Spring naar de content

Inholland 2005-2008 : een neerwaartse spiraal

Op 1 januari wordt het Instellingsplan 2006-2010 Samen Werken aan de Kennis van Morgen gelanceerd. De missie blijft gelijk: Inholland wil dicht bij student, markt en maatschappij staan en gericht inspelen op de vraag naar grenzeloos hoger onderwijs en toegepaste kennis. Er zijn nu vijf hoofdlijnen van beleid, met meetbare doelen. De hoofdlijnen: integratie van kennis, onderwijs en beleid. Daarnaast wil Inholland de interne organisatie op orde krijgen en investeren in de eigen medewerkers.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Ivo van Woerden

Er zijn ook zeven inhoudelijke thema’s gekozen om op te focussen: global cities; educatie & leren; integrale veiligheid; quality of life; entrepreneurship; business & technology en governance. Verder wordt de school uitgebreid met meer opleidingen en is er extra aandacht voor internationalisering.

Er zijn meer nieuwigheden: de projecten ‘Alvast studeren’ (een brug naar volwassenenonderwijs, die ook andere hogescholen dan Inholland invoeren), ‘Ruim baan voor talent’ (honoursprogramma) en ‘Talenten op het Spoor’ (waarbij actief gespeurd wordt naar talent uit minderheidsgroepen die door ouderejaars begeleid gaan worden). Voor een project waarbij mensen met een handicap beter kunnen studeren, is een subsidie van 370.000 euro binnengesleept die besteed wordt aan betere voorzieningen en begeleiding.

In het voorwoord schrijft Jos Elbers: “Maar ik ben er vast van overtuigd dat iedereen zijn talent kan laten opbloeien. Dat vraagt wel iets, namelijk doorzettingsvermogen en de wil om je te ontwikkelen.”

Medio 2006 wordt gestart met de ontwikkeling van Backbone 2.0, een verbeterde versie van het onderwijsconcept Backbone.

In mei 2006 rapporteert het college van bestuur aan het ministerie van OCW wat het effect van de maatregelen is geweest die ze had genomen na het rapport van de Onderwijsinspectie. “Daarop constateerde de staatssecretaris dat inderdaad een samenhangend en omvangrijk pakket van maatregelen in uitvoering was genomen dat in veel gevallen de gewenste resultaten begon op te leveren,” staat in het jaarverslag. “Hij gaf aan waardering te hebben voor de transparante beschrijving van de ingezette acties, de open communicatie die daarover heeft plaatsgevonden en de wijze waarop het bestuur van Inholland in dat proces heeft geopereerd.”


Men zegt organisatorische wijzigingen te hebben doorgevoerd die de docenten ten goede zijn gekomen. De ‘span of control van de manager’ is kleiner geworden, waardoor de docent zich meer gekend voelt. “Uit gesprekken met medewerkers bleek dat het belangrijkste knelpunt onder docenten hun behoefte was aan meer eigen ruimte binnen de kaders van de hogeschool. Professionele ruimte werd daarmee de speerpunt van 2006. De gesprekken met medewerkers worden ook in 2007 gecontinueerd. De voorzitter van het college van bestuur houdt wekelijks een open spreekuur voor medewerkers op de locaties. Daarnaast voert hij één keer per jaar overleg met de zeventien afzonderlijke deelmedezeggenschapsraden.”

Uit het studenttevredenheidsonderzoek 2006 blijkt dat op alle punten een kleine vooruitgang is geboekt. Wel komen dezelfde knelpunten terug: de cijfers van tentamens zijn niet op tijd bekend, klachten worden moeilijk opgelost en studieloopbaanbegeleiding wordt niet als zinvol gezien.

Er zijn dit jaar weer minder studenten: ruim 34.300.

Uit de bezoldiging van het college van bestuur blijkt dat bijna iedereen erop achteruit is gegaan, behalve Joke Snippe.

Jos Elbers verdiende €200.874, €23.000 minder dan vorig jaar. Lein Labruyère kwam uit op €161.405, een vermindering van €21.000. En Joke Snippe kon €137.994 euro op haar rekening bijschrijven: €13.000 méér dan vorig jaar.

Omdat ziekteverzuim in 2006 met 6,54 procent nog steeds relatief hoog was, wordt Humannet ingevoerd, een instrument om het management beter te kunnen ondersteunen in omgaan met het verzuim.

In het jaarverslag staat dat het hogeschoolthema dit jaar ‘duurzaamheid’ was. Daarmee sloot Inholland aan op wat er leeft in de samenleving: de klimaatproblematiek (An Inconvenient Truth). Dales schrijft in het voorwoord: “Het is goed om te lezen dat studenten bezig zijn met duurzaamheid en dat ze oog hebben voor het milieu. Het bedrijfsleven en andere organisaties wensen immers nadrukkelijk afgestudeerden met aandacht voor duurzaamheid.”


Er is nu een minor Sustainable Tourism bijgekomen, waarin studenten leren ‘om te gaan met de kwetsbare elementen van de natuur of de cultuur in toeristische gebieden’.

