CNV: van fluitjes en petjes naar waardes en jongeren
De boosheid die Nederland regeert brengt niet alleen de politiek in beweging. Ook de vakbond CNV realiseert zich nu dat Nederland in fundamenteel ander vaarwater terecht is gekomen. Niet alleen politiek, maar ook demografisch, economisch en cultureel.
Wil de vakbond overleven als onderhandelaar en niet als adviesraad, dan moet zij kunnen binden en verbinden tussen verschillende generaties. De verse voorzitter Jaap Smit beseft zich als eerste vakbondsvoorzitter dat deze belangen tegenstrijdig zijn en een nieuw verbond moet worden gesloten.
Vorige week stond in het Financieele Dagblad een opmerkelijk interview met Jaap Smit. Daarin verklaarde de CNV-voorzitter het huidige ontslagrecht en de WW-duur niet langer heilig. Met enige ervaring binnen het FNV kan ik u melden dat alleen dát al reden zou zijn om de man er met pek en veren uit te gooien. Voorganger René Paas trok het gekibbel van alle losstaande bonden niet als hij wat vond en vertrok. Met Jaap Smit heeft CNV iemand binnengehaald die mogelijk radicaler is.
Jaap Smit wil weg van de verdediging van ‘verworven rechten’ naar ‘verworven waarden’. Die verworven waarden, zoals het recht op plezierig werk tot aan een bepaalde leeftijds- of gezondheidsgrens, verdienen bescherming. Pas daarna moet een vakbond zich uitspreken over de technische voorwaarden. Een procentje meer of minder komt zo in een heel ander daglicht te staan. De gesloten pensioenakkoorden waar jongeren voor opdraaien ook. Of het halfbakken AOW-voorstel van de sociale partners. De waardes solidariteit en rentmeesterschap zouden dan voor CNV moeten voorkomen jongere generaties een rekening in de maag te splitsen.
Hoogleraar Economie en Openbare Financiën aan de Erasmus Universiteit Rotterdam Bas Jacobs kraakt samen met veel andere economen het aanstaande kabinetsbeleid. Niet alleen de effectiviteit van bezuinigingen op korte termijn kunnen worden betwijfeld, ook het zogenaamde houdbaarheidstekort loopt harder op met het kabinet-Rutte dan met welke andere virtuele coalitie. Dit houdbaarheidstekort, het tekort dat ontstaat bij handhaving van huidige uitgaven door maatschappelijke veranderingen, is een belangrijke indicator of beleid solidair is met toekomstige generaties. Niet onterecht, want toekomstige generaties zullen meer dan 350 miljard euro aan staatsschuld erven, inclusief 85 miljard voor het redden van banken en jaarlijks 30 miljard euro aan uitgaven die niet gedekt worden door overheidsinkomsten.
Het CNV heeft daarbij dus de kans af te rekenen met dergelijke onverantwoorde schulden en ouderwets gedrag. Opmerkelijk daarbij is dat CNV zich wat af lijkt te keren van het CDA en meer het sociaal-liberale GroenLinks omarmt. Bij de laatste verkiezingen stonden er meer recente ex-CNV’ers bij GroenLinks op de lijst dan bij het CDA. Tel daarbij op dat het electoraat van GroenLinks jonger is dan dat van het CDA en er valt voor jongeren eindelijk weer wat te kiezen in vakbondsland. Andersom valt natuurlijk net zo goed het vakbondsschip te enteren. Tijd dat ledenpartijen als GroenLinks of haar jongerenpartij Dwars als collectief lid worden. Houd die Jaap Smit overeind tegen de oude vakbondsstructuren!
