Slet met principes
Ik geloof niet in monogamie. En nee, dat zeg ik niet voor het gemak bij de eerste zomerkriebels. Ik zeg dat op basis van proefondervindelijkheid, van wat ik zie bij vrienden, van het succes van boeken die non-monogamie behandelen. Mijn favoriet is The Ethical Slut: A Guide to Infinite Sexual Possibilities. Het humoristische non-fictiewerk van Dossie Easton en Janet Hardy uit 1997 is een praktische handleiding voor niet-monogaam gedrag in een langdurige relatie, met goedvinden van beide partners. Het was een regelrechte megaknalboembatsbestseller, met de adem van een duurloper. Dus.
Ik geloof niet in monogamie bij mannen, maar bij vrouwen evenmin. Scheve schaatsjes heb je in zowel heren- als damesmaten. Maar die laatste wringen nog wat meer. Psycholoog Henk Noort deed enkele jaren geleden onderzoek onder 1700 Nederlanders tussen de 20 en 45 jaar, en kwam tot de conclusie dat een kwart van de heren weleens buiten de pot pist, en 27 procent van de dames. In 1991, in het eerste Nederlandse onderzoek over vreemdgaan, van Rutgers Nisso, gaf nog maar 15 procent van de mannen en 9 procent van de vrouwen het so-ciaal onwenselijke antwoord. De publieke opinie is de laatste jaren nauwelijks veranderd. Sinds Noort komen talloze onderzoeken met dezelfde percentages als de zijne, in een jasje van zogenaamd nieuws: vrouwen gaan net zo vaak vreemd als mannen! Nou, gompie.
Niet-monogame verlangens zijn allang geëmancipeerd, maar niet geïnternaliseerd. Het valt me de laatste tijd bijzonder op. Overal om me heen, en nog meer nu we de dertig zijn gepasseerd, stoeien gebonden vrouwen met verlangens naar een man die niet de hunne is. Wat verdriet oplevert, en pijn. Zelfhaat zelfs. In de mildste vorm is non-monogamie het besef dat één persoon niet al jouw verlangens kan vervullen, al jouw kanten kan laten bloeien, en dat nu en dan gefascineerd zijn door een ander geen doodzonde is. Monogamie kun je nastreven, maar het is geen natuurlijke staat van zijn. Ook niet bij vrouwen. Daar mogen we best over praten, een beetje lollig over doen. Dat hoort bij de broodnodige vorming van nieuwe monogamie-ethiek.
Het puriteinse Amerika is hier gek genoeg veel beter in. Na The Ethical Slut kwam een hele parade soortgelijke successen, zoals The 50-Mile Rule – Your Guide to Infidelity and Extramarital Etiquette, en termen als managed monogamy zijn al jaren vast vocabulaire in de kolommen van serieuze media als de International Herald Tribune.
De wijze actrice Scarlett Johansson zegt altijd: wil je monogamie, trouw een zwaan. Uit Australisch onderzoek blijkt dat zelfs zwanen, de uitgemolken paradepaardjes van de monogamie, doodleuk vreemdgaan. Ik heb het opgezocht: het enige strikt monogame wezen dat ons rest, is de fruitvlieg. De mannetjes dan.
