Elke levensgeschiedenis is een optelsom van verhalen, en dus van hele en halve leugens, hoe oprecht degene die ze vertelt ze ook meent. En als de hoofdpersoon ook nog eens geen medewerking heeft willen verlenen, geldt dat nog sterker. De schrijver kan dan immers niet beschikken over belangrijke bronnen als een dagboek, brieven, fotoalbums en persoonlijke gesprekken en indrukken.

Al die obstakels in aanmerking genomen, heeft Kitty Kelley het er niet eens zo slecht afgebracht in haar boek Oprah. Een biografie.

Tal van voormalige medewerkers die nog geen geheimhoudingsovereenkomst hoefden te tekenen zodra ze met haar in contact kwamen, zoals haar huidige staf, blijken het maar wat interessant te vinden te poseren als intimi, en tasten bereidwillig in hun geheugen. Leuk, maar wel met alle vertekening van dien, want dat zijn mensen die Oprah Winfrey inmiddels ver achter zich heeft gelaten, en enige rancune is sommigen niet vreemd. Is dat laatste het geval, dan kun je er staat op maken dat Oprah wordt afgeschilderd als grillig, ijdel, kil, berekenend, en niets ontziend in haar tomeloze ambitie. Haar publieke imago als filantroop, als motor achter het Angels Network en diverse educatieve projecten in de Verenigde Staten en Afrika, wordt dan afgedaan als een cynische manier om het merk Oprah nog populairder te maken.

En inderdaad, als je het lijstje bekijkt met de astronomische bedragen die ze tussen 1998 en 2007 verdiende, blijken de bedragen die ze uittrok voor de Oprah Winfrey Foundation nogal tegen te vallen. In 2007 bedroeg haar geschatte zuivere vermogen bijvoorbeeld 1500 miljoen dollar, haar inkomen bedroeg dat jaar 260 miljoen dollar, terwijl de stichting 43 miljoen dollar ontving om te spenderen aan goede doelen.


Vooral de familie van Oprah Winfrey laat geen kans onbenut om erover te klagen dat Oprah geen boodschap aan ze heeft en de armoede uit haar jeugd verschrikkelijk overdrijft. Sommigen zeggen ronduit dat ze liegt.

Kelley houdt het erop dat Oprah zich in de loop van haar carrière steeds meer is gaan beschouwen als dé spirituele inspiratiebron voor de ganse natie en als collectief rolmodel: het prototype van het straatarme, kansloze meisje uit Atlanta, dat zich op eigen kracht wist te ontworstelen aan de historische vloek van de slavernij en aan het seksuele misbruik waaraan ze als kind werd blootgesteld, om ten slotte voor het oog van de hele wereld de Amerikaanse Droom te beleven. Ze zegt unverfroren: “Als ik het kon, kun jij het ook!”

Graag had ik vernomen wat levenspartner-op-de-achtergrond Stedman en haar beste vriendin Gail Sheehy hierover te zeggen hebben. Maar die zwijgen als het graf, evenals Oprah zelf. Veel wijzer ben ik dus niet geworden, want dit wist ik wel zo’n beetje.

Emma Brunt

Kitty Kelley: Oprah. Een biografie. Sijthoff. €12,95. Ook verkrijgbaar via www.ako.nl.

Taal is zeg maar echt mijn ding (1) – Paulien Cornelisse

Echte mannen eten wél kaas (2) – H.J. Korterink

De meest spectaculaire Nederlandse ontvoeringen (-) – John v.d. Heuvel

Het beste uit 15 jaar Hard gras (re)

Waarom is de burger boos? (5) – Maarten van Rossem

Gomorra (re) – Roberto Saviano 2010.

Zo werden wij wereldkampioen (-) – Patrick Bernhart

De vastgoedfraude (7) – Vasco v.d. Boon

Nederland van prehistorie tot Beeldenstorm (-) – Wim Blockmans Toptrainers (-) – Coen Verbraak


Tussen haakjes de klassering van de vorige keer. Deze non-fictietoptien is tot stand gekomen op basis van een selectie uit De Bestseller60 van de CPNB.