Níet The Suburbs!
Wie mij in de laatste maand van het jaar stil wil krijgen, heeft daar maar één vraag voor nodig: ‘Wat was nu de beste plaat van het jaar?’ De subtekst van die vraag – ‘jij hebt er toch verstand van, want je verdient er je brood mee’ – heeft bijna altijd iets stekeligs en uitdagends. Want wat het antwoord ook moge zijn, de juistheid ervan zal vrijwel onmiddellijk worden bestreden. Muziek is immers net als voetbal: iedereen heeft er verstand van en weet het beter dan de coach.
Bescheiden zwijgen lijkt dan ook de beste optie, maar daar neemt men geen genoegen mee. Een uitvlucht dan maar. Iets in de trant van: de beste plaat van het jaar is zoiets als de Kerstman: in december zie en hoor je hem – ‘ho-ho-ho!’ – overal en heeft iedereen het over de oude baas, maar echt bestaan doet hij niet. Deze stelling, bedoeld als een witte vlag, werkt echter meestal als de spreekwoordelijke rode lap op de stier en wordt dankbaar aangegrepen als de casus belli die de daaropvolgende woordenstrijd moet rechtvaardigen.
De vijand opent het vuur met het noemen van de namen van een album en een band: High Violet van The National. De uitdagende blik wordt beantwoord met een spervuur van mitsen en maren. Dit album scoort namelijk de eerste plaats in de categorie ‘Het Concert Was Beter’. Niet alle songs zijn even sterk en blijven zonder de charismatische aanwezigheid van zanger Matt Berninger en de dynamiek en diepgang van het podiumgeluid lang niet altijd overeind. Het klankbeeld van de productie is eerder modderig bruin dan hoog violet.
Het omgekeerde geldt voor Hidden van These New Puritans, een briljant, neoklassiek progrockalbum – ‘aanstellerig pretentieus’ volgens de tegenpartij – met Time Xone als potentiële ‘Track van het Jaar’, maar live, met 32 man op het podium, een orkestrale ramp.
2010 was sowieso het jaar waarin het eclectische pallet van de popmuziek sterk werd verrijkt met neoklassieke invloeden. Kanye Wests My Beautiful Dark Twisted Fantasy, met het epische nummer Runaway, laat horen dat ook het spectrum van de zwarte muziek steeds breder en gelaagder wordt. De eer voor de échte track van het jaar gaat naar Let’s Write a Book van Field Music, een song die klinkt als het buitenechtelijke kind van Sparks en Bruford.
Het klassement ‘Briljante Mislukkingen’ wordt aangevoerd door Joanna Newsom, een vrouw met wie ik al jaren een haat-liefdeverhouding heb. Want wat kan dat mens zeuren! Oeverloze verhalen over de Middeleeuwen die mij geen bal interesseren worden gedragen door voortkabbelend harpspel, waar vaak geen memorabele melodie in te vinden is. Maar toch zijn er op de drie cd’s van Have One on Me weer momenten te vinden die grenzen aan het geniale. Een controversiële vrouw dus die het presteert om op de lijstjes van de toonaangevende muziekpers zowel op de eerste als op de 46ste plaats terecht te komen – wat ook de betrekkelijkheid van dit soort lijstjes maar weer eens benadrukt.
Ondanks de medewerking van liedjessmid Albert Hammond Sr. is het element genialiteit ver te zoeken in Endlessly, het tweede album van de Britse ster Duffy. De bakvissenproblematiek en -rijmelarij (‘everytime I see you go by, I break down and cry’ – kom op, Duffy! Hoe oud ben je nu?) zijn nog tot daaraantoe, maar de recentelijk gecultiveerde, volkomen over the top vibrato van haar stem maakt dit album tot ‘De Teleurstelling van het Jaar’.
The Smoke Fairies maakten met Through Low Light and Trees het meest verrassende album van 2010. Katherine Blamire en Jessica Davies verweven hun stemmen en gitaarspel op een goddelijke manier, hebben het over zinnige, diepgaande dingen en slagen er en passant nog in om de fusie tussen Britse folk en Amerikaans countryblues volslagen logisch te laten klinken. En voor wie het nog niet doorhad: dit kleinood is tevens mijn eigen, kleine, doch betoverende ‘Plaat van het Jaar’.
Iedereen die nog even door wil bekvechten, mag natuurlijk The Suburbs van Arcade Fire nog even in de strijd gooien. Een prachtplaat, dat staat buiten kijf, maar er staat maar weinig op dat de band op Funeral en Neon Bible niet al eerder en beter deed.
Ruud Meijer
1 This Is the Season (7) – Trijntje Oosterhuis
2 Deleted Scenes from the Cutting Room Floor (1) – Caro Emerald
3 Michael (-) – Michael Jackson
4 Next to Me (4) – Ilse DeLange
5 Some Kind of Trouble (re) – James Blunt
6 Progress (2) – Take That
7 Going Back (-) – Phil Collins
8 Loud (-) – Rihanna
9 Greatest Hits… So Far!!! (6) – P!nk
10 Battle Studies (re) – John Mayer
