Ingehaald door de golven

In het Duitse weekblad Der Spiegel stond een paar weken geleden een verhaal over Andy Irons. Ik wist niet wie of wat Andy Irons was en las het verhaal. Toen wist ik het. En ik zou het niet licht vergeten.

Oktober 2010. Drie weken voor zijn dood danst Andy Irons op een klip aan de westkust van Portugal. Hij wordt omringd door fotografen en collega’s. Zijn auto staat even verderop, de deuren en ramen zijn geopend, uit de speakers dreunt de nieuwste hit van Lady Gaga.

Andy heeft een blikje Red Bull in zijn hand. Op de grond liggen er nog meer. Hij danst en danst en danst. Hij weet niet hoe lang hij hier al staat. Sinds gisteravond waarschijnlijk.

Die middag vindt een wereldbekermanche in het internationale surfcircuit plaats. Die wedstrijd zal Irons niet winnen.

Andy Irons werd beschouwd als een van de beste surfers van zijn generatie. Niet zo vreemd: als zoon van een bekende surfer werd hij groot op de paradijselijke stranden van Kauai. Hawaï, surfer’s paradise. Andy Irons was één met de golven, hij stond bekend als de grootste Tube-specialist die de wereld ooit kende. Een Tube is de tunnel van water die ontstaat bij het breken van de golf. Niemand die zo vanzelfsprekend door de Tube gleed als Andy Irons.

Drie keer op rij werd hij wereldkampioen: in 2002, 2003 en 2004.

Terug naar Portugal, najaar 2010.

Irons neemt deel aan de wereldbekerwedstrijd zonder een minuut geslapen te hebben. Het wordt niks. Hij stopt al in de tweede ronde, peddelt op z’n dooie akkertje naar het strand en gaat een stukje verderop liggen zonnen. Fans verzamelen zich rond zijn opdrogende lichaam. Of hij niet hevig teleurgesteld is, vragen ze. Hij, de voormalig wereldkampioen. Hij, de koning van de Tube. Andy opent één oog, knijpt tegen het zonlicht en mompelt: “Mensen, kijk nou toch. Ik geniet van het leven.”

Bij de volgende wedstrijd in Puerto Rico laat Irons verstek gaan. Ziek. Hij besluit terug te reizen naar zijn vrouw Lyndie, die op dat moment acht maanden zwanger is. Bij een overstap in Dallas is hij te ziek om verder te reizen en hij neemt ‘s nachts zijn intrek in het Grand Hyatt Hotel, het hotel dat hij nooit meer zal verlaten.

In kleine kring is dan al jaren bekend dat de paradijselijke wereld van het wedstrijdsurfen een duistere kant heeft. De surfers en hun omgeving reizen als een feestende groep nomaden van wedstrijd naar wedstrijd. De dagen zijn er voor de sport, de nachten bestaan uit feesten met enorme hoeveelheden drank en drugs. Iedereen binnen de surfwereld weet het: Andy Irons is een zware alcoholist, die al meer dan eens op de rand van de dood heeft gebalanceerd.

In de ochtend van 2 november wordt Irons dood gevonden in zijn hotelkamer. Een van de beste surfers aller tijden is slechts 32 jaar geworden. In zijn kamer vindt de politie het verslavende geneesmiddel Xanax, en de Hawaïaanse pers speculeert over de aanwezigheid van methadon.

Het evenement in Puerto Rico wordt stilgelegd. Er wordt niet gesurft op Middle Beach. In plaats daarvan houden tweehonderd vrienden en collega’s van Andy een paddle out, waarbij de dudes en de chicks in de zee elkaars handen vasthouden en stilstaan bij de herinnering aan Andy Irons.

Als Andy’s eeuwige rivaal Kelly Slater enkele dagen later het evenement in Puerto Rico op zijn naam schrijft, draagt hij de titel op aan zijn overleden tegenstander. “Ik zou deze titel zo weggeven als ik Andy ermee kon terugbrengen. Maar ja.”

Precies een week na zijn dood, strooit de hoogzwangere Lyndie Andy’s as uit in de golven voor de kust van Kauai. De golven waarvoor hij een leven lang ongrijpbaar is geweest, hebben hem op de valreep ingehaald.