GroenLinks wil beveiliging ‘opinievormers’
Tofik Dibi (GroenLinks) las vorige week een interview in dagblad De Pers met Sooreh Hera.
De Iraans-Nederlandse kunstenares houdt zich naar eigen zeggen al drie jaar schuil na een controverse over werk van haar hand met als onderwerp islam en homoseksualiteit. Dibi was al boos vanwege de bedreigingen aan het adres van VARA-personeel naar aanleiding van de omstreden cartoon van Adriaan Soeterbroek, dit interview was echter de druppel. Het Kamerlid wil nu dat premier Mark Rutte zich persoonlijk gaat inzetten voor deze bedreigde ‘opinievormers’. Het is een kwestie die al jaren speelt in het parlement, maar tot concrete wetgeving heeft het nooit geleid.
De discussie begon in feite op maandag 6 mei 2002. Zes kogels uit een Firestar-pistool maakten toen een eind aan het leven van Pim Fortuyn.
Had deze niet door de overheid beschermd moeten worden, was een veelgehoorde vraag. De commissie-Van den Haak, die onderzoek deed naar de moord, concludeerde dat het stelsel van bewaking en beveiliging op zijn minst geëvalueerd moest worden. En toen werd eind 2004 Theo van Gogh vermoord. Debat op debat volgde en GroenLinks en de LPF wilden een aanpassing in de wet op de inlichtingendiensten. Kern van het voorstel: bedreigde opiniemakers moeten bescherming van de rijksoverheid kunnen genieten. Toenmalig minister van Justitie Piet Hein Donner wilde daar echter niet aan: dit soort zaken dient lokaal (‘decentraal’ heet dat in het Haagse) geregeld te worden en op verzoek kan de overheid bijspringen. Maar het is volgens Donner geen ‘recht’ van de bedreigde opiniemaker om aanspraak te maken op landelijke beveiliging. In december 2006 werd de vernieuwde wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten aangenomen. Veel aandacht voor terrorisme, maar op het gebied van opiniemakers werden geen knopen doorgehakt.
En nu wil Dibi het opnieuw proberen: “Uitingsvrijheid is een groot maatschappelijk goed in een open en vrije samenleving waar we zuinig op moeten zijn. Als steun van de centrale overheid uitblijft, dreigt zelfcensuur.” Als voorbeeld noemt hij de VARA, die de gewraakte cartoon uiteindelijk na bedreigingen verwijderde. En premier Rutte moet het voortouw nemen, vindt Dibi. Op het ministerie van Algemene Zaken moet een meldpunt komen voor bedreigingen aan het adres van opinievormers. Wanneer het stelsel voor bewaking en beveiliging tekortschiet, moet de premier direct kunnen ingrijpen. Volgens Dibi benadrukt de persoonlijke bemoeienis van de minister-president met de beveiliging van landelijk bekende opinievormers ‘de waarde van opinievormers voor de ontwikkeling van een civil society’.
Een voorstel met veel haken en ogen. De beveiliging van publieke personen loopt over een enorm aantal schijven. Het ministerie van Veiligheid en Binnenlandse Zaken, de AIVD, DKDB, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en ga zo maar door. Het valt nog maar te bezien of de premier daar in wil treden. En het voorstel van Dibi is dus niet bijster origineel. Maar oude wijn in nieuwe zakken wil niet per definitie zeggen dat die nieuwe zak minder urgent is.