In het voorjaar heeft de introductie van Backbone 2.0 plaats. Dit is tot stand gekomen na uitgebreide consultatierondes met het college van bestuur, alle Schools, directeuren, docententeams, studentenvertegenwoordigingen en externe deskundigen, waarin enerzijds de uitvoering van Backbone werd besproken en anderzijds naar de toekomst werd gekeken vanuit verschillende thema’s. Backbone 2.0 behandelt de gefaseerde opbouw van de zelfverantwoordelijkheid van de student voor het leren, de opbouw van body of knowledge in het curriculum, fasetoetsing, onderzoekslijn, internationalisering, netwerkleren/studieloopbaanbegeleiding, toetslijnen in het curriculum (toetsvormen, afspraken en uitwerkingen), diversiteit, een kwaliteitskalender, profilering, een ICT-rijke leeromgeving en professionalisering.

Veel punten komen overeen met de eerste versie van Backbone, maar lijken uitgebreid.

De hogeschool heeft allerlei onderzoeken en evaluaties uitgevoerd die de kwaliteit van onderwijs moeten toetsen en waar nodig verbeteren. Opvallend genoeg rollen er uit het studenttevredenheidsonderzoek wél weer dezelfde aandachtspunten, ook al scoren ze nu ietsje beter: de toetsresultaten zijn niet tijdig bekend, er is een lage algemene tevredenheid over de lesroosters, over studieloopbaanbegeleiding en over de informatievoorziening.

Dit jaar is een nieuw instrument geïmplementeerd: evaluatiesysteem Evasys. “Na pilots bij een drietal Schools in 2006-2007 is het systeem in 2007-2008 Inholland-breed na de eerste onderwijsperiode (2007-2008) ingezet voor de periode-evaluaties binnen alle Schools. Het systeem functioneert vooralsnog naar tevredenheid.”


Uit de Evaluatie Differentiatiemonitor 2006-2007 zijn aanbevelingen gekomen ter verdere verbetering van processen, kwaliteit en aanbod. Een belangrijk besluit betreft het aantal contacturen. Voor het lopende jaar is dat op een minimum van acht uur gesteld. Per 1 september moeten dat minimaal tien contacturen zijn voor voltijdse studenten.

De inrichting van PeopleSoft werd door de Schools als knellend ervaren, dé reden waarom een aantal Schools en opleidingen met schaduwadministraties werkte. Hieraan kleven veel nadelen en juridische risico’s. Ook de afdeling P&O drong aan op een oplossing.

Bij de besluitvorming rond Backbone 2.0 heeft het college van bestuur daarom aangegeven dat deze toetsproblematiek nader uitgewerkt diende te worden.

Het aangescherpte ziekteverzuimbeleid (het maken van plannen van aanpak, analyse van langdurig verzuim en gerichte interventies) heeft effect gehad. Het ziekteverzuim over het jaar 2007 was 5,76 procent, de laagste stand in de geschiedenis van Inholland tot nu toe.

De omzet bedraagt dit jaar 266 miljoen, 22 miljoen boven begroting. Vermogen: 233 miljoen, een miljoen onder begroting.

Er zijn wederom minder studenten in 2007: 32.286.

Eind januari stapt Jos Elbers op. Per 1 september 2007 treedt Geert Dales, de ex-burgemeester van Leeuwarden, aan als de nieuwe voorzitter van het college van bestuur.

Per december is de voorzitter van de raad van toezicht, conform het rooster van aftreden, vervangen. Haddo Meijer gaat weg en maakt plaats voor de heer ir. K.J. (Karel) Noordzij MBA, oud-voorzitter Hoofddirectie PGGM Pensioenfonds.

Opvallend: hoewel Jos Elbers aftreedt, is er sprake van een voortgezet dienstverband. Elbers krijgt volgens een reconstructie van de Volkskrant (van 20-11-2010) een adviserende rol. Uit het Jaarverslag blijkt de volgende afspraak: Elbers’ salaris is voor het eerste jaar €178.800 met bonussen, waarbij wel alle verworven neveninkomsten bij derden geheel worden afgedragen aan Inholland.


De inkomens van de bestuursleden zijn wederom riant: Elbers verdiende €204.532, €4000 meer dan in 2006, nieuwe voorzitter Dales kreeg voor zijn vier maanden dienst €70.964. Vice-voorzitter Labruyère ving €155.854, €6000 minder dan vorig jaar. Joke Snippe maakte wederom een stijgende lijn door: €144.488, €7000 meer dan vorig jaar.

In september wordt met het aantreden van Dales de conceptversie van De Bestuurlijke Agenda rondgestuurd. Dit is een aanvulling op het meerjarenplan en bevat 48 actiepunten waarmee de school snel resultaat moet kunnen boeken. September 2010 moeten ze behaald zijn. De boodschap is duidelijk. Met grote oranje letters staat in het document: “Goed onderwijs verzorgen is de kerntaak van Inholland. Al het andere is daaraan ondersteunend of is daarvan afgeleid. En alles wat er niet aan bijdraagt, moet weg.”

