Mark, waar ben je mee bezig?!
‘De langste zelfmoordbrief uit de geschiedenis’ noemde Mark Rutte het verkiezingsprogramma van de PvdA. Het begint er nu op te lijken dat Rútte nu zelfmoord aan het plegen is. Politieke zelfmoord, welteverstaan.
Tijdens de verkiezingscampagne was het duidelijk: Rutte en Job Cohen waren volledig gepolariseerd. Aantasting van de hypotheekrenteaftrek was voor Rutte onbespreekbaar; er moest ferm bezuinigd worden en de uitkeringen en ambtenarensalarissen zouden bevroren worden. No way dat het trio Cohen, Pechtold en Halsema het zover zullen laten komen. Dan hebben we het nog niet eens over het budget van Ont- wikkelingssamenwerking (links: afblijven!) en dat van Defensie (links: korten!).
Dat Rutte de PVV buitenspel heeft gezet, is begrijpelijk. Een VVD-PVV-CDA-combinatie kan rekenen op een minimale meerderheid van 76 zetels. En wees nou eerlijk: je legt het lot van je kabinet niet in handen van de opstandige en onberekenbare Hero Brinkman.
Daarnaast had het Maxime Verhagen ongetwijfeld veel moeite gekost om een combinatie met de PVV naar zijn CDA-achterban te verantwoorden.
De nog steeds doorpeilende Maurice de Hond constateerde afgelopen weekeinde dat maar liefst 71 procent van de VVD-kiezers Paars-plus niet ziet zitten. Zie ook het citaat van Frank de Grave op de pagina hiernaast. Peilingen zijn uiteraard palingen, zoals Rutte graag zegt, wat telt is de uitslag. En de uitslag zegt ons dat een VVD-PvdA-CDA-kabinet 82 zetels heeft. Paars-plus heeft er één minder. Of zoals Telegraaf-columnist Rob Hoogland twitterde: “VVD, PvdA en CDA hebben samen 82 zetels. Klaar uit.
” Maar ja, PvdA, GroenLinks en D66 hebben zich aan elkaar verbonden: het is Paars-plus of niets. Toch is er een sprankje hoop: oud-informateur Herman Tjeenk Willink heeft bij Cohen weten af te dwingen dat hij nu ook openstaat voor andere opties dan Paars-plus, blijkens het verslag van zijn werkzaamheden dat hij maandag presenteerde.
Enfin, we gaan het zien. Deze week zitten de onderhandelaars in de Eerste Kamer en de inschatting is dat er weinig nieuws naar buiten zal komen. En dat is ook logisch; formeren is geven en nemen en daar wil je geen pottenkijkers bij hebben. Halsema is zelfs gestopt met twitteren om ‘een kwetsbaar formatieproces alle kans te geven en het inhoudsloze gebabbel niet tot grote(re) hoogten te brengen’. Rutte zal dagelijks verslag doen aan zijn fractie van de voortgang van het formatieproces en het ligt in de rede dat ook daar enkele harde noten zullen worden gekraakt. Want de geloofwaardigheid van de VVD-leider, en daarmee zijn partij, staat nu op het spel.
We zijn benieuwd naar het resultaat. Eén ding is zeker: als er met een paar weken een Paars-plus kabinet op de trappen van Huis ten Bosch aantreedt, blijkt het verwijt dat de VVD-voorman in het diepst van zijn gedachten een sociaal-liberaal is, toch te kloppen. En is de samenwerking met drie linkse partijen het demasqué van Mark Rutte. Kiezers houden niet van hypocriete politici. Juíst een eventueel Paars-plus kabinet zou voor de VVD wel eens de langste zelfmoordbrief uit de geschiedenis kunnen worden.
