Spring naar de content

Nedernazi Faber tóch nog in de bak?

Zou de laatste nedernazi – Klaas Carel Faber, 89 jaar maar nog goed rechtop – nu wel of niet in het gevang komen? Gisteren hebben minister Ivo Opstelten en staatssecretaris Fred Teeven gemeld dat zij nu weer met de Duitsers gaan overleggen over opsluiting van Faber in Duitsland. Hoe dat zo? Zijn uitlevering was toch net geweigerd?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Redactie

De vorige weken daalden de koersen van de vervolgers nogal, vooral na die weigering, maar vorige week gebeurde er iets merkwaardigs. Bij nadere lezing van het officiële persbericht van de Beierse justitie over uitlevering bleek dat een opmerkelijke tip aan de Nederlandse overheid te bevatten. Zo’n tip is uniek, aldus een van de advocaten die de zaak-Demjanjuk aan het rollen bracht in Duitsland, Thomas Walther. Een tip?

Persofficier van justitie uit München, Joachim Ettenhofer, liet in het persbericht weten dat het Nederlandse uitleveringsverzoek weliswaar echt officieel was verworpen, maar dat Nederland nog zeker kon aandringen op strafvoltrekking. In Duitsland, wel te verstaan. En op ongeveer hetzelfde moment kwam uit het uiterste puntje van Zuid-Beieren Thomas Walther tevoorschijn. Hij betoogde dat gevangenisstraf in Duitsland zeker mogelijk zou zijn op basis van bestaande wetten. En ook nog eens binnen een week of drie – niks zes maanden doodse stilte zoals met het uitleveringsverzoek van november.

De zaak-Faber wordt steeds absurder. In München heeft justitie alles op alles gezet om het kleinste radertje van de vernietigingsmachine in Sobibor, gelegen in Polen, te laten veroordelen voor medeplichtigheid aan de moord op 28.000 mensen. Maar er was niet één levende getuige meer, slechts één document dat ook best vervalst kon zijn. En de man zelf, John Demjanjuk, was al eens vrijgesproken voor hetzelfde, nota bene in Israël.

Toch ging de Duitse justitie, aangejaagd door onder meer deze ex-rechter Walther, die ook bij het officiële Duitse overheidsbureau voor onderzoek van nazi-misdaden werkte, er volle kracht tegenaan. Zoals gebruikelijk volgde er hoger beroep, en zoals kenneljk nu ook gebruikelijk sinds de zaak van de nedernazi Heinrich Boere, mag de veroordeelde verdachte in vrijheid dat beroep afwachten.

Met veel pijn en moeite heeft de sociale dienst in München nu plaats voor Demjanjuk in een verpleeghuis, gelegen in een idyllisch dorpje bij de Oostenrijkse grens, kunnen regelen. Hoe nu verder? Mogelijk deze week komt de minister of de staatssecretaris van justitie met antwoorden op de schriftelijke vragen van de gezamenlijke factievoorzitter uit de Kamer, die vorige week onder aanvoering van Emile Roemer zijn ingediend. Intussen is advocaat/ex-rechter Walther begonnen met zijn onderzoek, en dat zal nog wel een week of vier duren. Hij doet dat samen met professor Cornelius Nestler uit Keulen, want die twee hebben ook in de zaak-Demjanjuk samengewerkt.

Het Simon Wiesenthal Center in Jeruzalem weet ervan en kijkt gespannen toe. Met Faber gaat het tenslotte wél om iemand: niet alleen is hij veroordeeld voor 22 moorden en heeft oorlogsverslaggever Arnold Karskens nog meer gruwelijks over hem opgediept, Faber heeft ook nooit enige afstand genomen van vroeger, laat staan spijt betuigd. Dat deed zijn collega-SS’er Heinrich Boere wel, hoe gemankeerd misschien ook. En díe kreeg in maart vorig jaar zelfs in Duitsland levenslang voor de moord op vier mensen.

Faber is andere koek: hij zat al vroeg bij de SS, was lijfwacht van Anton Mussert, hij martelde en vermoordde mensen in Westerbork en Groningen (toch al het zwarte gat van de Duitse terreur in Nederland), zijn vader werd door Hannie Schaft vermoord. Zijn oudere broer, eveneens een SS’er, werd na de oorlog in Nederland geëxecuteerd. Faber is onze laatste voortvluchtige nedernazi, en het blijft natuurlijk godgeklaagd dat de Duitsers hem zestig jaar hebben laten lopen.

Op 1 mei jongstleden hield de voorzitter van het internationale Dachau-comité, de Nederlandse advocaat Pieter Dietz de Loos, zelf zoon van een concentratiekampgevangene, zijn jaarlijkse herdenkingsrede in Dachau. Daar zei hij hardop dat hij niet kon begrijpen dat de Duitse autoriteiten Faber lieten lopen. Dat leverde hooguit wat rode koppen van Duitse politici bij die herdenking op, maar verder niets.

Vlak daarna zei de voorzitter van Die Linke, Klaus Ernst, tevens lid van de Bundestag, hetzelfde. Toen kwamen de Nederlandse fractievoorzitters weer. Steeds vaker klinken er in Nederland en ook in Duitsland stemmen dat het nu toch echt een keer afgelopen moet zijn. Zou het die Walther en Nestler dan toch lukken met Faber? Roepen is goed, procederen beter.