Spring naar de content

Alles rustig in het Heilige Land

Vanwege alle opstanden in de Arabische wereld krijgen we ook weer een stoomcursus over landen waar we tot voor kort niks van wisten. We weten nu dat Bahrein een sjiitische meerderheid heeft, dat de sultan van Oman een verlicht despoot is, dus helemaal niet zo slecht, en dat kolonel Kadhafi in het oostelijke deel van Libië in 1996 al eens een opstand heeft neergeslagen. Allemaal nuttige kennis. Even nuttig is het om te kijken waar nu geen opstanden plaatsvinden. Uit Syrië geen nieuws, het Ba’ath-bewind zit nog in het zadel. Ook geen opstanden in de Palestijnse gebieden, hoewel we al twee keer een intifada hebben gezien en de Israëlische bezettingspolitiek voor velen het kernvraagstuk van het Midden-Oosten is.

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Redactie

Kan die theorie, nu alles rustig is in het Heilige Land, naar de prullenmand? Deels, want de kreet ‘Dood aan Israël’ horen we niet, en we zien nu pas goed dat het gebrek aan vrijheid en het wanbestuur van schurkenregimes het hoofdprobleem van de Arabische wereld zijn. Maar dat wisten we al, en het moment dat het alsnog fout kan gaan in het Heilige Land is nooit ver. Daarvoor is Israël voor te veel partijen een te dankbaar doelwit om stemming tegen te maken. Tegelijk vinden de sponsors van Hezbollah en Hamas (zij zitten in Teheran) het blijkbaar nu niet interessant om tegen Israël in actie te komen. Daarbij rebelleren Arabische jongeren tegen hun eigen leiders op een schaal die we nooit eerder hebben gezien. Hamas, dat met harde hand in Gaza regeert, zal de eigen jeugd in toom willen houden. Wel zou het Fatah-bewind van Mahmoud Abbas op de Westelijke Jordaanoever (dat afhankelijk is van westerse hulpgelden) kwetsbaar kunnen zijn, maar daar trekt de economie weer aan. Misschien zijn de Palestijnen ook moe na alle klappen die zij hebben moeten incasseren.

Zou het dan voor Israël geen gunstig moment zijn om zelf met initiatieven te komen? De eerste schrik over de val van Hosni Mubarak is voorbij en het Egyptische leger, dat nog steeds aan de macht is, wil de vredesverdragen handhaven. Tegelijk is er in Israël bezorgdheid over de afsluiting van de Gazastrook, en over het Suez-kanaal, waar voor het eerst sinds 1979 een Iraans oorlogsschip doorgang kreeg. Daarnaast heeft Israël een vredesverdrag met Jordanië, en het zou niet graag zien dat koning Abdullah van het toneel verdween. Israël heeft er belang bij om een blijk van goede wil af te geven aan de Arabische wereld, zeker nu het tij lijkt te keren en de oude orde in het Midden-Oosten in rap tempo afbrokkelt.


Het is een logica die ik kan volgen, zoals meer vrijheid en minder spanning bij de Arabische buren het bestaan van Israël veraangenamen en op termijn de beste levensverzekering zijn. Stopzetting van de bouw van joodse nederzettingen op bezet gebied zou een stap zijn en goed vallen in het Westen. Toch zie ik niet waarom huizenbouw op gebied dat bij een deal met de Palestijnen mogelijk toch moet worden opgegeven, het hele vredesproces met de Arabische wereld moet beheersen. Israël heeft in Gaza gebied ontruimd, maar dat leidde tot raketten van Hamas, niet tot vrede. Het echte probleem is de afwezigheid van een Palestijnse gesprekspartner die voor Israël betrouwbaar en sterk genoeg is om vrede op de Westelijke Jordaanoever en in Gaza te waarborgen. Daar veranderen de omwentelingen in de Arabische buurlanden niks aan.

Misschien dat een deal met Syrië, dat de Golanhoogte terugeist, meer kans maakt. Maar zou Israël nu een deal aandurven met een bewind dat de eigen bevolking onderdrukt en er mogelijk straks niet meer zit? Een deal met Syrië kan nieuwe rugdekking geven, maar dan zijn er in Libanon altijd nog de raketten van Hezbollah, dat nooit van zin is geweest om te ontwapenen. Eerlijk gezegd zie ik niet hoe Israël het verschil kan maken. Met zo veel onzekerheden in de directe omgeving kun je beter de kat uit de boom kijken en blijven zitten waar je zit. En zolang alles rustig blijft in het Heilige Land, mag je aannemen dat er meer partijen zijn die er zo over denken.