Spring naar de content

Polderen in Rusland

‘Onze’ architecten doen het uitstekend in het buitenland. Zeker in Rusland. Hun geheim? Ze hebben in Nederland leren opereren in een uiterst complex speelveld. ‘Daar moest je ook halsbrekende toeren uithalen om een project goedgekeurd te krijgen.’

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:
Geschreven door: Redactie

De door files geteisterde Rublyovskoye Shosse kronkelt zich door de heuvels ten oosten van Moskou. Om de paar minuten wordt de tweebaansweg tot driebaans gepromoveerd als met speciale toeters en zwaailichten uitgeruste BMW’s en Mercedessen, voorafgegaan door politie-escortes, de twee rijen auto’s uiteen splijten. Aan weerszijden van de weg staan waanzinnige Franse kastelen en excentrieke blokkendozen achter hoge omheiningen. Welkom in Rublyovka, de rijkste buurt van Rusland. Hier wonen Poetin en zijn beschermelingen; mannen die sportclubs in Europa en Amerika bezitten en vriendinnen hebben als Naomi Campell.
De plotselinge intrede van ongebreideld kapitalisme in 1991 heeft het belang van maatschappelijke verschillen naar de top van de Russische agenda geschoten. Bart Goldhoorn verhuisde midden jaren negentig naar Rusland en geeft sinds 1995 Project Russia uit, het leidende architectuurblad van het land. Goldhoorn gebruikt een bekende Russische mop om te verduidelijken hoe status werkt in het land: “Een Rus heeft een gouden horloge gekocht voor 3000 euro. Hij laat het vol trots zien aan een andere Rus. Die andere Rus zegt vervolgens schamper: ‘Ha, heb jij er maar 3000 voor betaald? Ik heb hetzelfde horloge gekocht voor 4000 euro!’” Deze houding is ook merkbaar in de architectuur. Oligarchen kijken wanneer ze bouwen naar grote namen. En er zijn veel Nederlandse architecten met grote namen. Erick van Egeraat, Rem Koolhaas, Ben van Berkel, Kees Christiaanse – allen halen ze op de golven van de olieroebels prestigieuze miljoenenprojecten binnen in Rusland.
“Ik weet beter dan veel architecten wat voor Rusland interessant is; wat aansluit bij de Russische cultuur, maar toch echt buitenlands is,” verklaart architect Erick van Egeraat zijn succes in Rusland. Van Egeraat is sinds eind jaren negentig actief in Rusland en was de eerste Nederlandse architect die in Rusland bouwde. Ik ontmoet hem in het Moskouse Ritz-Carlton, waar ik in de gouden lobby word opgepikt door een hooggehakte Russische assistente.
In strak pak gezeten op het balkon van zijn privélounge, met magnifiek uitzicht over het Kremlin, legt hij aan de hand van zijn ontwerp van het anderhalf miljard euro kostende complex van het Dinamo-voetbalstadion zijn succes uit. Dinamo is traditioneel de club van de KGB, en dus weinig geliefd bij veel Russen. Maar het is ook de oudste club van het land, en het was de befaamde schrijver Maxim Gorky die de club zijn slagzin meegaf: ‘Kracht in Beweging’. Het stadion staat symbool voor het goede en het slechte van de Sovjetunie.

Lees het gehele artikel in de HP/De Tijd van deze week.