Wat is uw huidige gemoedstoestand?

Die wisselt altijd sterk, maar ik heb de afgelopen nacht goed geslapen, dus ik ben nu rustig en tevreden. Vaak is zoiets simpels als een goede nachtrust doorslaggevend voor de gemoedstoestand van de volgende dag.

Wie zijn uw helden?

Judith Frishman, hoogleraar judaica in Leiden. Een charmante vrouw met een enorme passie voor haar vak. Ze is daarin heel vrouwelijk: niet bang voor emoties. Ze durft uitgelaten te zijn en kan ook heel boos worden als anderen niet meteen begrijpen waarom dingen belangrijk zijn.

Aan wie ergert u zich?

Aan solisten. Mannen die onverstoord hun eigen gang gaan zonder ook maar enige neiging tot samenwerken. Alleen maar bezig met hun eigen projectje.

Lijkt u op uw vader?

Ja. Hij was levenslustig, optimistisch en snel te verleiden tot de mooie kanten van het leven, ook al zat het vaak niet mee.

Wat zijn uw dagdromen?

Pelgrimages. Een voettocht naar Santiago de Compostela. Mag ook naar Rome zijn, of naar een ander oord. Eindeloos lopen en zien wat ik tegenkom. Het heeft te maken met de wens de boel achter me te laten.

Wat is uw grootste angst?

Dat mijn dochter of vriend doodgaat. Mijn laatste boek gaat over een aantal grote verliezen, en dat is mijn grootste angst, dat dat opnieuw op mijn weg komt.

Bidt u weleens?

Nee. Niet als het gaat om het bidden zoals ik dat op de lagere school heb geleerd, met gevouwen handen en gesloten ogen. Zo bid ik nooit meer.

Heeft u ooit een mystieke ervaring gehad?

Ja. Toen ik als adolescent meemaakte dat in één jaar tijd mijn ouders en broer overleden, kantelde het christelijke wereldbeeld dat ik had meegekregen en besefte ik: ik sta er alleen voor in een enorm leeg universum. Dat is ook een soort mystieke ervaring.

---

Bent u aantrekkelijk?

Ja, ondanks dat ik net vijftig ben geworden nog steeds, dacht ik.

Wat is uw definitie van geluk?

Voluit ‘ja’ kunnen zeggen tegen wat zich aandient. Maar geluk is niet maakbaar, het wordt je gegeven.

Waar schaamt u zich voor?

Dat ik ooit een relatie heb gehad en er pas na een jaar achter kwam dat deze man ook nog een relatie met een andere vrouw had. Ik schaam me er nog altijd voor dat ik me zo heb laten beetnemen.

Bent u monogaam?

Ja, en dat vind ik ook heel belangrijk. Seksualiteit is zo intiem, en ik voel me daar kwetsbaar in.

Wanneer heeft u voor het laatst gehuild?

Toen ik een paar maanden geleden hoorde dat mijn vriendin was overleden, heb ik heel hard gehuild. Ze was net zo oud als ik en moeder van kleine kinderen.

Hoe moedig bent u?

Heel erg. Ik heb een boek geschreven over het verlies van mijn vriend en kom daarin naar voren met mijn eigen ervaringen. Dat vind ik moedig van mezelf, omdat ik verlegen ben en niet graag te koop loop. Maar ik heb het gedaan omdat ik veel filosofische en theologische boeken te abstract vindt.

Wat is uw grootste ondeugd?

Ik ben best een braaf, keurig persoontje, maar ik kan slecht tegen kritiek. Ik heb er echt last van.

Wanneer was u het gelukkigst?

Toen mijn dochter drie jaar oud was, sloeg ze tijdens een wandeling haar armen om een boom en zei: ik ben verliefd. En toen ik vroeg: ‘Op wie dan?’, zei ze stralend: op jou!

Welke eigenschap waardeert u in een vrouw?

De combinatie van charme en vrouwelijkheid met passie en daadkracht.

Welke eigenschap waardeert u in een man?

---

Stoer en ongeschoren, maar toch zacht.

Als u iets aan uzelf kon veranderen, wat zou dat dan zijn?

Mijn gemoedstoestanden wisselen nogal. Ik zou graag een stabiele stoomboot willen zijn. Al mis ik dan ook weer veel.

Hoe ontspant u zich?

Door buiten te zijn. Uren achter elkaar wandelen.

Wie is uw grootste liefde?

Op dit moment mijn vriend Jaap.

Van wie houdt u het meest?

Dat is een hele kring mensen, en daarin is mijn dochter Roos een van de favorieten.

Wat beschouwt u als uw grootste mislukking?

Ik heb lang gedacht dat ik met theologie de verkeerde studie had gekozen. Het is namelijk erg lastig om daar een beroep bij te vinden als je geen standaard-predikant wilt worden. Maar het heeft mij intellectueel gezien toch grote rijkdom gegeven. Ik hoef me nooit te vervelen met de achtergrond die ik heb.

Gelooft u in God?

Dat ligt eraan hoe je God beschrijft. Spinoza beschouwt de hele werkelijkheid als God. Daar kan ik wel wat mee.

Welk leed heeft u anderen berokkend?

Ik kan uitvallen met een heftigheid die mensen niet kunnen plaatsen.

Waaraan bent u het meest gehecht?

Aan het verleden. Ik heb altijd een soort heimwee naar momenten die voorbij zijn.

Wat is de beste plek om te wonen?

Ermelo. Sinds twee jaar woon ik op een mooie plek in Utrecht, maar nog steeds denk ik: Ermelo was beter. De landerijen, de bossen, de stilte.

Hoe is ongeluk te vermijden?

Dat kan niet. Het is het best om dat in te zien.

Wat is uw devies?

Moedig doorgaan. Er kan altijd weer iets moois op je pad komen.