Het gevoelige buitenland
Heel stiekem denkt ook de koningin weleens dingen die ze niet mag denken. Natuurlijk schrok ze toen ze door het CIA World Factbook – zeg maar de Rough Guide, maar dan van de Amerikaanse geheime dienst – bladerde en zowel bij Oman als Qatar onder het kopje politieke partijen ‘none’ las. Maar ze droomde weg bij de gedachte de baas te zijn van een land zonder politici. Sultan Qaboos van Oman heeft een eigen symfonieorkest, speelt in zijn vrije tijd orgel en luit. Maar verder is hij een gewoon despoot, die volgens de Amerikaanse journalist Robert Kaplan thuishoort in de vijftiende eeuw. De sjeik van Qatar: van hetzelfde laken een pak.
Niet dat dit voor Buitenlandse Zaken aanvankelijk een belemmering was deze reis van majesteit te accorderen. Mensenrechten zijn geen prioriteit meer voor het kabinet. “Ik vind,” zei minister Rosenthal laatst in de Volkskrant, “dat je niet overal op elk moment ergens achteraan moet jagen.” Buitenlands beleid is er voor Nederland en de Nederlanders, is thans de visie. Veel ambtenaren op het departement is deze koers een gruwel, maar zo is het nu eenmaal. Trouwens, als de koningin al gevoelig zou zijn geweest voor twijfel over de reis naar de Golfstaten, dan gaat ze vooral om de coalitie dwars te zitten. Geert Wilders noemde de koningin ‘dom’ omdat ze een hapje ging eten bij de sultan, aldus de koude oorlog tussen de Oranjes en de PVV opnieuw bevestigend.
Hoe dan ook: het buitenland is, op welke manier het kabinet er ook naar kijkt, een gevoelig onderwerp aan het worden. Wat te denken van de geheime operatie in Libië? Ging die helikopter er echt op uit om twee (!) gewone mensen op te halen? De beslissing werd genomen door Hillen, Rosenthal, Opstelten en Rutte, want die gaan over dit soort speciale operaties. En hoe lastig is het voor het vrijkrijgen van marinepersoneel als de EU Libië sancties oplegt en Nederland daar ‘ja’ tegen moet zeggen? Hoe verkoopt het kabinet verdere integratie in Europa om de euro te redden, of om het asielbeleid in de EU beter te coördineren, als de ministers op het Binnenhof juist zeggen de bemoeizucht van Brussel te willen beteugelen? Wat dat betreft heeft het kabinet twee gezichten, een Haags en een Europees. Nederland is kleiner dan het buitenland. Zo staat het niet in het regeerakkoord, maar dat is wel de realiteit.
