Bij Hans in de Jordaan
‘Lid van de afdeling Amerongen’, ‘Orakel van Ljouwert’, ‘Orakel van Diever’ – aan topografisch getinte bijnamen heeft het Wiegel nooit ontbroken. Minder bekend is dat hij werd geboren in Amsterdam, er opgroeide, studeerde en de stad pas in 1976 definitief verliet. Een wandeltocht langs de belangrijkste locaties uit Wiegels Mokumse jaren.
(1) Onze Wiegelroute begint in De Baarsjes, waar zijn ouderlijk huis stond: in de Geuzenstraat, op nummer 20. De familie Wiegel woonde op de derde etage.
(2) Voor Wiegels geboortelocatie moeten we iets verderop zijn, in Oud-West. Daar stond, op de hoek van de Bilderdijkkade en de Ter Haarstraat, het protestants-christelijke Juliana Ziekenhuis, waar Wiegel op 16 juli 1941 ter wereld kwam. Begin jaren tachtig werd het ziekenhuis gesloten, en nadat het gemeentelijk Bureau Monumentenzorg het behoud van het pand had afgewezen, besloot de stadsdeelraad in 1997 tot sloop over te gaan.
Saillant detail: ten tijde van Wiegels geboorte droeg het ziekenhuis de naam van Juliana van Stolberg, omdat het in 1941, met dank aan de Duitse bezetter, verboden was een inrichting de naam te laten dragen van een nog levend lid van het vorstenhuis.
(3) Tussen 1947 en 1953 volgde Wiegel lager onderwijs op de openbare Potgieterschool, Bilderdijkpark 12. Op het adres is tegenwoordig een ‘ontmoetings- en gezelligheidsvereniging voor singles vanaf vijftig jaar’ gevestigd, maar naast de ingang is nog altijd het tegelplateau zichtbaar dat herinnert aan de oorspronkelijke bestemming van het pand.
(4) Na de oorlog begon de vader van Wiegel een eigen meubelmakerij, in de Jordaan, op het adres Bloemgracht 69. De huidige bebouwing herinnert in niets aan het toenmalige pand.
(5) Toen Wiegel in 1959 ging studeren, betrok hij een kamer in de Eerste Leliedwarsstraat, op nummer 21, drie hoog achter.
(6) Wiegels tweede studentenadres, wederom in de Jordaan, maar nu wat noordelijker: boven de inmiddels verhuisde timmerfabriek van zijn vader, Kromme Palmstraat 5-7. Hij was destijds de enige bewoner van het zeer korte straatje.
(7) Wiegels favoriete uitgaansgelegenheid tijdens zijn studentenjaren was het oergezellige café Chris, de oudste kroeg van de Jordaan, daterend uit 1624 en gesitueerd aan de Bloemstraat 42, op de hoek van de Eerste Bloemdwarsstraat.
(8) Tussen 1965 en 1971 woonde Wiegel aan de Bloemgracht, op nummer 7. Direct om de hoek, aan de Prinsengracht, resideerde destijds Hans Gruijters, oud-voorzitter van de afdeling Amsterdam van de JOVD, voormalig VVD-gemeenteraadslid en een van de oprichters van D66. Vooral op zondagavonden wipte Wiegel graag even bij hem aan voor een borrel en een goed gesprek.
(9) Aan de Keizersgracht 349 was in de jaren zestig het plaatskaartenbespreekbureau Theatex gevestigd. De in hoofdstedelijke kunstenaarskringen niet onbekende vrijbuiter Arnoud Spoor (1933-2009) was er de bedenker en directeur van, en Wiegel, die wat extra financiële ruimte goed kon gebruiken, fungeerde in zijn studententijd als zijn ‘eerste secretaris’. Het procédé was simpel: Theatex kocht kaartjes op van Amsterdamse theatervoorstellingen en verkocht die, uiteraard met een toeslag, door aan mensen van buiten de stad die niet in de gelegenheid waren om zelf voor kaartjes in de rij te gaan staan.
(10) In 1971 – hij was inmiddels vier jaar Kamerlid – ging Wiegel ‘op stand’ wonen: in een fraai, door zijn vader opgeknapt en met een gevelsteen (‘De Morellenboom’) opgesierd pand aan de Leidsegracht, op nummer 25. Aanschafprijs: 88.000 gulden, en gefinancierd, zo vertelde Wiegel in 1972 aan de Haagse Post, ‘met een enorme hypotheek, want ik heb zelf geen centen’.
(11) Wiegels laatste verhuizing binnen de gemeentegrenzen van Amsterdam vond plaats in 1972: hij verkaste toen van Leidsegracht 25 naar het direct daarnaast gelegen pand op nummer 23. De nieuwe eigenaar van nummer 25 werd Han Lammers, destijds hoofdstedelijk PvdA-wethouder. Wiegel boerde goed met die transactie, want Lammers telde naar verluidt 230.000 gulden voor het pand neer. Een van de voordelen van Wiegels nieuwe woonstede op nummer 23 was de prachtige kelderruimte. Zijn echtgenote Jacqueline begon daar een kaas- en wijnboetiek met de idyllische naam ‘De Maenneschijn’. Tweede Kamervoorzitter Frans-Joseph van Thiel verrichte op 8 november 1973 de officiële opening.
Nadat het echtpaar Wiegel in april 1975 was verblijd met de geboorte van een zoon, werd het besluit genomen om uit te zien naar een wat kindvriendelijker behuizing. De keus viel uiteindelijk op een rijksmonumentaal herenhuis in de oude dorpskern van Amerongen (Overstraat 25). In het voorjaar van 1976 namen de Wiegels er hun intrek.
