De kraai is geen melkkoe

Die vraag dringt zich op na het lezen van de ongemeen negatieve recensies van Kader Abdolah

‘s werkje De kraai. ‘Scholierenniveau’, vond Het Parool. Vrij Nederland sprak van een ‘weeïg multiculti-sprookje’, NRC Handelsblad noemt hem ‘behaagziek’. En volgens Volkskrant-recensent Arjan Peters is Abdolahs ‘blikveld even beperkt als zijn taalgebruik’. (Die laatste opmerking roept trouwens vragen op – want waarom drukte de krant dan vijftien jaar de Mirza-column af van de kennelijk beperkte letterknecht?)

De Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB), die Abdolah vroeg het geschenk te schrijven, wil niet vertellen hoeveel de auteur mag bijschrijven, behalve dat de vergoeding afhankelijk is van de oplage. En die zit met minstens 900.000 exemplaren wel goed. “Vooralsnog lijkt het goed te gaan met het geschenk,” zegt persvoorlichter Peter Rosendaal.

“Volgens de eerste voortekenen is het publiek enthousiast.”

Joost Zwagerman, de auteur van het vorige Boekenweekgeschenk (Duel, oplage 958.000 exemplaren), is aanmerkelijk openhartiger. Hij benadrukt allereerst dat het een eer is om het geschenk te mogen schrijven. “Dat zegt iedere auteur, maar het ís ook echt zo. Het is geweldig, een eenmalig avontuur. In één week ga je een miljoen keer de wereld in, dat overkomt je verder nooit.”

Voor het geld hoeft niemand het te doen. Volgens Zwagerman krijgt de auteur 4 tot 5 cent per exemplaar, zo’n 45.000 euro dus. “Als reguliere uitgave had Kader Abdolah veel meer verdiend met De kraai. Hij krijgt dan minimaal 1 euro 50 perboek. Van zijn Koranvertaling zijn zo’n 300.000 exemplaren verkocht en van Het huis van de moskee 250.000. Dus reken maar uit. Nee, Kader deed het echt voor de eer.”

Dan zijn de negatieve reacties – gehoord bij het koffieapparaat: de Iraans/Nederlandse auteur is een knuffelallochtoon met een woordenschat van tweehonderd – des te pijnlijker. Zwagerman: “Bij negatieve recensies vraagt iedereen wat je daarvan vindt. Andersom gebeurt dat nooit.” Zelf had hij geluk: Duel werd in 2010 enthousiast ontvangen. “Dan stap je toch extra vrolijk het busje naar de lezingen in,” zegt hij. “De Boekenweek, die overigens steeds langer lijkt te duren, is echt een gekkenhuis. Drie lezingen per dag, van Coevorden via Den Bosch naar Zwolle, is heel normaal.” Heel vervelend om dan steeds gevraagd te worden naar de negatieve recensies. “Dat gun je geen enkele collega.”