De actiepunten zijn veelbelovend. Neem bijvoorbeeld dit punt: “Hbo-breed voelt vijftig procent van de studenten zich niet of onvoldoende uitgedaagd. Ook veel Inholland-studenten willen een grotere studiebelasting. Daarom worden de curricula verzwaard. De roep van studenten om meer kennisoverdracht moet worden gehonoreerd. Dit betekent dat er minder projecten moeten komen en meer goede colleges. Vooral tijdens de eerste studiejaren.”

In het najaar is bij de opleiding Media en Entertainment Management (MEM) te Haarlem een ‘stuwmeerprobleem’ ontstaan, waarbij de groep langstudeerders die maar geen diploma halen groter en groter wordt. Uit onderzoek van de Commissie-Leers van 2010 blijkt dat een ervaren docent/afstudeerbegeleider van MEM op 30 oktober 2007 een conceptmemo opstelt over het stuwmeerbeleid. De memo introduceert de gedachte aan een alternatief afstudeertraject voor vijfde-, zesde- en zevendejaars MEM-studenten. Dit zal in 2010 in de media de ‘Theo-route’ worden genoemd en overkomen als diplomafraude.


In het jaarverslag 2008 schrijft Geert Dales in het voorwoord: “Hogeschool Inholland is in de zomer van 2008 voortvarend gestart met de uitvoering van de Bestuurlijke Agenda. Dit actieprogramma is tot stand gekomen na vele discussies in de organisatie, waaraan uiteindelijk vier duidelijke leidraden zijn ontleend: kwaliteit moet voorop staan, kwantiteit is volgend; keuzes maken en scherp prioriteren; rust creëren en consolideren; geen grote vernieuwingen en afmaken wat in gang is gezet; werken aan een organisatiecultuur van samenwerking, openheid, horizontale verantwoordelijkheid en professioneel fatsoen: afspraak is afspraak.”

Uit onderzoek van de Commissie-Leers (2010) blijkt dat 6 maart 2008 een document is opgesteld bij de opleiding MEM te Haarlem. Het is het enige min of meer formele document waarop de besluitvorming over de pilot met de alternatieve afstudeerroute (de Theo-route) voor langstudeerders is gebaseerd. Uit het document blijkt wat de overwegingen zijn geweest voor deze route:

Het is niet goed voor het imago van MEM om veel studenten zonder diploma te laten vertrekken.

Het is jammer voor de investering van de student om vóór het afstuderen af te haken.

Voor vijfdejaars ontvangt MEM nog maar 25 procent financiering en voor zesde- en zevendejaars niets.

Als een student na tien jaar nog geen diploma heeft, moet Inholland een deel van de financiering terugbetalen aan de overheid.

Als een student na tien jaar nog geen diploma heeft, moet de student zelf de beurs en de kosten van de OV-jaarkaart terugbetalen aan de overheid.

Na onderzoek geeft een flink aantal studenten te kennen alsnog te willen afstuderen.


Studenten geven aan dat het contact met de opleiding in de laatste fase het grote struikelblok is geweest voor een normale afronding.

Eind 2008 is er al veel bereikt wat betreft de Bestuurlijke Agenda, zo lezen we in het Jaarverslag: eerstejaars studenten krijgen nu intakegesprekken, dit om studie-uitval in het eerste jaar tegen te gaan. De eerste intakegesprekken zijn aan het eind van dit jaar gevoerd, pilots op het gebied van ondernemerschap zijn gestart en de cijferprocessen zijn geanalyseerd. Er is een meldpunt overbodige bureaucratie ingesteld waar de klachten binnenstromen. “De instroom van eerstejaarsstudenten is met 5,4 procent gestegen en we hebben weer een gezond financieel meerjarenperspectief. De weg omhoog lijkt gevonden, de vaart zit er goed in.”

Maar er zijn nog steeds aandachtspunten, ook al zijn er wel kleine verbeteringen te zien. Zo scoort het tijdig bekendmaken van resultaten en roosterwijzigingen nog steeds laag.

De maatregelen die worden genomen klinken wel bekend in de oren: de ‘kleine kwaliteit’ wordt permanent gemonitord en besproken in de planning- en controlcyclus; het vergroten van de betrokkenheid van studenten krijgt speciale aandacht; regelmatig vinden gesprekken plaats tussen studentenpanels en de collegevoorzitter.

Ziekteverzuim 2008: een stijging van 5,76 procent naar 6,2 procent. Het aantal studenten is wederom gedaald: 1000 minder naar 31.680.

De leden van het college van bestuur hebben lekker verdiend. Voorzitter Dales ving €81.987 (0,5 fte), vice-voorzitter Labruyère verdiende €169.239, €14.000 meer dan vorig jaar en Joke Snippe €161.118, liefst €17.000 meer dan vorig jaar.


Opvallend is dat de grootste verdiener dit jaar niet eens in het bestuur zit, maar een adviserende rol heeft: Jos Elbers is goed voor €244.148, €40.000 méér dan vorig jaar toen hij nog in dienst was.Elbers heeft conform de afspraak wel zijn andere inkomsten teruggegeven aan Inholland: €92.454. Uiteindelijk hield hij dus €150.000 over.