Islamitisch onderwijs in Nederland
Twee islamitische middelbare scholen telt Nederland. Hoe gaat het er daar aan toe?
Rotterdam heeft Ibn Ghaldoun, sinds 2002, Amsterdam het Islamitisch College Amsterdam. De school- en kledingregels verschillen per onderwijsinstelling en zijn afhankelijk van de keuzes van het schoolbestuur. Elke islamitische school heeft een gebedsruimte waar – in elk geval – het vrijdagsgebed gezamenlijk wordt gedaan. Er is dan een imam aanwezig die – op het ICA – in het Nederlands reciteert. Op de Amsterdamse middelbare school wordt van de leerlingen en docenten met een islamitische geloofsovertuiging verwacht dat ze ook meedoen aan alle andere momenten van gebed, mits ze geen les hebben. Op het ICA is de hoofddoek verplicht voor de leerlingen en islamitische docenten. Op het Ibn Ghaldoun is de hoofddoek niet verplicht, maar wordt hij wel door het merendeel gedragen.
Gymnastiek krijgen jongens en meisjes gescheiden, mede omdat hoofddoeken daarbij mogen worden afgedaan. Ook de biologielessen over voortplanting en seksuele voorlichting worden gescheiden gegeven. Verplichte vakken voor alle leerlingen zijn Nederlands, Engels en islamitische les, waarin de geloofsleer en actuele maatschappelijke vraagstukken en onderwerpen – ondermeer islam en burgerschap, seksualiteit en homoseksualiteit – worden behandeld. De leerlingen krijgen zo’n twee lesuren per week islamitische les. Arabisch is een keuzevak.
Het Islamitisch College Amsterdam is in 2001 opgericht onder goedkeuring van staatssecretaris van Onderwijs Karin Adelmund en kent een roerige geschiedenis. Vanaf de oprichting groeit het leerlingenaantal sterk. Het hoogste leerlingaantal, 800, wordt in 2005 bereikt.
In 2004 geeft de Onderwijsinspectie een voldoende voor het soort onderwijs en de sfeer, maar blijken andere zaken minder goed te gaan: er is veel verloop onder docenten, docenten zijn onervaren of onbevoegd, er is geen wettelijk schoolplan en de begeleiding van probleemleerlingen is onvoldoende. De eerste rector, Erik Bijkerk, verlaat het ICA in 2006 wegens een conflict in de school; ook het bestuur wisselt. Farid Zaari – op dat moment nog woordvoerder van de omstreden El Tawheed Moskee en bestuurslid van de islamitische basisschool As-Siddiq in Amsterdam – wordt bestuursvoorzitter.
De school komt onder verzwaard toezicht te staan en krijgt in 2006 een zeer slecht inspectierapport. Onderwijsminister Maria van der Hoeven kondigt een onderzoek aan en zegt mogelijk te zullen ingrijpen. Ahmed Aboutaleb, op dat moment nog onderwijswethouder, laat zich kritisch uit over de school en eist opheldering van het bestuur. In 2008 verlaat ook de nieuwe rector Piet Guijt het ICA. Eind 2008 wordt Hendrik Verweel aangesteld als schooldirecteur om de onderwijskwaliteit verder te verbeteren en het bestuur te adviseren. Verweel heeft een lange staat van dienst als docent en rector en zat in het bestuur van onderwijsbond ABOP met Jacques Tichelaar en Ella Vogelaar.
Momenteel telt de school nog 491 leerlingen, van wie driekwart meisjes. Dat moeten er volgens demissionair staatssecretaris Van Bijsterveldt minstens 726 zijn om de opheffingsnorm te halen.
Op 28 januari 2010 kondigt Van Bijsterveldt aan de subsidie per 1 augustus 2010 stop te willen zetten, vanwege de te lage onderwijskwaliteit op vmbo-theoretische leerweg en havo/vwo-niveau, en een te laag aantal leerlingen. De school krijgt nog geld voor de zittende leerlingen, maar ze mogen geen nieuwe leerlingen meer aannemen. Het ICA is de eerste middelbare school die wordt gesloten op grond van onderwijskwaliteit en te weinig leerlingen.
Overigens werd vorige week vrijdag bekend dat de islamitische basisschool De Dialoog in Rotterdam volgend jaar eveneens haar deuren moet sluiten vanwege zeer zwakke prestaties.
